BouwProfs

De bouw online verbonden.

BouwProfs Rondvraag: Het moet mogelijk worden aannemers die nalaten brandveilig te bouwen, te straffen met een gevangenisstraf.

(bron: cobouw)

Aannemers die nalaten brandveilig te bouwen, moeten een gevangenisstraf krijgen. Dat betoogt hoogleraar Veiligheid en Rampenbestrijding Ben Ale. Volgens hem zullen aannemers de noodzaak om volgens het Bouwbesluit te bouwen, nooit inzien.

"Een aannemer die fouten maakt, komt er nu vaak mee weg, omdat fouten vaak pas jaren later aan het licht komen. Optreden tijdens de bouw gebeurt nauwelijks, omdat de overheid daarvoor te weinig inspecteurs in dienst heeft. Aannemers weten dat ook", aldus Ale. De hoogleraar reageert op minister Van der Laan (wonen) die het gebruik van rookmelders net zolang stimuleert tot die in elke woning hangen. De hoogleraar meent dat de minister daarmee het daadwerkelijke probleem negeert.

Wat vindt u, moeten het mogelijk worden om aannemers die het nalaten om brandveilig te bouwen, te straffen met een gevangenisstraf?

BouwProfs is benieuwd naar uw mening!

Weergaven: 658

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Afgelopen vrijdag zelf bij deze bijeenkomst bij het verbond van verzekeraars geweest. Jammer om ter plekke te moeten constateren dat volgens de overheid en ook het onderzoeksbureau SEO het probleem zou zijn op te lossen door door de verzekeraars gefinancierde brandmelders. Voor het goed werken van een brandmelder heb je echter brand nodig...toch!!!
Toen ik dit stelde wist een woordvoerder van BiZA te melden dat het beleid was gericht op het beperken van de omvang van brandschade. Brand was immers niet te voorkomen.
En ja, brand, en dat kan ik vanuit onze ervaringen rustig verklaren, is wel degelijk te voorkomen, maar dan moeten we er hard in. Ja, bouwers, beheerders en eigenaren moeten keihard gehouden worden aan de kwaliteit van het opgeleverde respectievelijk beheerde vastgoed. Maar.. een slager die zijn eigen vlees keurt is niet direct de partij die dit verantwoord kan bewaken. Het hele systeem is nu dus gebaseerd op hert indekken van aansprakelijkheid. De veiligheid zelf staat op een zeer laag pitje en daar doet de overheid vrolijk aan mee.
Helaas blijkt uit de dagelijkse praktijk van het bouwtoezicht dat aannemers inderdaad weinig aandacht schenken aan het brandveilig bouwen.
Enerzijds komt dit door de druk om planningen te halen. Anderzijds maak ik mee dat er bij het uitvoerende kaderpersoneel, de uitvoerders en hoofduitvoerders, te weinig kennis is op het gebied van brandveiligheid.
Dit is niet alleen op het gebied van brandveiligheid het geval, ook op andere gebieden schiet de kennis van het bouwen en installeren te kort.
Het is spijtig dit te moeten constateren.
Door het veelvuldig inschakelen van onderaannemers, en daardoor het afschuiven van verantwoordelijkheden voelt niemand zich meer verantwoordelijk voor de kwaliteit. De echte kennis van de producten en hun toepassingsgebieden verdwijnt.
In het specifieke geval van bijvoorbeeld brandwerende doorvoeringen door brandscheidingen wordt maar al te vaak geredeneerd dat "het wel zal voldoen, want ze hebben er een witte pasta omheen gesmeerd."
Uit dit soort reacties blijkt dat de kennis ver te zoeken is bij het uitvoerende kaderpersoneel.
Om in deze gevallen te dreigen met gevangenisstraffen lijkt mij een stap te ver. Naast de praktische uitvoerbaarheid(wie krijgt die gevangenisstraf?) los je hiermee het echte probleem niet op.
Het echte probleem is volgens mij het kennistekort van het uitvoerende kaderpersoneel, de afschuifpolitiek van de hoofdaannemer en dwang van de planning.
Door deze zaken worden de minimale eisen die gesteld worden in het bouwbesluit in de praktijk als knellend en overbodig ervaren.
Deze problemen zullen aangepakt moeten worden, in plaats van er weer een regeltje bij te maken met daar aan gekoppeld een straf.
Reactie via Linkedin van Corné Perin, consultant bij Kraan Bouwcomputing:

