BouwProfs

De bouw online verbonden.

Een gebouw in aanbouw in het centrum van Rotterdam is donderdagmiddag ingestort. Daarbij zijn vijf bouwvakkers zwaargewond geraakt, die werden bedolven onder het puin. Een zesde bouwvakker raakte lichtgewond en kon ter plaatse worden behandeld. De ramp vond plaats toen er iets misging terwijl bouwvakkers bezig waren beton te storten op een van de bovenste verdiepingen. Enkele betonnen vloerplaten begaven het door nog onbekende oorzaak. Twee tussenverdiepingen van het gebouw zijn daarbij ingestort. De inspectie van de gemeente en rijksinspectie doen onderzoek naar wat er precies gebeurd is.

 

Vermoedelijk is er iets misgegaan met de stempels die de vloer van de derde verdieping tijdelijk moesten ondersteunen. ?Misschien waren ze te lang, waardoor ze als satéprikkers zijn weggeknikt?, vertelt Karel ter Weld, docent constructief ontwerper en onderzoeker constructieve veiligheid bij de TU Delft.

Stempels, ook wel stutten genoemd, zijn bouwconctructies die verticale krachten moeten opvangen. Dat is tijdelijk, zo lang de eigenlijke, definitieve constructie dit nog niet zelf kan. Terwel is na het ongeluk direct naar 'The BTower Rotterdam' naast de Bijenkorf gereden om poolshoogte te nemen. Op de zelfgemaakte foto's zag hij dat de vloer van de derde verdieping op de eerste is gevallen. „Voor zover ik kan zien was er helemaal geen tweede verdieping in dat gedeelte van het gebouw. Misschien was het de entree, om het geheel een ruimtelijk gevoel te geven”, vertelt Terwel.
De stempels waren relatief lang, omdat ze het verschil tussen de eerste en de derde verdieping moesten overbruggen. Terwel vermoedt dat de lange stempels het gewicht van de vloeibare vloer niet hebben kunnen opvangen.

De onderzoeker constructieve veiligheid zegt dat er in Nederland „veel mis gaat” op het gebied van bouwconstructies. In dat verband noemt hij onder meer de toneeltoren in Hoorn, het appartementencomplex aan het Bos en Lommerplein in Amsterdam, de parkeergarage in Tiel, de balkons in Maastricht en de steigers in de Amercentrale in
Geertruidenberg.

„Er zijn te veel partijen betrokken bij een bouwproject. Dan gaat er nog wel eens wat mis in de communicatie”, zegt Terwel, die denkt dat er ook veel fout gaat door zuinigheid. „We willen in Nederland graag voor een dubbeltje op de eerste rang zitten.”

 

Het instorten van dit appartementencomplex is uiteraard een groot drama voor de persoonlijk getroffenen. En het is een drama voor de bouw. Het nieuws werd gedomineerd door dit ernstige incident. Was dit incident te voorkomen geweest, en misschien nog belangrijker kunnen we wel spreken van een incident of liggen er meer structurele problemen ten grondslag?

Weergaven: 1735

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Reactie via BouwProfs op Linkedin van Jeroen van der Sluijs:
" Een ernstig geval. Helaas ben ik hiervan niet op de hoogte. Het deed me inderdaad ook denken aan de constructieve fouten die gemaakt zijn bij de balkons van het appartementengebouw in Maastricht. Een vergelijkbaar geval is het bezwijken van een tunneldeel van de nieuwe metrolijn in Keulen, dat leidde tot de instorting van een groot archiefgebouw. De brand bij de bouwkunde-faculteit in Delft heeft ook laten zien dat er het een en ander schort aan brandveiligheidseisen, of aan de naleving ervan.

Het lijkt goed om de eisen voor technische controle en bouwveiligheid aan te scherpen, ook met het oog op harmonisatie van de regelgeving binnen de EU. Voor zover ik weet, worden er bijvoorbeeld in Frankrijk en Engeland op dit vlak hogere eisen gesteld. In Frankrijk wordt vaak gebruik gemaakt van onafhankelijke controlebureau's, die het werk van de architect en de raadgevende ingenieurs controleren, zowel vóór als tijdens de uitvoering.

Het Health & Safety-beleid voor bouwplaatsen is in Engeland heel goed georganiseerd. Het is niet alleen degelijk van opzet, het wordt ook goed geïmplementeerd, door certificatie en door bewustmaking van de betrokken partijen. Daar zou men een voorbeeld aan kunnen nemen. Een dergelijk beleid kan het risico op ongelukken verminderen.

