BouwProfs

De bouw online verbonden.

Vanavond weer eens een en ander uitgelegd over gebruik van de WTW en luchtdicht bouwen. Ik kan het niet goed over de büne krijgen. Telkenmale wordt ik weer geconfronteerd met de ongezonde kant van de WTW. Terwijl het juist beter is dan het gebruik van dauerluftung (ventilatiesysteem A of B).

Zembla heeft in 2008 een aflevering daar aan verbonden, wij kennen het als het Vathorst schandaal. Alle reacties ten spijt vanuit experts toentertijd heeft het zich vastgezet in ons dneken: WTW is ongezond.

Hier nog eens de aflevering van zembla. Ga deze aflevering eens bekijken wetende dat de mensen die geïnterviewd zijn alle om welke reden dan ook de WTW uit hebben gezet door de stekker er uit te trekken. En hier de reactie van Harry Nieman.

In een onderzoek naar154 woningen in 2007 door de overheid gedaan bleek juist dat de afzuiginstallaties (syteem B) verreweg de meeste klachten oplevert. Zie hier het rapport.Vooral de spleten onder de deuren waren niet in orde waardoor er veel te weinig werd afgezogen.

Al met al als je over luchtdicht bouwen praat en WTW, gaan bij velen de nekharen omhoog staan. Is dat terecht en heb ik het bij verkeerde eind. Of moeten we kwalitatief beter WTW systeem maken zoals in de recente wijzigingen in het bouwbesluit dat van ons verlangt. Want die verbieden de WTW niet maar sporen het juist aan vanuit de energiebesparing.

Wat is er ongezond aan een goed onderhouden WTW (filters verwisselen als de WTW dat aangeeft) of het gebruik van dauerluftung en afzuigen via overstroom spleten onder de deur?

Weergaven: 11745

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

De huidige bouwregelgeving en trends dwingen ons om in koelkasten te gaan wonen of werken waarbij wij als mensen de lucht middels een leidingsysteem krijgen toegediend. Alles valt en staat dus met de kwaliteit en het onderhoud van dat leidingsysteem. Dat vraagt nogal wat van de eindgebruiker. Niet deugdelijke installaties zorgen er inderdaad voor dat mensen daar letterlijk de stekker uittrekken. Maar het kan goed. Dus goed dat hier nu aandacht voor komt.

Ikzelf heb meer gevoel bij zaken zoals bijvoorbeeld de stichting "Bouwen met Groen" nastreeft. Zoveel mogelijk frisse lucht van buiten in je gebouw halen. De lucht voorverwarmen met kassen en veel groen toepassen binnen je gebouw. Ook dat draagt bij aan een prettig binnenklimaat.

Dat WTW echt wel goed kan is mooi. Ik zou nu ook graag meer alternatieven willen zien. En ik hoop niet dat regelgeving die alternatieven onmogelijk gaat maken. Door bijvoorbeeld WTW of balansventilatie verplicht te gaan stellen. Denk dat we meer gebaat zijn aan prestatie-eisen. maximaal zoveel db geluissoverlast, maximaal zoveel C02 in de lucht. Minimaal zoveel % ozon in de lucht enz. Maar dat je de oplossingen vrij laat. Anders stopt de innovatie ben ik bang.

In de nieuwe woonwijken om mij heen hoor ik de zelfde geluiden! helaas is het zoals dhr. Nieman ook aangeeft een kwestie van geld. Een goed ontworpen installatie geeft geen gezondheidsproblemen.

Die systemen zijn wel goed, vaak is in het ontwerp en daarop volgende uitvoering net alles te dun, te klein, met als gevolg geluidsoverlast, en ongezonde lucht. En dat is jammer! 

Even een uurtje extra aandacht voor het ontwerp, maak een berekening!

Natuurlijk is onderhoud (filters wisselen e.d.) ook noodzakelijk...      

