Brinkman: ‘Grote bouwopgave slimmer financieren’

Nieuwsbericht van Bouwend Nederland in reactie op de Rijksbegroting:


Particuliere investeerders uitdagen en betrekken
De overheid kan veel meer doen om privaat geld te genereren voor de grote bouwopgaven van ons land. Dat kan met effectievere garanties en verstandige fiscale maatregelen, zodat particuliere eigenaren en andere investeerders over de streep worden getrokken, maar ook door werk te maken van publiek private financiering. Dat stelt Bouwend Nederland in reactie op de gepresenteerde rijksbegroting voor 2010.

Het beproefde instrument van een tijdelijk laag BTW-tarief voor ál het onderhoudswerk nodigt eigenaren uit om de woning aan te laten pakken, levert werk op voor de bouw én inkomsten voor de belastingen en helpt gelijk bij het verduurzamen van de woningvoorraad. De schatkist is erbij gebaat, dat de woningmarkt beter gaat functioneren, dat de onrust in markt plaatsmaakt voor vertrouwen in herstel. Dat alles is niet geholpen met een beperking van de hypotheekrenteaftrek en evenmin met het zwaar belasten van huizen boven 1 miljoen euro (link) via het eigen woning forfait.

De overheid is gebaat dat meer privaat geld in omloop komt. Zo is het onverklaarbaar, dat de overheid er niet meer werk van maakt om publiek-private financiering (PPS) van de grond te tillen en institutionele beleggers te laten deelnemen in de bouwopgave van ons land, wat immers een verlichting betekent voor de eigen begroting.

Toekomstige infrastructuur
De rijksbegroting voor 2010 heeft een focus op het in toom houden van de uitgaven. ‘Begrijpelijk’, zegt voorzitter Brinkman van Bouwend Nederland, ‘want de druk op de uitgaven is nogal toegenomen.’ Toch is het verstandig als Nederland juist nu investeert in de economische infrastructuur voor de volgende generatie. Nederland is niet af. Zo liggen er opgaven op het gebied van het bouwen en verduurzamen van woningen. We hadden immers afgesproken om in 2020 zo’n 2,4 miljoen woningen en gebouwen 30% blijvend energiezuiniger te hebben gemaakt, waar de overheid een voorbeeldfunctie moet geven. Er liggen taken rond het bouwen en onderhouden van ziekenhuizen en scholen. En er liggen kansen rond de duurzame ruimtelijke inrichting van ons land, mede door het benutten van de bestaande groenfondsen en mede door het reserveren en goed benutten van gelden voor de grote waterbouwopgave van de Commissie Veerman.

Brinkman: ‘Als je kijkt naar het investeringsniveau per sector, moet je stellen dat het aandeel van het bruto nationaal product dat geïnvesteerd wordt in de infrastructurele en waterkundige voorzieningen en de inrichting van ons land trendmatig daalt en internationaal achter blijft. Die tendens moet we kenteren, willen we het ondernemingsklimaat bevorderen en willen we onze kinderen straks droge voeten blijven bieden en beter laten wonen, werken en laten recreëren. Of willen we ze opzadelen met een slechte bereikbaarheid van onze steden, met oude wijken en met schulden en ongedekte cheques uit 2009 en 2010?’

Productie en werkgelegenheid
De bouwsector staat onverminderd in de wind waar het gaat om een productieverlies (15%, 8 miljard euro) en een verlies aan banen (50.000 arbeidsplaatsen). En er is nog geen licht aan het eind van de tunnel. Investeringen in de bouw leveren werk op en behoud van koopkracht maar leveren ook maatschappelijk gewenste producten. Het is ook goed voor een stabiele en prijs- en waardeontwikkeling van ons vastgoed. Brinkman: ‘De ervaring leert dat investeren in de gebouwde omgeving de economie ten goede komt, en dus de schatkist. Dat zie ik onvoldoende terug en de tijd dringt. Het snel oplopend aantal werkzoekende bouwvakkers kan niet leven van lange procedures en nieuwe adviezen. Goed dat er geld is om de woningbouw te stimuleren, maar laat dat dit najaar met hoogste prioriteit leiden tot die activiteiten waarvoor het bedoeld is.’

Ondernemersgeest
Brinkman stelt dat teveel focus op de begroting ook niet getuigt van ondernemingszin. De overheid kijkt angstig naar het huishoudboekje, en twijfelt tussen wel of niet bezuinigen en heeft ondertussen te weinig oog voor herstelkansen. Zo laat de overheid kansen liggen bij het stimuleren van de woningmarkt. Brinkman: ‘Extra garanties rond de financiering van de woning en een laag BTW op onderhoud leveren meer op dan het kost. Het sentiment moet zijn, dat de kentering komt en dat nu het moment is om in te stappen. Dat moet het kabinet gaan uitstralen’.

En publiek private financiering (PPS) moet niet gezien worden als bedreiging voor de eigen zeggenschap, maar is een kans om sneller en goedkoper en beter te presteren, zodat de overheid met minder eigen geld meer gerealiseerd krijgt. Brinkman: ‘Waar is het wachten op? PPS is een win-win, maar soms moet je wel durven loslaten. De koopmansgeest moet door het Kabinet waaien bij het betrekken van institutionele beleggers in de infrastructurele projecten, die Nederland nodig heeft en waarvoor de schop ook echt de grond in moet.’

Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven, is met ruim 5000 aangesloten bouwbedrijven de grootste werkgeversorganisatie in de bouw. De bouwsector staat in Nederland voor 6% van het bruto binnenlands product en voor een productie van 60 miljard euro (2008). De sector biedt werk aan ruim 500.000 mensen.