BouwProfs

De bouw online verbonden.

Aanpak hypotheekrenteaftrek: hoe slecht is dit voor de bouw?

 

Op initiatief van Cobouw kruisen op zaterdag 5 juni in Breda, Tweede Kamerleden Jan Boelhouwer (PvdA), Ger Koopmans (CDA), Brigitte van der Burg (VVD) en Paulus Jansen (SP) de degens met Johannes Hoogstraten, directeur van het gelijknamige wegenbouwbedrijf, Menno Lammers van Vernieuwing Bouw, de Aannemersfederatie en Bouwend Nederland.

Er zullen diverse thema's besproken worden die bouw gerelateerd zijn. Eén thema willen we alvast naar voren halen. Wellicht kunnen we de dame en heren alvast wat richting meegeven hoe één en ander leeft in de bouw.

" Moet de hypotheekrenteaftrek in zijn huidige vorm blijven bestaan en hoe slecht is het voor de bouw als dat niet gebeurt? "

Als bouw professional heeft u vast een mening over dit onderwerp. Laat het uw collega bouwers weten en reageer.

Weergaven: 645

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Paul den Hartog, recruiter Infraflex:

" Naar mijn (bescheiden) mening is afschaffing van hypotheekrente aftrek ronduit desastreus voor de woningbouw; starters kunnen echt geen woning meer kopen, de huizenprijzen vallen als een baksteen naar beneden en dat is erg fijn te horen als je net een jaar geleden voor een behoorlijke investering een huis aangeschaft hebt. Huizen boven een bepaald bedrag beknotten op rente aftrek is ronduit een nivellerende kreet van links denkenden en gewoon oneerlijk. "
Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Kees Tadema, ChristenUnie 2e Kamerverkiezingen kandidaat 43:

" Hypotheekrenteaftrek laten bestaan voor degene die het echt nodig hebben en daarbij de overdrachtsbelasting afschaffen in combinatie met het invoeren van anti-speculatiebelasting zal een enorme economische impuls geven en goed zijn voor de overheidsfinancien. De uitgewerkte ideeën vindt u op mijn website.

http://www.keestadema.nl/overdrachtsbelasting.php
http://www.keestadema.nl/hypotheekrente.php "

Kees Tadema
(nr 43 op lijst ChristenUnie)
De hypotheekrente-aftrek kan en moet zeker niet in zijn huidige, onbeheersbare vorm blijven bestaan. De vraag of dat goed of slecht is voor de bouw is voor bouwers misschien wel interessant, doch slechts een afgeleide van een veel groter maatschappelijk vraagstuk. Al hebben bouwers nog zo'n groot belang bij een behoorlijk bouwvolume, hun belang is hier slechts een deelbelang. Bouwers bouwen niet voor zichzelf maar voor de maatschappij.

Als de hypotheekrente wordt afgeschaft dan heeft dat grote fiscale, inkomens- en vermogensgevolgen. Daarom moet het vooral geleidelijk. Dit geldt mutatis mutandis ook voor het afschaffen van de huursubsidie. Aan de andere kant zullen grote groepen van middeninkomens beter aan hun trekken gaan komen en zal de doorstroming moeten verbeteren. Dit betreft voornamelijk bestaande woningen. Aan de totale vraag naar woningen verandert de afschaffing in principe niets. Mogelijk wel aan de samenstelling van de vraag. Sociale woningen zijn onverhuurbaar zonder huursubsidie. Luxe villa's zijn onverkoopbaar zonder 52%-schijf hypotheekrente-aftrek. We krijgen dus een anderssoortige aanvulling op de woningvoorraad. Maar, ja, is dat nieuw? De demografische kenmerken van de bevolking veranderen ook voortdurend. We krijgen als bevolking krimp in plaats van groei. Dat effect gaat (ook) geleidelijk. Misschien dat de bouw daar ook iets aan kan doen -:)