Een mooi voorbeeld over hoe er ook goed geïnformeerd kan worden over balansventilatie. En middels keurmerken ook gewaarborgd kan worden dat ontwerp, uitvoering en onderhoud in orde zijn.

http://www.mijnbalansventilatie.nl/

In Nederland gaan bijna alle regels over ventilatie altijd uit van minimaal benodigde ventilatie.

Terwijl buiten het stookseizoen maximale frisse lucht wenselijk is, bij een WTW ventilatie is echter het systeem gedimentioneerd op de minimale benodigde ventilatie capaciteit overmaat kost relatief veel geld.

Bij natuurlijke ventilatie is vaak wel overmaat aanwezig, omdat bij WTW de overmaat eruit is komen klachten ook gelijk boven als er in de uitvoering iets "praktisch" wordt opgelost op de bouwplaats.

Persoonlijk zie ik meer in systemen met natuurlijke ventilatie toevoer met aandacht om tocht te voorkomen en hergebruik van de warmte uit retourlucht in combinatie met vraaggestuurde ventilatie middels CO2 meting.

Het zwakke punt van WTW blijft het buizensysteem en de vervuiling hiervan.

Als ze nou eens die drie- of vier-standenschakelaar eruit bezuinigen, dat zou een boel schelen.
Komen gelijk de andere gebreken al aan het licht bij de oplevering.
Stofzuigen doe je toch (ook) niet in het laagste standje?

Reactie via BouwProfs op Linkedin van Frits van Ooteghem:

Het principe om de warmte uit de afgezogen binnenlucht terug te winnen vind ik een van de meest belangrijke energie terugwinningmogelijkheden die er bestaan.

Immers, (epiloog)
We pompen in Slochteren het aardgas naar boven en sturen dit onder 55 atmosfeer door heel Nederland. In de reductiestations wordt dit gas met behulp van zware verwarmingsketels (anders bevriest het) eerst naar 8 atmosfeer gebracht en daarna naar 3 atmosfeer. Bij distributie naar de woningen heeft het nog een kwart atmosfeer overdruk. We verbranden dat gas in een warmtewisselaar (de cv ketel) en transformeren de energie in warm water dat we met een pompje rondpompen naar de diverse warmtewisselaars (radiatoren) in de woning om deze energie om te zetten naar warmte in gasvorm (binnenlucht dus). we genieten er dan een paar minuten van en zuigen het boven ons hoofd af via ons ventilatiesysteem om deze energie gewoonlijk weg te blazen in onze atmosfeer. Dit is (gezien bovenstaand verhaal) een bijna niet te uit leggen verspilling!

Ik heb voor onze corporatie deze wamteterugwinmogelijkheid in 2005 eens grondig geanalyseerd. Zelfs aan een soort instructiedag in Hoevelaken deelgenomen om te weten hoe je een en ander dimensioneerd en berekend. In de fabriek waar deze warmtewisselaars gebouwd werden kwam al gauw de kwetsbaarheid van dit soort installaties naar boven. Namelijk; de kwaliteit van de naar binnnen gezogen "verse" buitenlucht. Er zitten in de wisselaar (die je ook op het filmpje ziet) twee filters. Een voor het filteren van de buitenlucht en een voor het filteren van de lucht voordat het pand verlaat.
De filters die de buitenlucht te filteren zijn binnen 2 weken al zo vervuilt dat de filterende werking voor 3/4 al is afgenomen, en zodoende het hele kanalensysteem (dat gedeeltelijk in de betonnen vloeren is ingestort) en de (van doorzichtige kunststof gemaakte) warmtewisselaar zelf volledig zijn vervuilt en een voedingsbodem voor ziekteverwekkende organismen (ik heb de endoscopische onderzoeken gezien; daar wordt je niet fris van). Even voor de volledigheid: de filters van de af te blazen binnenlucht vervuilen nauwelijks!........ ((al een keer gezuiverd door de longen van de bewoners denk ik dan)).

