BouwProfs

De bouw online verbonden.

Is de architect de aangewezen persoon om de bouw te regelen?

In Rotterdam wil men graag dat architecten een centrale rol gaan spelen in het bouwproces. Of het gaat om toezicht tijdens de bouw, de aanvraag van vergunningen of het toetsen van bouwplannen, de architect moet de kwaliteit gaan borgen.

Het onderzoeksproject 'Architect aan zet' moet inzage geven of het voordelen oplevert als de kwaliteitsborging door marktpartijen gezamenlijk gebeurt. Nu speelt de gemeentelijke overheid nog een centrale rol waardoor volgens sommigen het hele bouwproces, van idee tot realisatie, minder snel en inefficiënter verloopt.
Wat vind jij, is de architect de aangewezen persoon om de processen in het bouwproces te coördineren? En is het de juiste weg om de gemeente minder verantwoordelijkheid te geven als het gaat om kwaliteitsborging?

Weergaven: 2009

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Voor kleine projecten zoals genoemd in het onderzoeksproject is dit een prima initiatief.

Voor grotere projecten lijkt me dit echter niet verstandig, aangezien er dan toch belangen door elkaar gaan lopen. Laat de architect zijn focus vooral houden op ruimtelijke, esthetische en technische oplossingen. Toezicht op de bouw (dus met praktisch oog) en coördinatie van partijen zijn andere thema's die beter door andere onafhankelijke personen kunnen worden verricht.

 

Wel is het mogelijk dat een architectenbureau dergelijke personen in dienst heeft/neemt uiteraard...

naar mijn mening moet er op ieder project een team zitten, Architect/constructeur/ instalateur en enkele hoofdleverancier Aannemer en staalbouwer.

waarbij de architect en constructeur de hoofd verantwoordelijke zijn. met genoeg ruimte om alternatieven van de Aannemer en enkele onderaannemers in overweging te kunnen nemen.

In het kader van dit Kwaliteitsborging traject vanuit BZK is het rapport 'Eindgebruiker en opdrachtgever in de bouw, lessen uit het buitenland'maart 2014 van het EIB interessant.

Deze tekst "De rol van de architect in het bouwproces" verschilt per land. In Duitsland is de architect gedurende het gehele bouwproces aanwezig als adviseur van de opdrachtgever. Hij is aansprakelijk en verplicht verzekerd. Ook in België kan de architect de klant adviseren. Door deze andere positie is de inhoud van het architectenvak ook anders. Architecten werken veel meer als controleur bij complexe projecten en komen minder toe aan het ontwerpen van innovatieve en artistieke gebouwen." geeft aan dat het anders kan en maakt het logisch voor daartoe gecertificeerde en verzekerde architecten dit voor projecten met beperkt risico ook te gaan doen.

Nederlandse architecten zijn niet opgeleid voor een algemene en leidende rol. Zij worden opgeleid als kunstenaar en artiest. Daarom is hun rol in Nederland ook anders als in omringende landen. In Nederland is daardoor de adviseur of projectmanager ontstaan. In het buitenland heeft een architectenbureau veel meer technisch en controlerende taken. Zij hebben daarvoor ook het personeel in dienst. Om dit in Nederland te copieren vraagt nogal een omslag van veel organisaties. De persoon architect is daar zeker niet voor geschikt, alhoewel hij daar waarschijnlijk zelf anders over zal denken.

Die rol is alleen aan de opdrachtgever gegeven. Hoe de opdrachtgever dit regelt is zijn/haar zaak. In het geval van opdrachtgevers die proberen de verantwoordelijkheid te verleggen, wordt de gedelegeerde verantwoordelijkheid van de partij met de centrale rol in het bouwproces bepaald door het afgesloten contract met de opdrachtgever.

Lijkt me een wenselijk streven om de (oplever-) kwaliteit van objecten beter te kunnen maken.

Maar als kwaliteit voorop moet (mag) dan is het inkopen van die architect aan nieuwe spelregels onderworpen. Als bij het 'inkopen' van die architect de invloed van de hoogte van het honorarium nog steeds een grote rol speelt gaat het daar weer mis. Dan is het alleen maar een verschuiven van taken tussen adviseurs/ontwerpers die voor de laagste prijs hun werk mogen doen - met alle gevolgen van dien.

De architect, of zijn directievoerder kan zeker, coördinerend optreden als het om het bouwproces gaat. Toezicht taken dienen echter onafhankelijk te worden uitgevoerd. Die taken raken ook het werk van de architect. Onafhankelijk dus met het belang van de opdrachtgever in ogenschouw nemend.