"Ik denk inderdaad dat Robert Benedictus de spijker op z'n kop slaat. Veel van de bouwfouten ontstaan door kennisgebrek.
En dan niet alleen tijdens de uitvoering van het werk maar evenzo in de ontwerp en besteksfase. We kunnen allemaal de schuld wel bij de aannemer leggen, vaak zijn het ook ontwerpfouten (verkeerde detaillering enz.) en geeft het bestek ook onvoldoende of verkeerde informatie. Dus niet alleen kennisgebrek bij de uitvoerende bouw, zeker ook bij de ontwerpers."
Reactie via Linkedin van Alco Prins, eigenaar Bouwbedrijf Wensink en Prins b.v.

"Ik ben het eens met Corne Perin. Je kunt alles wel afschuiven op de aannemer, maar in een bouwproces zijn veel partijen betrokken. Het begint vaak al in het ontwerp. Wij maken helaas vaak genoeg mee dat er in die fase te weinig aandacht aan de brandveiligheid wordt geschonken. Ik denk dat de schuld op de aannemer afschuiven een te makkelijke oplossing is. De eerste verantwoording ligt bij de ontwerper en tijdens de uitvoering dient de aannemer te zorgen dat alles conform de regels wordt aangebracht. Overigens loopt er over het algemeen ook een opzichter in het bouwproces mee, deze heeft ook een controlerende taak.

Ik verwacht dat de de hoogleraar waarschijnlijk niet de aannemer bedoelt maar de ontwikkelende partij of dat de betreffende hoogleraar niet thuis is in het bouwproces."
Reactie via Linkedin van Bart Feldberg, Account / Operational Manager at Het Bouwburo BV:

"Binnen de gehele structuur van opdrachtgever tot en met de uitvoerenden op de bouwplaats ligt naar mijn mening de verantwoordelijkheid. Ik denk niet dat we een discussie moeten aangaan bij wie de zwaarste verantwoordelijkheid ligt en welke straf er hoort bij nalatigheid. Soms is het wel eens de vraag of je het nalatigheid kunt noemen indien er sprake is van kostenbesparing. Helaas komen we, mede door de huidige tijd al meer tegen dat er op verkeerde zaken wordt bespaard. Hierdoor komt men soms tot verkeerde materiaalkeuzes, wordt bezuinigd op het daadwerkelijke toezicht door de opzichter of spelen andere factoren een rol. Denk hierbij aan de eerder genoemde onachtzaamheid of onbekendheid met de materie.

In mijn optiek moeten de uitgangspunten al juist zijn. Als in het ontwerp geen rekening gehouden wordt met brand- of andere onveiligheden, dit ook niet tijdens het bouwen wordt opgemerkt en een aannemer uitsluitend datgene uitvoert dat in de opdracht en bestek staat, waar ligt dan uiteindelijk de fout?

Wij zijn met zijn allen professionals. Voor iedereen bestaat naar mijn mening dan ook de plicht om verkeerde zaken te signaleren en te melden. Als dit niet gebeurt, wie moet je daar dan verantwoordelijk voor houden?
Als een opdrachtgever wil bezuinigen op toezicht, wie is dan uiteindelijk verantwoordelijk voor fouten en veiligheid?
Als een aannemer strikt zijn opdracht uitvoert, is hij dan verantwoordelijk voor fouten en veiligheid?

Aan één kant zou ik zeggen dat vanuit de overheid de kaders geschapen dienen te worden waarbinnen de eisen aan (brand) veiligheid liggen. Aan de andere kant, als de overheid zich bezighoudt met kaders, dan dreig je overspoeld te worden met regels die niets toevoegen, onwerkbaar of onbetaalbaar worden.