Mijn rapportage was dus dat we er als corporatie niet aan moesten beginnen. Los van het medische aspect (dat natuurlijk het belangrijkste is) heb ik ook berekend hoeveel arbeidsuren en kosten van de filters zelf er zouden gaan steken op jaarbasis. (de ervaring leert namelijk dat in huursituaties de bewoners minder allert zijn om de filters tijdig te wisselen) ; dus dat moet je door je service-dienst laten uitvoeren. Het bedrag op jaarbasis is vele malen hoger dan de €250,00 die de bewoner uit het filmpje noemt.

Maar dat het terugwinnen van de warmte uit afgezogen binnenlucht veel energie zal kunnen besparen is evident. In berkeningen tijdens de de instructie-dag kwamen op gemiddeld 17% van het gemiddelde totale energiegebruik(*300-350 kub. aardgas per jaar). De warmtewisselaars zelf konden in laboratorium-opstelligen tot 95-97% van de warmte recupereren.

Goedenavond,

 

kijk dat warmte terugwinning energieverbruik laat dalen is duidelijk en ook een goed uitgangspunt. Echter het gekke in ons kikkerlandje is dat we zo weinig over hebben voor onze gezondheid.

Vlgs mij betekent warmteterugwinnen niet meer en niet minder dan zo weinig mogelijk van de duur betaalde warmte naar buiten blazen en de verse lucht ermee opwarmen. Dat zegt dus nog steeds niets over de hoeveelheid lucht, alleen maar iets over de uitwisseling.

Maar we hebben met meer te maken dan met warmte bijv. vocht, temperatuur, vervuiling (zowel stof als gas). Uit diverse onderzoeken is gebleken dat Nederland één van de meest vervuilde gebieden is in de wereld!

Ik vind het niet filteren van lucht je kop in het zand steken. Wanneer de filters vervuilen doen ze hun werk. Als ze snel te vol zitten heb je niet de juiste filters geplaatst. Hoe denken we dat ze het doen op een OK??? Of gaan we dan maar niet meer opereren???

En daar ligt nu net het probleem. Maken we de juiste voorzieningen. Of worden we door concurrentie en werkdruk overvleugeld? Gebruiken we nog de juiste apparatuur en materialen bij luchtdicht bouwen?

Waarom geen lange standtijdfilters toegepast? Te duur

Waarom de luchthoeveelheid modulair laten sturen op basis van luchtvervuiling? Te duur

Waarom geen warmtewiel met bypass voor vrije koeling en vochtregulering? Te duur.

Waarom geen gescheiden inblaassysteem voor de leefruimtes? Antwoord weten?

 

Mijn ervaring is als je verder kijkt dan alleen maar "warmteterugwinning", dat luchtdicht bouwen bijna een must is.

 

Tegenwoordig is het deel van de ventilatieverliezen veel groter dan het deel van de transmissieverliezen (bij goed geisoleerde gebouwen.

 

Ik pleit voor luchtdicht bouwen maar wel met de geschikte middelen en budgetten.

 

Ben Klunder

BK Binnenklimaat

 

 

 

 

 

 

Luchtdicht bouwen en WTW gaan goed samen. Volgens bouwbesluit mag je 200 l/s aan lucht lekkage hebben. dat is 720 m3/h. bij windkracht 5 (10 Pa) dus door het jaar heen meer dan 1,2 miljoen m3 aan ongecontroleerde lucht.

Systeem C (afzuiging en natuurlijk inlaat) zuigt per uur ca. 350 m3/h veel minder dus dan de luchtlekkage. Dus luchtdicht bouwen ook bij systeem C!

Los je dit probleem op kan de probleemloos goed de lucht toevoeren in de slaapkamers en woonkamers elk ruimte 0,7 l/s/m2 (2,52 m3/h/m2) en in de wc, keuken en badkamer resp. 25,2 m3/h; 75,6 m3/h en 50,4 m3/h afzuigen. Totale balans maken dus met balansventilatie!

Dan is WTW met een naverwarmer de beste oplossing om je huis te ventileren EN te verwarmen. Moet je wel zorgen dat je huis niet meer warmte verliest dan 10W/m2 op de koudste dag van het jaar.

