BIM en maatvoering: De eerste drie fases van het Building Information Modeling proces.

In mijn vorige artikel over BIM en maatvoering schreef ik dat in grote bouwprojecten steeds vaker gebruik gemaakt wordt van een Building Information Model (BIM). Dit model beschrijft de geometrie, relatie en eigenschappen van de verschillende onderdelen van het object dat gebouwd wordt en dient als communicatiemiddel en hulpmiddel voor alle betrokken organisaties. Omdat er in de literatuur weinig eensgezindheid is over het proces om tot een BIM te komen en omdat de rol van de maatvoerderspartij vaak onderbelicht wordt beschreef ik kort 7 fases om tot een BIM te komen en welke rol maatvoering hierin kan hebben.

Uiteraard zijn er meerdere partijen betrokken bij de totstandkoming van een BIM. In deze reeks artikels richt ik mij op de rol van de maatvoerderspartij die de verantwoordelijkheid heeft voor de (gehele) uitzettingen van alle belangrijke punten voor de bouw van het object/project. Maatvoering is op deze manier een onderdeel maar ook een belangrijke bron voor het gehele BIM proces. In dit artikel ga ik inhoudelijk dieper in op de eerste 3 fases van het BIM proces: de initiatieffase, de definitiefase en de ontwerpfase.

De eerste drie fases van het Building Information Modeling proces

1. Initiatieffase

In deze fase bepalen de opdrachtgever en de maatvoerderspartij welke doelen het Building Information Model heeft.

Hierbij wordt onder meer antwoord gegeven op de volgende vragen:

Hierbij kun je onder meer denken aan:

Om analyses uit te voeren op basis van de doelen van het model is het van belang om de juiste indicatoren te kiezen. Want zonder de juiste keuze van de indicatoren kan er niet gestuurd worden op de doelen. Een aantal belangrijke indicatoren op het gebied van maatvoering zijn:

Wanneer de opdrachtgever en de maatvoerderspartij weten welke doelen het BIM moet dienen en welke gegevens hiervoor nodig zijn dan kan het Building Information Model gedefinieerd worden. Wat je vaak ziet is dat er al snel gekozen wordt voor een laserscan als inwinningsmethode terwijl dit echter vaak niet efficiënt en effectief is. Een laserscan is een hulpmiddel om snel heel veel data in te winnen. Voor sommige projecten is deze hoeveelheid data overbodig en zijn er tijd en kosten aan verbonden die achteraf niet nodig blijken. Hierdoor groeien de kosten voor de opdrachtgever. Bepaald daarom vooraf welke gegevens nodig zijn zodat bewuste keuzes gemaakt kunnen worden.

2. Definitiefase

In de definitiefase bepalen de opdrachtgever en de maatvoerderspartij welke gegevens ze nodig hebben om het BIM te maken. Om de gegevens raadpleegbaar te maken zullen beide partijen bepalen wie op welke manier de gegevens actualiseert en welke partijen de gegevens op welke manier zullen raadplegen.

Het voordeel van deze samenwerking tussen opdrachtgever en maatvoerder is dat de maatvoerder zijn kennis van Geografische Informatie Systemen en koppelingen tussen geometrische data en databases kan aanwenden bij de opbouw van het model. Hierdoor verkleint de kans dat er gegevens verloren gaan en foute gegevens voorkomen. Deze samenwerking verbetert de efficiëntie. Hierdoor worden tijd en kosten bespaard. Nadat de juiste gegevens zijn gedefinieerd kan men overgaan tot het ontwerpen van het model.

3. Ontwerpfase

Op basis van de beslissingen en de gegevens uit de definitiefase ontwerpt de bouwaannemer of de architect het Building Information Model. Naast de input van de maatvoerderspartij zullen andere belangrijke schakels van het bouwproces hun informatie aanreiken.

Het belang van een PDCA cyclus

Door elke fase van het BIM proces kan een Plan-Do-Check-Act (PDCA) cyclus lopen. Deze cyclus zorgt ervoor dat normen en targets bepaald (plan) en uitgevoerd (do) worden, en dat de realisatie ervan gecontroleerd (check) wordt. Indien nodig kunnen er acties voor verbetering uitgevoerd worden (act) zodat naar een volgende fase in het BIM proces kan overgegaan worden.

Het vervolg

In dit artikel heb ik de inhoudelijk invulling van de eerste 3 fases beschreven en heb ik specifiek aandacht besteed aan de rol van de maatvoerderpartij hierin. In mijn volgend artikel beschrijf ik de laatste 4 fases. Ik hoor graag hoe jij tegen deze opdeling en de inhoudelijke invulling van de fases aankijkt. Heb je opmerkingen of aanvullingen? Ik hoor het graag van je via het reactieformulier hieronder.

Als je je rechtsboven inschrijft voor onze nieuwsbrief dan word je meteen op de hoogte gesteld als het vervolg op dit artikel verschijnt. Voor meer informatie over BIM en maatvoering kun je contact opnemen met Richard Hendriks.