Gezond verstand en kennis van zaken? Volgens mij door de hele linie vereist. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn doen of laten. Iedereen kent de uitspraak "je doet het goed of je doet het niet". Alleen met zijn allen kunnen we ervoor zorgen dat dit ook daadwerkelijk wordt toegepast.

Natuurlijk kan je werken met sancties. Bij een calamiteit is het dan ook noodzaak om uit te zoeken waar de fouten zijn gemaakt. Laten we dan ook zo volwassen zijn om met zijn allen de verantwoordelijkheid te nemen die nodig is om herhaling te voorkomen. Dit hoeft niet per definitie kostenverhogend te werken. Bij gevangenisstraf is echter niemand gebaat. Dit zal uiteindelijk voor partijen weer uitmonden in het afschuiven van risico's in contracten etcetera. Misschien weer verzekeraars die dit willen dekken en er is ineens weer een nieuwe industrie ontstaan.

Duidelijke kaders, extern, onafhankelijk toezicht op kwaliteit, planning en veiligheid en niet bang zijn om onregelmatigheden te melden. Als dit goed geregeld wordt en blijft, dan zou de hele discussie niet meer nodig moeten zijn."
Reactie via Linkedin van Michaël De Vos, directie-architect bij de Vos architecten:

"Het opleggen van regels werkt ook maar in beperkte mate positief. De natuur van de regelgever is: als er regels zijn die niet voldoen, maken we er nieuwe regels bij. Dat zijn er nu zoveel dat niemand ze meer kan bevatten. Dát leidt tot de adviseurs- en afschuifcultuur die we nu zien.

Wetten moeten als volgt zijn: essentieel, eenduidig, overzichtelijk en praktisch. Als dat het geval is voelt ieder normaal mens waarom naleving belangrijk is. Hoe minder regels, hoe meer eigen verantwoordelijkheid.
Een belangrijk deel van de oplossing is dus: intelligent dereguleren."
Bericht via Linkedin van Bonne Plat, Productgroup Manager Gebouwen:

"We (de opdrachtgevers) willen altijd de laagste prijs en we moet dan niet raar opkijken wanneer de kwaliteit en veligheid onder druk komt te staan. In de contractfase en tijdens de coordinatie van het bouwproces is dit risico voldoende te reduceren alleen zal hier wel voor moeten worden betaald! Het is aan ons als adviseurs de verantwoording hierin te pakken en dit bij de opdrachtgevers aan het verstand te brengen. Bij het opleggen van straffen gaan deuren dicht en dat daar win je over het algemeen niets mee!"
Hierboven zijn al een aantal factoren genoemd die er vaak toe leiden dat de brandveiligheid soms niet in orde is. Echter, ééntje mis ik er nog. Namelijk het feit dat er, zeker op de grotere bouwwerken, niet sprake is van één hoofdannemer, maar meerdere nevenaannemers. Veelal een bouwkundige aannemer en diverse installateurs. Al deze partijen hebben zo hun eigen bijdrage om er voor te zorgen dat de brandveiligheid in zijn geheel klopt. Maar wie is er dan eindverantwoordelijk?

Twee voorbeelden:
Een aannemer kan wel een brandwerende muur maken, maar als de instalalteur in zijn kanaal dat door deze wand gaat geen brandklep zet, houdt het op. Wie is er dan strafbaar? Wordt al helemaal een leuke vraag als deze klep niet in het bestek van de installateur zat en de opdrachtgever hem ook niet wil betalen.

Of de aannemer maakt keurig netjes een brandwerende constructie, precies volgens het boekje, maar naderhand maakt de nevenaannemer hier een gat in. Alweer, wie is dan strafbaar?

Voeg daarbij dat een gebouw er niet voor de eeuwigheid hetzelfde uitziet maar regelmatig aangepast wordt. Al dan niet door een gebruiker die "zelf wel handig" is.