Daarnaast is er denk ik behoefte aan beter crossdisciplinary management, in de ontwerpfase en de uitvoeringsfase. Hier ligt een taak voor de bouwmanagers: meer nauwgezet tijdsplannen, betere afstemming tussen de bouwdelen, een frequentere rapportage en goed toezicht om ervoor te zorgen dat ontwerp- en bouwfouten niet alleen gesignaleerd worden, maar ook op tijd gecorrigeerd worden. Voorkomen van risico's bij het ontwerp & de bouwplanning is beter dan achteraf herstellen.

De fout ligt soms ook bij architecten, die vaak de vormgeving hoge prioriteit geven, waardoor ze de constructieve logica en de bouwkwaliteit uit het oog dreigen te verliezen.

Verder zou de bouw denk ik socialer moeten worden, wat bereikt kan worden als iedereen probeert om het eigen projectdeel zo goed mogelijk in te passen binnen het geheel van wat de anderen doen. "
Reactie via BouwProfs op Linkedin van Ton van Beek:

"Als je de foto’s ziet dan schrik je toch wel even. Je eerste gedachte is bij de gewonden. De tweede is: dit kan toch niet in Nederland. We weten we uit ervaring dat instortingen helaas voorkomen. Bij het ABCmeldpunt zijn er vanaf de start een jaar geleden al 4 gemeld.

Bij de uitvoering worden de meeste fouten zichtbaar. In deze fase is volgens mij ook het risico het grootst. Er zijn dan vele partijen aanwezig op de bouwplaats die allemaal een belangrijke factor zijn voor een goede afloop. Verder wordt er gewerkt met zwaar materiaal en materieel. Van de gerede constructie is veel kennis over hoe die zich gedraagt en wat de krachten zijn die er bij komen kijken. De kennis over de constructie tijdens de uitvoering is minder ver ontwikkeld. Terwijl in deze fase kleine veranderingen in het ontwerp juist grote gevolgen kunnen hebben.

Wat de oorzaak ook is, laten we ervan leren en ervoor zorgen dat we zoveel als mogelijk ongelukken voorkomen. "
Sinds 22 september 2010 zijn er in Nederland 6 TIS'en door CROW erkend. Een TIS (Technical Inspection Service) is een onafhankelijk en deskundig bureau dat een risicoanalyse op het ontwerp uitvoert. Vervolgens inspecteert een TIS op basis van de risicoanalyse tijdens de uitvoering. De TIS rapporteert de risico's aan alle betrokken partijen en vraagt waar nodig om beheersmaatregelen. Voor de Verborgen Gebreken Verzekering eisen verzekeraars de inzet van een TIS. Het staat de partijen vrij om wel of geen beheersmaatregelen te treffen, maar in het geval van een Verborgen Gebreken Verzekering zal dit leiden tot een uitsluiting op de verzekering.
Het fenomeen TIS is in België al ingeburgerd. De Franse situatie is een minder goed voorbeeld, vanwege de verplichte inzet van een TIS.
In dit geval had de stempeling in verband met de lengte van de stempels als een risico aangemerkt kunnen worden. In de praktijk gebeurt het maar al te vaak dat stempels op basis van ervaring worden geplaatst zonder rekening te houden of bekend te zijn met het draagvermogen van een stempel.
Met dit alles is natuurlijk niet gezegd dat een TIS deze instorting had voorkomen.
Meer info:
http://www.crow.nl/nl/Online_Kennis_en_tools/Tis/Technische-Inspect...
“Constructieve veiligheid in Nederland loopt gevaar!”
Het feit dat het beantwoorden van de schuldvraag bij calamiteiten belangrijker wordt gevonden dan het openbaar maken van de oorzaak, zorgt ervoor dat informatie over de oorzaak vaak moeilijk te verkrijgen is. Op deze manier kunnen geen lessen uit de calamiteiten worden getrokken. Prof. ir. Frans van Herwijnen (ABT) schreef Leren van instortingen, waarin de oorzaken van 27 instortingen gedetailleerd in kaart worden gebracht.

Met enige regelmaat storten constructies in. Iedereen herinnert zich nog de balkons van het wooncomplex Patio Sevilla in Maastricht, die in 2003 naar beneden vielen, waarbij twee doden
vielen. De dakenbranche herinnert zich nog de instortende daken van Ikea en Van der Valk, en het grote aantal daken dat in november 2005 bezweek als gevolg van zware sneeuwval. In het interview dat Roofs met hem had wordt de rode draad uit de verschillende instortingen beschreven en spreekt Van Herwijnen de zorg uit dat de aandacht voor constructieve veiligheid als gevolg van de economische crisis onvoldoende is. Van Herwijnen noemt deze situatie zorgelijk en zegt dat het wachten is op calamiteiten, die zich met name zullen voordoen bij projecten waar vanwege de marktomstandigheden constructeurs onder kostprijs zijn gecontracteerd, en waar dikwijls bespaard wordt op controles. Hij pleit ervoor om nooit te besparen op controle op ontwerp en uitvoering van een project.

http://www.linkedin.com/news?viewArticle=&articleID=232508033&a...
Allemaal schoten voor de boeg.

