BouwProfs

De bouw online verbonden.

Open vraag: wat is uw mening over of ervaring met architecten in het algemeen?

Hana Vinduska is architect bij Jorissen Simonetti Architecten. In de BouwProfs Vlaanderen groep op Linkedin stelt zij de volgende vraag:

De positie van de architect in de huidige maatschappij verandert zienderogen en het heeft denk ik niet alleen met de algehele malaise in de bouw te maken. Wat is die positie van de architect nu eigenlijk en waar staan we over 10, 20 jaar?

Weergaven: 1225

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

De architect heeft bij uitstek nu de kans om de regie terug te nemen en zich weer als een echte bouwheer op te stellen. Steek de hand in eigen boezem, herneem je bescheidenheid, stop met elkaar te bewieroken en steek de handen uit de mouwen. Verenig je met andere professionals en bouw aan een dynamische, doordachte, integrale en duurzame dienstverlening.

Hallo Hana, de positie van de architect is afhankelijk hoe de marktvraag, lees klant, zich ontwikkeld.

Die wil helderheid wie wat doet en wanneer en wat het kost, onafhankelijk. De architect is die in staat zich onafhankelijk op te stellen, hij stel materialen voor, weet hoofdaannemers waar die vaker mee werkt, dat geeft een bepaalde schijn die niet positief is. Wij merken dat klanten echt op zoek zijn, niet allemaal natuurlijk, naar een onafhankelijke deskundige die ze kunnen vertrouwen.

De afgelopen decennia heeft de bouwwereld zich niet van zijn beste kant laten zien en de "oude" beroepen zijn daardoor geschaadt. Sinds 1999 ben ik vanuit de hoofdaannemerij gegroeid naar bouwbegeleider en soms bouwmediator (helaas), maar het werkt wel...samen in een team met specialisten (zoals de architect) een bouwwerk creëren. Het lukt, transparant, onafhankelijk, goed communicerend bewaken van processen, wie doet wat en wanneer en terugkoppelen open en eerlijk als het anders wordt / is met daaraan de consequenties voor een ieder in dat proces.

Tegenwoordig noemen ze dat BIMmen, LEAN, etc., maar het is gewoon elkaar zijn eigen werk gunnen en eerlijk zijn over je verdienmodel en WEG met allerlei opslagen, toeslagen, kickbackfees, incentives, etc.

 

Met vriendelijke groet,

ing. René C.J. Verlaan

 

De positie van de architect nu is er een van vreemde eend in de groep. Een van de adviseurs en een duidelijk teruglopende invloed als gevolg van prima donna gedrag. De crisis maakt dat gedrag onverantwoord en je ziet nu namen uit het verleden buiten de boot vallen. Bureaus die zich opstellen als coördinator, bouwheer en leider winnen aan positie. De overigen zakken weg.

Wat de toekomst ons brengt wil iedereen graag weten. Mijn mening is dat we in de komende 10 jaar een stabilisering krijgen op een hoger niveau als nu. Er moeten immers tot 2020 nogal wat woningen gebouwd worden. En ook de vervangingsmarkt blijft belangrijk. Of er nog ruimte is voor iconische projecten is de vraag. De markt heeft behoefte aan een sterke leider van het geïntegreerde project. Alle vakgroepen in de keten worden nu al gedwongen om dichter op elkaar te werken, ook en vooral in de ontwerpfase. Dit zal in de toekomst intensiveren. Of deze rol de gespecialiseerde adviseur toevalt of de architecten bureaus hangt af van de individuele kwaliteiten van personen. De architecten opleidingen waar kunstenaars en geen bouwkundige worden afgeleverd spelen hier in ieder geval niet op in.

Hana dat de rol van de architect gaat veranderen is m.i. een feit. Zij moet zich gaan focussen op waar ze sterk in is, dwz ontwerpen, opereren als onafhankelijk bouwheer en wat m.i,. nieuw is zich bezig gaan houden met "productontwikkeling". Ik wil er mee zeggen bouwobjecten ontwerpen waarin, voor de bouwsector, nieuwe materialen kunnen worden toegepast, nieuwe technieken en constructies bedenken etc. Energie zuinig ontwerpen maken is een hot item, maar zeker de moeite waard om verder als architect te ontwikkelen. Objecten ontwerpen waar je een live time cyclus kunt toepassen is ook zo'n onderwerp. Kortom er liggen veel kansen, op welke wijze je dat intern gaat organiseren en voor hoeveel personen dat werkgelegenheid zou geven, is natuurlijk een ander verhaal.    