Kort-en-goed, de vraagstelling is net zo interessant als irrelevant.
Inzet is de bereikbaarheid (betaalbaarheid) van eigen woonruimte. Als de drempel van de betaalbaarheid van eigen woonruimte onevenwichtig omhoog gaat ontstaan allerlei maatschappelijke constipatiesmet als resultaat verandering van de markt door vraaguitval en kwaliteitverlaging. Uit publicaties over het onderwerp haal ik in no time een aardig soepje van waarschuwingen en negatieve effecten
• Langer thuis blijven wonen
• Langer in studentenhuisvesting blijven wonen
• Meer vraag naar sociale huurwoningen
• Langer en meer scheefwonen in sociale huurwoningen
• Minder doorstroming naar beter passende woningen
• Terug naar betaalbaar wonen een grotere vraag naar lagere (betaalbare) kwaliteit in groeiregio’s
• Sterke prijsdalingen en leegstand in krimpende regio’s
• Realisatie van korte termijn oplossingen (lage kosten) minder investeren in duurzame kwaliteit.
• Minder draagvlak voor innovatie, de ontwikkeling van prachtwijken of dorpswinkelcentra gedragen door de combinatie met wonen, of sociale woningbouw haalbaar gemaakt uit de overwaarde van koopwoningen.
• Minder verhuisbewegingen zijn schadelijk voor de arbeidsmobiliteit en vergroten het file probleem
• Afname van de volkgezondheid doordat groepen mensen minder of niet meer op vakantie zullen kunnen gaan
• Leegstand in onbetaalbare woonruimte
• Toename van burgerlijke ongehoorzaamheid waaronder meer krakers in de gevangenis
• Meer gedwongen verkopen en meer mensen in de schuldsanering
Onzekerheid over de hypotheekrente aftrek leidt tot verlies van vertrouwen en leidt tot de zelfde constipaties als het onbedachtzaam verhogen van de financiële bereikbaarheid van eigen woonruimte. Politieke discussie hierover heeft brede negatieve maatschappelijke consequenties en hierover nu praten in een markt van economische crisis komt op mij over als verwijtbaar wanbestuur.
Niet alleen de nieuwbouwproductie maar ook de verbouwproductie leidt hier onder; bijvoorbeeld investeren in het energiezuiniger maken van bestaande woonruimten of investeren in duurzame energieopwekking in woningen of het aanpassen van woningen om senioren uit de zorg te houden. Helaas de teerling is geworpen. Het H-woord is volledig uitgesproken en moet nu wel in een maatschappelijke discussie tot een nieuwe consent worden gedragen dus broekriem aan en adem in en denk dan maar:” Elk nadeel heb z’n voordeel”. Toch!
Het is inderdaad een aardig soepje van waarschuwingen en negatieve effecten -:)
De Staat der Nederlanden betaalt nu jaarlijks 11 miljard euro aan (over het algemeen beter gesitueerde) woningeigenaren om deze cocktail onschadelijk te maken.
De Staat der Nederlanden heeft maar één belangrijke inkomstenbron: belastingen. Het leeuwendeel van de belastingen wordt opgebracht door mensen met een modaal inkomen. Dat is nou nèt de groep die de sprong van huur naar koop nu niet kan maken omdat de markt op slot zit. Is dat niet vreselijk onrechtvaardig?

Ik realiseer me heel goed dat afschaffing van de HRA ook mijn vermogenspositie fors aantast. Het zij dan maar zo. Nederland neemt met de HRA een bizarre uitzonderingspositie in. Daar moet een keer een eind aan komen. Wonen is een recht. Mobiliteit is een recht. Laten we wel proberen daar een beetje reële prijs voor te betalen. Subsidies hebben het hele systeem ontwricht. De bouw heeft daar jarenlang van geprofiteerd en moet niet gaan gillen 'when we are about to go back to normal'.

O ja, behalve huisbezitter ben ik - voor informatie - ook werkzaam in de bouwtoelevering. De bouw kan me dus niet groot genoeg zijn. Maar toch zeker niet ten koste van alles ....?
Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Martijn Zelis, MeterTwee bouwkundig teken- en adviesbureau:

" Mijn mening is dat het probleem niet is ontstaan door de hypotheekrenteaftrek maar doordat er te weinig betaalbare woningen gebouwd worden, zoals in de koop als de huursector.

De HRA afschaffen of beperken mag dan wel invloed hebben op de huizenprijs, maar betekent tegelijkertijd dat mensen minder kunnen spenderen aan de koop van een woning. Mijn inziens heft dat elkaar op en heeft dus geen enkele zin.
Afschaffen of beperken van de HRA heeft wel grote gevolgen voor de bouw, denk ik. Mensen die met onverkoopbare woningen blijven zitten kopen geen nieuw huis. Mensen die willen starten zijn door afschaffen of beperken geen stap vooruit gekomen (zie mijn reden hierboven). Zij zullen dus niet sneller een huis kunnen betalen dan zij nu doen. Zonder vraag naar nieuwe woningen zal de bouw verder inzakken.

