Penny wise or pound foulish?

Rene Kesselaar stelt in een artikel op www.bouwketens.nl dat hij soms 'nee' zegt tegen een opdrachtgever. Als opdrachtgever vind ik dat niet alleen moedig, ik snap het ook. Als je begint tegen een te lage prijs, dan gaat dat ten koste van de kwaliteit en heb je aan het eind discussie over meerwerk. Volgens mij is dat korte termijn domheid.
Die domheid is nadelig voor alle betrokken partijen:
- De huurder/koper heeft veel meer overlast dan nodig is. Dat geldt niet alleen voor de periode waarin gewerkt wordt, dat geldt zeker ook voor het eindprodukt, waar allerlei opleverpunten in zitten.
- De opdrachtgever heeft geen echt financieel voordeel. Door de meerwerkkosten gaat het inkoopvoordeel verloren. De voorbeelden waarin een aantal jaar na oplevering weer grootschalig aan een gebouw gesleuteld moet worden zijn immers legio. Goedkoop is duurkoop.
- De hoofdaannemers schrijven nu op klussen, soms zelfs onder kostprijs. Dat gaat ten koste van het innovatief vermogen, zeker op termijn. Juist die innovatie is hard nodig tegen de achtergrond van de duurzaaheidsopgave in de bestaande bouw. Bovendien, hoe kan je kwaliteit leveren als je uitgekleed wordt? Waar zit de motivatie om je vak goed uit te oefenen?
- De gespecialiseerde aannemers moeten mee in het prijzencircus. Zij pakken in het proces nog de graantjes mee die zij kunnen, waardoor prijsvorming weining transparant wordt.
- De leverancier moet het gaan zoeken in kortingspercentages, en in kwaliteit van het produkt.

Volgens mij een mooi voorbeeld van een 'lose-lose' benadering.
Het lijkt er op dat de huidige markt uitnodigt voor een extra 'prijzenslag'. De inkoper van de corporatie knijpt er na de aanbestedingsprocedure nog een beetje meer uit. Wie wordt daar beter van?

Het gekke is dat ik veel mensen spreek (zowel opdrachtgevers als -nemers) die dit systeem - aanbesteden op de laagste prijs - niet snappen. Waarom gaan we er dan mee door? Er zijn voorbeelden in Nederland die aantonen dat het anders kan. Renovatie- en nieuwbouwprojecten die binnen de planning, tegen een goede prijs-kwaliteit verhouding gerealiseerd worden. Netjes binnen de begroting, met tevreden eindgebruikers.
Wat is er voor nodig om van de 'lose-lose' benadering naar een 'win-win' te gaan??