Er stond gisteren een leuk artikel in de Cobouw over het stadhuis dat een ontwerp is van Sjoerd Soeters. In het kader ernaast stond een artikel van Martin W. Smit. In beide artikelen ging het om luisteren naar de klant. Naar de mensen die wonen in Zaanstad of een woning kopen in Vathorst.  Het artikel sloot af met: "Laten we als architecten vooral voorkomen dat de A van Architectuur gaat staan voor de A van arrogantie.

Enkele citaten uit bovenstaande reacties:

"De architect heeft bij uitstek nu de kans om de regie terug te nemen en zich weer als een echte bouwheer op te stellen". 

"de tijd dat architecten uitsluitend bezig kunnen zijn met het werken aan hun oeuvre is gewoon voorbij"

"De afgelopen decennia heeft de bouwwereld zich niet van zijn beste kant laten zien en de "oude" beroepen zijn daardoor geschaadt"

"De positie van de architect nu is er een van vreemde eend in de groep"

"Zij moet zich gaan focussen op waar ze sterk in is, dwz ontwerpen, opereren als onafhankelijk bouwheer"

De fragmenten spreken eigenlijk voor zichzelf. Niet ieder apart maar in samenhang met elkaar. Het tekent een beeld af van iets of iemand die iets verloren is en dat nu terug wil veroveren en nu de kans krijgt c.q. moet nemen. Er wordt bijv. gesproken over "bouwheer" en "en duurzame dienstverlening". Wat betekent dit nu eigenlijk? Bouwheer klinkt als; baas, leider, diegene die alle antwoorden heeft. Wat is duurzaam? 

Er wordt nog steeds gedacht in hokjes en vakjes, in disciplines, rollen en functies.

M.i. ligt het antwoord in het feit dat alle vaardigheden, kennis en kunde onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en alléén dan tot volle wasdom kunnen komen als alle disciplines openlijk (en open staan) om samen, integraal en als team willen en durven te opereren. Als er ruimte is voor dialoog in plaats van discussie, als er ambitie is om als team te leren en de vaardigheid er is om systeem-denken toe te passen, dan pas kan niet alleen de architect maar de hele bouwkolom stappen voorwaarts maken. 

In alle andere gevallen vallen we terug in ons oude patroon (ondanks al onze geode voornemens om het nu vooral anders te gaan doen).

Bedenk dat: "Indien je altijd doet wat je gedaan hebt, je altijd zult krijgen wat je altijd al gekregen hebt" (1939-Einstein).

De vraag moet niet zijn "wat de positie van de architect is" maar "welke positie ons vak inneemt in de maatschappij". Wat hebben wij als bouwbranche nu eigenlijk toe te voegen? Welke klantwaarde leveren wij?

Dat zijn m.i. de vragen van de toekomst.

Hoi Humphrey, Je bedoelt productontwikkeling zoals de NXT-Home conceptwoning van Van den Berg Groep!

Humphrey Remie zei:

Hana dat de rol van de architect gaat veranderen is m.i. een feit. Zij moet zich gaan focussen op waar ze sterk in is, dwz ontwerpen, opereren als onafhankelijk bouwheer en wat m.i,. nieuw is zich bezig gaan houden met "productontwikkeling". Ik wil er mee zeggen bouwobjecten ontwerpen waarin, voor de bouwsector, nieuwe materialen kunnen worden toegepast, nieuwe technieken en constructies bedenken etc. Energie zuinig ontwerpen maken is een hot item, maar zeker de moeite waard om verder als architect te ontwikkelen. Objecten ontwerpen waar je een live time cyclus kunt toepassen is ook zo'n onderwerp. Kortom er liggen veel kansen, op welke wijze je dat intern gaat organiseren en voor hoeveel personen dat werkgelegenheid zou geven, is natuurlijk een ander verhaal.    

Iedereen voelt m al aankomen. We gaan weer terug naar organistievormen van de 19e eeuw en eerder. De bouwheer maakte niet alleen het ontwerp, hij was ook continu temidden van de werklieden op de bouw om hands on het werk mee te helpen maken. Alle moderne communicatiemiddelen en BIM ten spijt gaan we nog steeds mank onder de communicatiestoornissen die een overgroot deel van de faalkosten uitmaken. We gaan verder maar ooknaar 1 enkele kennisdrager/ overbrenger tussen opdrachtgever en ontwerpende en bouwende partijen. Bim, maar dan (ook) in levende lijve.

@Nanneke: We moeten nu ook weer niet de fout gaan maken om ons oor alleen naar de consument te laten hangen. Inzake een actueel onderwerp als duurzaamheid gaat dat al niet, maar we hebben natuurlijk veel meer verantwoordelijkheden dan dat :-) Daarnaast moeten ook consumenten begrijpen dat alleen hyperindividualiteit geen goede weg is. En die boodschap moet je ook overbrengen.

Dank jullie wel voor jullie reacties en blijf alsjeblieft meedoen!