Ik vergelijk het altijd met Limburg, waar je voor 2 ton een vrijstaande woning kunt kopen en voor 1,5 ton een rijtjeswoning. Daar komt een starter prima aan zijn trekken! Maar ondanks dat bestaan er dezelfde problemen als in de rest van het land. Ik zie dan niet in wat morrelen aan de HRA voor zin heeft anders dan het spekken van de schatkist. Iedere andere reden is mijn inziens een goedprater en compleet uit de lucht gegrepen. "
Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Dick Vos, eigenaar Team24 Vastgoedonderhoud:

" @Paul,
volgens mij is er vrijwel geen enkele politieke partij die de hypotheekrenteaftrek GEHEEL wil afschaffen, hooguit beperken. En al helemaal niet met terugwerkende kracht voor mensen die al een huis gekocht hebben.
Hier een link met de standpunten van de verschillende politieke partijen http://nos.nl/artikel/154860-hoe-zit-het-met-de-hypotheekrenteaftre...

Dus ook starters krijgen van een beperking van de hypotheekrenteaftrek vooralsnog niet te lijden.
Ik ben het met Kees eens dat vrijstelling van de overdrachtsbelasting voor starters stimulerend zou kunnen werken.
En of de beperking van de hypotheekrenteaftrek bij € 350,000, bij € 500,000 of een ander bedrag in zo moeten gaan is een kwestie van onderhandelen. De mensen die een woning boven de 5 ton kunnen aanschaffen zullen zich heus niet af laten schrikken doordat ze het laatste stuk niet af kunnen trekken.
Ik verwacht dus niet dat de bouw er veel van te lijden zal hebben. Maar ik laat mij graag van het tegendeel overtuigen. Maar dan graag met redelijke argumenten. Roepen dat het nivellerend (duidelijk) en niet eerlijk (hoezo?) is wat al te makkelijk.
Overigens pleitte ook Taco van der Hoek, directeur van het Economisch Instituut voor de Bouw al in 2009 voor beperking (niet afschaffing) van de hypotheekrenteaftrek.
En ook de leden van de Vereniging Eigen Huis zeggen dat ze liever een beperking op de hypotheekrenteaftrek zien dan bezuinigingen op de AOW en de Gezondsheidszorg.

Natuurlijk zie ik ook liever dat de hypotheekrente onbeperkt aftrekbaar blijft, maar we zullen iets moeten om de financien weer op orde te krijgen. En als de overheid dan bijvoorbeeld € 9 miljard kwijt is aan dit belastingvoordeel in plaats van € 11.4 miljard nu dan lijkt me dat geen onoverkomelijk probleem voor de bouw. "
Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Dennis Batenburg, Director finance FixPlan:

" Volgens mij is er geen rekening gehouden met de verhouding tussen de huizenprijzen en de bouwkosten. Als de huizenmarkt echt zo gespannen is dan zou dit betekenen dat er een gat moet zijn tussen de prijs die je betaald voor een bestaande woning t.o.v. nieuw bouwen. Nieuwbouw woningen zijn over het algemeen geprijsd o.b.v. kostprijs + opslag. Als de huizenprijzen met 10% dalen dan betekent dit niet automatisch dat ook de bouwkosten met 10% dalen, gevolg is dat het aantrekkelijker wordt om een bestaande woning te kopen en dat de vraag naar nieuwbouw woningen sterk zal dalen.

Het feit dat de kosten voor de bouw van een woning ongeveer even hoog liggen als de kosten voor het kopen van een bestaande woning geeft al aan dat hier weinig rek in zit en dat de gespannenheid van de huizenmarkt wel mee valt.

Wellicht moet de overheid eerst eens gaan kijken naar de grondprijzen die zij rekent voor bouwgrond. Gemeentes gebruiken dit nu als een melkkoe omdat ze steeds meer zichzelf financieel moeten bedruipen, als de huizenmarkt wordt bekeken moet ook dat eens kritisch onderzocht worden.