Een passiefhuis is een gebouw waar de thermische behaaglijkheid wordt verzorgd door alleen het naverwarmen of nakoelen van de ventilatie lucht (25 m3/h), die benodigd is om een goede luchtkwaliteit te waarborgen.

Aan deze definitie kan je rekenen:
In de Bouwbesluit staat dat 25 m3/h het minimale ventilatie debiet is voor 1 persoon. Lucht heeft een warmte capaciteit van 0,33 Wh/(m³K) bij een normale druk. Je kan de frisse lucht verwarmen tot 50°C anders zal er stof verbranding optreden. Daaruit volgt: 25 m³/h/Pers x 0,33 Wh/(m³K) x (50 - 20) K = 250 W/Pers dmv. de ventilatie lucht toe te voegen.
Dus: Op de koudste dag van het jaar heb je een naverwarming die een warmtecapaciteit heeft van 250 W/Pers. Bij bijvoorbeeld het standaard huis van SBR gaat men uit van 100 m2 en 4 personen = 25 m2 woonoppervlak per persoon. Het huis mag niet te veel energie verliezen door de gebouwschil; niet meer dan 10 W/m2 dus. Bij elk klimaatzone betekent dat meer of minder isolatie voor een passiefhuis. Dus meer isolatie in Stokholm dan in Rome afgestemd op de benodigde maximale energievraag van 10 W/m2

Poeh, ben ik blij te lezen dat praktisch iedereen hier de meerwaarde van WTW en kierdichting inziet/voorstaat, bemoedigend! Jammer echter dat in de praktijk (nog even afgezien van de kwaliteit van isolatie) van met name sociale nieuwbouw zich vaak lijkt te kenmerken door in hoofdlijnen vloerverwarming (tenminste nog LTV) met MV en dus ventilatieroosters, terwijl renovaties in bestaande woningen zich vaak lijken te beperken tot natuurlijke ventilatie dmv het plaatsen van (zelfregelende) ventilatieroosters die nooit helemaal sluiten en dus altijd tochten.

Beide versies vormen voor mijn gevoel een moderne variatie op wat we al eeuwen doen in (oa) ons land, namelijk ventileren door kieren. Niet te geloven dat we nog steeds eerst de gevels isoleren, HR++glas plaatsen, kierdichting toepassen om vervolgens allerlei moderne kieren (lees; ventilatieroosters) aanbrengen om kou en tocht binnen te laten, zodat er de noodzakelijke ventilatie is. Op bouwbeurzen zag ik jaren geleden al het eerste tripleglaskozijn voorzien van ventilatieroosters; ik viel bijna om van ontsteltenis.

Tuurlijk, een buizensysteem aanleggen in een renovatiewoning voorzien van een WTW-box neemt veel plaats weg, is lastig aan te brengen, levert onbegrip en klachten op van bewoners en kost ook nog veel geld. Waarschijnlijk met de huidige energieprijzen nog niet haalbaar, wie weet over een jaar of 10? In nieuwbouwwoningen zou het standaard moeten zijn, incluis de door de aan mij voorafgaande schrijver voorgestelde passiefhuisstandaard mbt de schil. En om de frisse lucht-liefhebbers (zijn we allemaal toch) gerust te stellen: alle ramen voorzien van een draai-kiepfunktie, in kiepstand zover als dat gaat inbraakzeker, om het even nieuwbouw of renovatie; spuien ipv ventileren.

Mbt verantwoordelijkheid ten aanzien van het gebruik van installatie en/of ramen ten einde de frisse-luchtvoorziening goed te doen laten verlopen; deze ligt geheel en al bij de gebruiker. Ja, dat loopt dus verkeert en nee, dat is wat mij betreft geen reden om het anders te doen. Servicekosten verhogen en onderhoud (filters etc.) laten uitvoeren is eventueel een optie. Bewustwording kun je zo in ieder geval wel creeeren ;-) Bovendien is de klachtenregen mbt tochtvorming door ZR-roosters in geisoleerde woningen ook al niet van de lucht, terwijl ik dat nièt kan uitleggen...

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+