Uit de reeds geposte reacties moet ik de volgende zaken even uithalen en op reageren:

- herneem je bescheidenheid,
- de tijd dat architecten uitsluitend bezig kunnen zijn met het werken aan hun oeuvre is gewoon voorbij,
- architecten zullen nu toch eens moeten gaan luisteren wat die klant nu eigenlijk wil,
- geen iconenarchitectuur meer maar maatwerk,
- architect stelt materialen voor, weet hoofdaannemers waar die vaker mee werkt, dat geeft negatieve schijn,
- duidelijk teruglopende invloed als gevolg van prima donna gedrag,
- bureaus die zich opstellen als coördinator, bouwheer en leider winnen aan positie,
- dat er weer naar rede en de opdrachtgever geluisterd wordt i.p.v. een arrogantie ten toon te spreiden en bewoners naar inzicht van de architect laat wonen en werken als opgelegd dictaat;
- gooi het (project) niet over de schutting zodra de inkt van tekentafel/printer droog is
- sturing geven aan het ontwerpproces, met ruimte voor individualiteit...

Ik ben geschrokken door de slechte reputatie van de architect die blijkt al uit deze twaalf reacties.
En het meest frustrerende is nog dat het me niet verder helpt, eenvoudigweg omdat ik niet het gevoel heb dat het over "mij" (lees het soort architect dat ik ben / architectenbureau dat Jorissen Simonetti is) gaat.

Ik ben nu negen jaar lang werkzaam als architect en vanaf dag één was er maar één iemand belangrijk in het ontwerpproces en dat is de opdrachtgever. Wij nemen hem mee aan de hand en adviseren hem, denken met hem mee. Maar de opdrachtgever iets opleggen, of hem een aannemer of andere partij voor te schrijven, of andere adviseurs passeren of hun expertise niet respecteren of geen nazorg geven (wij gaan zelfs verder dan bouwtoezicht en maken zelfs mop's) - dit heb ik nog niet meegemaakt.
(Dat er met de creatieve geest een stukje verstrooidheid samenhangt, zal best wel, maar deze valkuilen moet je onder ogen durven zien en ervoor zorgen dat je deze ondervangt door op het juiste moment een andere deskundige of collega om controle te vragen. Dit is een onderdeel van een professionele aanpak.)

Deze slechte reputatie lijkt typisch het geval te zijn van "de één die het voor de ander verpest".

Maar los van de hele discussie over hoe een architect moet "zijn" of zich moet "gedragen", lijkt me dat er andere zaken die in de bouwwereld anders moeten worden ingericht. Meerdere malen hoorde ik dat de "bouwmeester"/ "bouwheer"-rol nog steeds weggelegd is voor de architect.
Is dat echt zo? Zien jullie de klant werkelijk naar die bouwheer stappen? Ze stappen volgens mij eerst naar de bouwende partij - de aannemer, want die moet het maken. Dat is tenminste wat ik steeds meer in onze praktijk zie.

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de architect en de aannemer in deze zin elkaar niet beconcurreren en daarmee ook zaken misgunnen, maar dat ze de handen in elkaar slaan en er samen voor zorgen dat de bouw weer een goede naam krijgt bij de opdrachtgevers?

Inspirerend vond ik de reactie van de heer Fred Janssen, daar zit denk ik wel de kern van waarheid in.

Beste Hana,

Het beeld dat je beschrijft klopt. De opdrachtgevers waren ook tevreden, maar ook voor de crisis functioneerde de architect al lang niet meer zoals het moest.

Met het vervallen van grote groepen opdrachtgevers staan we in ons hemd. Moeten degenen die voor de crisis al geen oog meer voor ons hadden ons nu ineens wel in de armen sluiten?

We moeten ons bezinnen en met gepaste bescheidenheid en een goede dienstverlening ons werk doen.

Innovatie is daarbij geen vraag maar een must!

Ik kan me vinden in de laatste twee reacties.

Ik vind ook dat innoveren een must is en dat we ons hoe dan ook moeten aanpassen. De architect MOET zich flexibel opstellen. Vandaar deze quest naar de concrete "verbeterpunten" / nieuwe perspectieven...

Wat ik ook een interessante kijk op het geheel vind is het samenwerken en het verschil tussen een architect en een (bouwende) ontwikkelaar. Er is namelijk al wel een poging gedaan deze twee partijen te laten samenwerken in plaats van tegenover te laten staan... Ondanks dat er ogenschijnlijk onoverkomelijke verschillen bestaan tussen de twee, denk ik dat er toch mogelijkheden zijn voor de toekomst. Lees de volgende interessante blog en reageer daarop:

http://www.dearchitect.nl/blogs/2011/12/13/over-de-jonge-architekke...

Hier kunnen we wellicht wat van leren...

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+