Overigens is mijn ervaring dat niet alle architectenbureaus deskundig genoeg zijn om een proces te leiden. Het dient per geval/bureau te worden beoordeelt.

Ik ken wel bureaus die dit zeer goed kunnen. Dat geld ook voor het toezicht uiteraard. ;) 

Qua doorloop en communicatie zou de architect de aangewezen partij kunnen zijn. Voor praktische oplossingen tijdens het bouwen blijkt wel eens dat bepaalde deelontwerpen niet altijd praktisch zijn, en dat kan leiden tot discussies tussen aannemer, onderaannemer en opdrachtgever. Wie is er dan verantwoordelijk? Bij gemeentes is met name de bureaucratie een obstakel, en met deze werkwijze is dit wellicht beter opgelost.

Ik denk dat de rol van de architect moet worden bepaald door de vraag van de opdrachtgever en/of het type project.

Een controlerende rol zal een brede beschouwing op bouwtechniek noodzakelijk maken, dit al in een vroeg stadium. Hiermee wordt de ontwerpvrijheid ingedamd. Een dergelijke rol leent zich daarom goed voor o.a. seriematige woningbouw en bouwerken waarbij budget, uitvoeringstijd, TCO e.d. prevaleren. Hier is praktisch denken belangrijk.

Is er vraag naar een ultiem ontwerp, dan is de architect in een smallere artistieke rol wenselijk, ik geloof echter dat dit zeker niet het merendeel van de werken betreft, dit is eerder een smalle niche.

Middels een Lean-proces is er ook een middenweg denkbaar, waarbij de rol vooral coördinerend zal zijn. Er moeten dan idd wel goede afspraken worden gemaakt over afbreukverantwoordelijkheid en aansprakelijkheid.

 

Dat deskundigheid een vereiste is lijkt me duidelijk bij gelijk welke weg wordt bewandeld. Wat me opvalt in dit soort discussies is dat de bouwmanagers zichzelf al snel optillen boven de discussie en net doen of deskundigheid een vanzelfsprekendheid is bij hun beroep. Mijns inziens is het etiketje dat je op de persoon/beroep/rol plakt geen enkele garantie voor deskundigheid, dat blijft een individueel gegeven. Wie de coördinerende rol dus ook gaat vervullen, het blijft altijd een kwestie van de juiste persoon op de juiste plek, of dit nu een architect, bouwmanager of anderszins is.

Dit wordt hoog tijd, inderdaad!

Maar helaas heeft de Architect niet (meer) die kennis, ambacht en (vooral) vakmanschap in huis. Het is toch bizar, dat Vereniging-Eigen-Huis (als deskundige) moet worden ingeschakeld door de cliënt/koper (notabene voor eigen rekening!), om een goed afgewerkt product te mogen verwachten? 

Volgens de moderne organisatietheorie dient het realiseren van een gebouw als een project beschouwd te worden met stakeholders en gebruikers. Bij een groot project en zeker ook bij een kleiner bouwproject dienen de verschillende acties tijdig en in chronologische volgorde uitgevoerd te worden. De core-business van een architectenbureau is het ontwerpen van een gebouw totdat de vergunning verleend is. Het doen van onderzoeken, slopen, bouwrijp maken, vergunningaanvragen, technisch-constructief uitwerken en met name de contractvorming en uitvoering zijn afgeleiden van het ontwerp en worden door een architect als bijzaak gezien. Organisatorisch is het ontwerpen slechts een onderdeel van het hele bouwproces. Een bouwkundig projectleider-van een ingenieursbureau- is daarom de aangewezen figuur om het hele bouwproces te begeleiden om de voortgang en met name ook het hele financiele aspect te monitoren, te controleren en zo nodig bij te sturen. De kwaliteitscontrole dient altijd door een onafhankelijke instantie uitgevoerd te worden en de gemeente zou daar een technische bureau voor kunnen inschakelen, die dat aspect namens de overheid op zich neemt, evenals milieuonderzoeken bijv. door gecertificeerde bureaus worden gedaan. KesterCiviel 0638938695

Tsjaaa.... want toezicht door de architect is gratis, vanzelfsprekend en altijd in een opdracht inbegrepen? Of was dat nou juist het punt wat werd gemaakt?

 

Derk Jan te Rietstap zei:

Dit wordt hoog tijd, inderdaad!

Maar helaas heeft de Architect niet (meer) die kennis, ambacht en (vooral) vakmanschap in huis. Het is toch bizar, dat Vereniging-Eigen-Huis (als deskundige) moet worden ingeschakeld door de cliënt/koper (notabene voor eigen rekening!), om een goed afgewerkt product te mogen verwachten? 

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+