Allereerst: het is een drama voor de slachtoffers, waarvan enkelen zwaar gewond.
Ten tweede: drama voor de bouw, omdat veilig werken en veilig kunnen werken een vereiste is.

En ten derde: krijg de (bouwkundige) feiten nu eens goed op een rij, wie beschrijft nu eens goed wat de situatie was vlak voor het bezwijken? Was het een inmiddels gestorte vloer? Wanneer gestort? Of werd de vloer (3e verdieping?) op het moment van bezwijken gestort? Was het een helemaal uitgekiste vloer? Of was het een prefab vloer waarop werd gestort? Wat voor type prefab vloer dan?
Helemaal uitgekist of m.b.v. prefab vloer: het komt op het goed stellen van onderslagen en stempels, die voldoende in aantal moeten zijn. Daar zijn regels voor, dat weet elke uitvoerder en weet elke toezichthouder.
Was de (te storten) vloer stabiel gezekerd? Of is de kist gaan zwenken o.i.d.?
Of was de vloer waarop gesteld werd (2e verd.?) te zwak en bezweek die?
Storten van beton gaat gepaard met het nodige 'geweld' door trillen en andere bewegingen, zeker op een bouwplaats die nogal krap bemeten is. Was er aanleiding daar op te letten op deze bouwplaats?

Voordat we antwoorden geven en conclusies trekken en vergelijkingen maken met andere constructies (die reeds in gebruik waren, zoals de balkons in Maastricht en de parkeergarage van vd Valk in Tiel), lijkt het me belangrijk te weten wat de situatie en activiteiten waren vlak vóór bezwijken en wat er gebeurd is. Daarna analyse, conclusie en voorzorgsmaatregelen.

jan w. bol
bouwjournalist
Update op cobouw.nl:

Het storten van beton op een deel van de derde verdiepingsvloer van de laagbouw van het project B-Tower in Rotterdam heeft donderdag geleid tot het bezwijken van de ondersteuningconstructie.

Kennelijk kon het steigerwerk de daardoor ontstane verdeling van de belasting niet aan. Bouwbedrijf J.P. van Eesteren uit Rotterdam meldt in een persbericht dat de ondersteuning tijdens het storten van beton is bezweken. Een steigerbouwer die naast de kraan stond', keek om en zag dat de medewerkers die het beton stortten naar beneden waren gevallen. Uit zijn verklaring en foto's valt op te maken, dat het betonstorten voor een herverdeling van krachten heeft gezorgd waardoor kennelijk de ondersteuning ernaast is bezweken. Vervolgens stortte ook het deel van de vloer waarop de vijf medewerkers stonden, in. Zij kwamen op het puin terecht, maar zaten wel onder de betonmortel. De vijf hebben het ongeluk overleefd, maar zij kwamen wel op de intensive care terecht met onder meer botbreuken. De steigerbouwer kwam met de schrik vrij.

Op drie velden van de derde verdiepingsvloer lagen breedplaten gereed, ondersteund door steigerwerk. Onder twee velden bevond zich een groot vide, door het midden van het derde veld steekt de torenkraan door uitsparingen in de breedplaten. De tweede verdieping van het derde veld heeft tussen de toekomstige straatgevel en de torenkraan ook een vide. Daar waren de breedplaten van de derde verdiepingsvloer ondersteund op de eerste verdiepingsvloer. Daarboven waren vijf medewerkers aan het storten met een betonpomp van Nijwa. Een getuige hoorde een harde knal, gevolgd door de geluiden van steigerbuizen.

Mogelijk waren ontwerp en berekeningen van het steigerwerk correct, maar is onvoldoende rekening gehouden met de herverdeling van krachten door het betonstorten op een deel van de derde verdiepingsvloer. De ondersteunende constructie lijkt immers eerst te zijn bezweken onder het tweede veld van de derde verdiepingsvloer. Matemco uit Ede heeft het ontwerp, de berekeningen en het materieel voor de ondersteuningen geleverd. "We hebben opnieuw naar het ontwerp en de berekeningen gekeken, maar zien er niets vreemds aan", aldus Henk Kleier van Matemco. Hoogleraar Karel Terwel van de Technische Universiteit Delft bevestigt dat ongelijkmatig storten de oorzaak van de instorting kan zijn. Maar hij is gevraagd om aan het onderzoek deel te nemen en houdt daarom alle mogelijkheden open.

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+