Overigens werd gisteren in een reportage op televisie een vergelijking gemaakt met Duitsland. Wat vergeten werd in deze vergelijking was dat de verhouding vraag/aanbod van grond in Duitsland iets anders ligt dan in Nederland. In het verleden werd de stijging van de huizenprijzen in Nederland altijd verklaard door te zeggen dat de vraag naar grond/woningen veel groter was dan het aanbod. Blijkbaar is dit nu rond de verkiezingen en met de noodzaak tot bezuinigingen ineens niet meer het geval en komt het alleen maar doordat mensen meer kunnen lenen. Ik vind het bijzonder kortzichtig. "
Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Nico Fierloos, Nico Fierloos, fierloos architecten:

" De HRA is ondertussen verworden tot een monster van een regeling die op termijn niet op te brengen is door de staat. Daarnaast durf ik ook te stellen dat de HRA (en alle daaruit voortvloeiende hypotheekcocktails) een prijsopdrijvend effect hebben gehad.
Op dit moment regeert de angst dat er iets gaat veranderen. De markt zit op slot. Duidelijkheid over de toekomst/afschaffing van de HRA zal stimulerend voor de markt werken. De te nemen maatregels moeten weloverwogen en evenwichtig zijn. Wanneer er alleen sprake is veranderingen voor nieuwe contracten en er voor de bestaande contracten een redelijke overgangstermijn is lijken de problemen me te overzien.

Veel politieke partijen doen erg flink met hun uitspraken dat ze de hypotheekrenteaftrek buitenschot laten, je reinste verkiezingsretoriek. De kop wordt in het zand gestoken. Men zal er niet aan kunnen ontkomen om deze problematiek aan te pakken. Wanneer er via de achterdeur aan het huurwaardeforfait gerommeld wordt, zal iedereen nog zwaarder gepakt worden.

De angst dat de waarde van onroerend goed omlaag gaat hoeft volgens mij ook niet zo desastreus te zijn. Dit betekent namelijk dat een andere woning ook goedkoper wordt en je per saldo zelfs minder gaat betalen.
Bestaande woningen zijn volgens mij ook veel te duur ten opzichte van nieuwe. De prestaties, lees wooncomfort/gezondheid/energiezuinigheid staan in schril contrast met de huidige nieuwbouw. Je kunt je toch ook niet voorstellen dat je voor een auto van 10 jaar oud evenveel betaalt als voor een nieuwe?

Scheefwonen in huurwoningen zou ook goed aangepakt moeten worden. De angst van de SP dat dan huurwoningen alleen bewoond zullen worden door minima en er op die manier getto's ontstaan lijkt me zwaar overdreven. Een inkomensafhankelijke huur in combinatie met huurtoeslag maakt ook de huurmarkt rechtvaardiger en zal een aantal scheefwoners stimuleren om toch eens aan kopen te denken.

Nogmaals, wanneer de huidige woningeigenaren een redelijke overgangstermijn geboden wordt en er een evenwichtige mix van maatregelen voor starters komt zal de woningmarkt in mijn visie heel wat gezonder worden. "
Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Dennis Batenburg, Director of finance FixPlan:


" Ik ben het met Kees Donker eens dat de timing van deze discussie nijgt naar verwijtbaar wanbestuur. Waarom is het niet mogelijk om deze discussie te voeren als het beter gaat met de economie, als er minder onzekerheid is, als de huizenmarkt niet meer zo onder druk staat?

De enige reden waarom dit nu wordt besproken is omdat men het onderwerp gebruikt om te scoren tijdens de verkiezingen en zeker niet omdat het van belang is voor de toekomst van Nederland.

Het zou nuttiger zijn om inhoudelijk de bezuinigingen die voor de komende kabinetsperiode in de planning staan te bekijken, daar bereik je meer mee en krijg je een beter idee omtrent de kwaliteit van de verschillende programma's. Ik vraag me ook af wanneer we eens gaan praten over bezuinigingen op het ambtenarenapparaat. Volgens mij is daar nog veel te verbeteren en te verdienen.

Laat de hypotheekrente aftrek met rust totdat de onzekerheid omtrent de economie uit de hoofden van de mensen is verdwenen. Zoals het nu gaat zorgt het alleen nog maar voor meer ellende en een vertraagd herstel, wat in niemands belang is. "
Reactie via de BouwProfs groep op Linkedin van Paul Mattijsen, Vastgoed - Ontwikkelings- en Projectmanagement:

" Woningprijzen liepen in Nederland achter bij Europa tot begin jaren 90.
Op het moment dat de woningprijzen in Europa onder druk stonden, stegen de prijzen in Nederland. Oorzaken: o.a. doorstroming vanuit de de premie A woningen, het cashen van de premie A subsidie, de aanwezigheid van spaargeld bij de sinds de jaren 80 bestaande groep DINK - ies ( Double Income No Kids), natuurlijk de markt vraag versus aanbod naar betere woningen en Hypotheekrente aftrek. De Euro heeft daar nog eens schepje bovenop gedaan.

Analisten kunnen wellicht meer redenen aanvoeren, maar subsidies en hypotheekrente aftrek hebben het woningbezit bevorderd. ( Dat was de doelstelling). De bijwerkingen van die overheidsinjectie zijn de hoge huizen prijzen en de druk van de hypotheekrente aftrek op de Overheidsfinancien.
De OESO waarschuwt Nederland vanaf circa 1998 voor de remmende invloed van hoge prijzen en hypotheekrente aftrek op onze economie.

Alle schijngevechten over de hypotheekrente aftrek in politiek Den Haag zonder concrete plannen doen de woning en bouwmarkt sowieso geen goed.
Dat de HRA op termijn onbetaalbaar wordt staat demografisch net zo vast als de onbetaalbare (tijdelijke) piek in de AOW. In die zelfde periode moet de hypotheek rente aftrek betaald worden door de kleine groep werkenden.

Of het huidige regime rechts is (hogere inkomens hebben progressief hogere aftrek dan lagere inkomens,) of dat proportienele en/ of degressieve aftrek dan wel aftopping ervan links is een slechts een nuance.

De totale invloed van de HRA op de bouwsektor en woningmarkt is enorm, als je er onverantwoord mee omgaat. Dat kan de markt nu niet hebben. Nu afschaffen of afbouwen is zoals Nout Wellink stelt is funest voor onze economie. Een komend kabinet kan zich beter richten op het stimuleren van de economie en de bouw- vastgoedsektor dan op het onbesuist afschaffen van de HRA. Maar een verantwoord plan maken voor het moment dat economie herstelt lijkt me verstandig. Al profiteren we allemaal van de HRA, uiteindelijk is een markt zonder HRA (zonder subsidie wat de HRA eigenlijk is ) gezonder voor ons allemaal. En bij verantwoorde afbouw in periodes van economische groei zal de bouw- vastgoed sektor dat minder voelen.

Conclusie: Wat mij betreft geen afschaf HRA in de volgende kabinetsperiode maar wel een gedegen plan als voorbereiding op. "
De discussie rondom de HRA is erg troebel, vanwege het grote probleem dat niemand eenduidig kan uitleggen over hoeveel geld het "HRA probleem" het nu eigenlijk gaat en wat dit voor mij betekent. Persoonlijk heb ik dan ook geen enkel warm gevoel bij de afschaffing van de HRA, omdat ik niet weet waarvoor ik het zou doen. Mijn beeld: het kost me persoonlijk geld, zakelijk ga ik erop achteruit want mijn kopers (ik ben projectontwikkelaar) kopen minder, en ik zie hier dus niets voor terug.

Als we kijken naar de schatkist, dan lopen de ramingen in de HRA discussie uiteen van mogelijke besparingen van 2,5 miljard tot 13 miljard per jaar, onder meer afhankelijk of je compensatieregelingen zoals overdrachtbelasting en korting op belastingforfaits meerekent.

Even een macro-economische rekensom op basis van fictieve getallen:
Als het te besparen bedrag ongeveer uitkomt op E2,5mld per jaar dan is de relevante vraag: te koste van wat? Stel even dat er in NL ongeveer 7,5 miljoen woningen zijn, met een gemiddelde waarde van E100.000 per woning. Door de HRA af te schaffen zal de waarde van alle woningen dalen. Stel even dat de waardedaling E5000 (5%) per gemiddelde woning is, dan heb je het dus over een totale verdamping van E37,5 mrd. Dan heb je dus een "winst" E2,5mrd per jaar ten opzichte van een waardedaling van het 15-voudige daarvan. Dit scenario is nogal onwenselijk, vanuit welke politieke voorkeur dan ook. Dit kost iedereen geld en levert dus netto alleen maar ellende op.

De belangrijkste issue: Wat kost het mij/wat levert het mij op?

Dit dus even los van de niet-te-voorspellen macro-gevolgen van de afschaffing van de HRA (wo: vermindering van economische groei, vermindering van koopbereidheid van consumenten), juridische argumenten (wo: strijd met de beginselen van behoorlijk bestuur om de HRA aan te pakken, terwijl mensen hun gehele uitgavenpatroon op deze formele wet hebben afgestemd), de solidariteitsvraagstukken (wo: waarom betalen de latere generaties voor het begrotingstekort van de huidige generatie babyboomers, die hun hele leven wel volledige HRA hebben genoten?) en nog andere vraagstukken (principiele gronden, internationale overwegingen).

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+