Kortom, als er meerdere partijen ieder een verantwoordelijkheid hebben voor de brandveiligheid zonder dat dit als geheel gecoördineerd wordt, kom je er naar mijn mening niet met strafbaar stellen.

Moet het dan maar zo blijven zoals het nu is? Nee, dat zeker niet!
Het lijkt me meer voor de hand liggen dat diverse (branche)-organisaties zoals Bouwned, BNA, Uneto, Onri en NIBRA de handen ineen slaan voor een bewustwordings- en voorlichtingscampagne. Zodat alle bij een bouwproject betrokken medewerkers potentiële problemen kunnen herkennen en aankaarten. En dan ook serieus genomen worden.

Want het beeld, zoals hierboven geschetst, dat het alleen bij het kaderpersoneel van de aannemers zou ontbreken aan kennis is absoluut niet juist. Mijn ervaring is dat dit projectbreed het geval is. Als er al iemand (en dat is niet zelden de aannemer) op dit gebied een probleem aan kaart, wordt deze door de rest van de tafel aangekeken met een blik van "Waar gaat dit over?" en wil men zo snel mogelijk door naar het volgende onderwerp.
Reactie via Linkedin van Theo Maes van Adviesburo voor bouwtechniek en bouwfysica Maes:
"Volgens mij heeft de aannemer inzake brandveilig bouwen geen andere verantwoordelijkheid dan een bouwplan uitvoeren volgens bestek en tekening, waarbij zijn werk moet worden gecontroleerd door de opzichter. Ook bij kleinere projecten hoeft een aannemer volgens mij alleen maar te werken naar tekening en evt. technische omschrijving.

Het feit dat een bouwplan is goedgekeurd door bouwen en wonen is voor wat betreft het plan voldoende waarborg dat het brandveilig is. Indien naderhand blijkt dat de voorgeschreven of op tekening aangegeven brandveiligheidsvoorzieningen niet zijn aangebracht, ook al is er controle geweest door een opzichter, zou de aannemer inderdaad strafrechtelijk vervolgd moeten (kunnen) worden."
Gevangenisstraf vindt ik een beetje ver gaan.
Je gaat er dan vanuit dat een aannemer bewust voor eigen gewin dingen niet goed uitvoert. In dat geval is er vaak ook meer aan de hand.

We mogen er vanuit gaan dat een aannemer kennis van zaken heeft en op de hoogte is van het bouwbesluit. Dit geldt ook voor constructie. Hier heeft de aannemer verplichtingen cq meldingsplicht.

Maar het begint natuurlijk met de bestekken. Ook hier gaan dingen fout. Vaak worden bestekken gekopieerd terwijl normen en eisen reeds zijn gewijzigd. Hier ontstaat vaak een discussie tussen opdrachtgever en aannemer. Dit gaat dan vaak om geldt omdat de aannemer aangeeft dat hij iets volgens contract moet maken en dit niet meer voldoet aan het bouwbesluit.

Om dit soort problemen te voorkomen dient men na mijn idee in de bestekken/contracten mee te nemen dat de aannemer (hoofdaannemer) er voor dient te zorgen dat er werkplan "brandwerende dichten" komt die goedgekeurd dient te worden de gemeente. In het werkplan dienen alle materialen te staan die worden toegepast tpv brandscheidingen en op welke wijze deze worden afgedicht incl testrapporten.

Zoals al eerder hier aangegeven zijn er projecten waar je een coördineerde aannemer heb met nevenaannemers. Ieder aannemer heeft zijn eigen verantwoordelijkheid. Belangrijk is dat het werkplan voor het hele werk van toepassing is. Dus W installatie is verantwoordelijk voor de brandklep en de bouwkundig aannemer voor de afdichting tussen de klep en de bouwkundig aansluiting. Dit staat dan duidelijk in het werkplan.

Dit moet dus goed in de bestekken staan. Op deze manier ligt duidelijk vast wie waarvoor verantwoordelijk is.Tevens staat er in op welk wijze de aannemer het werk controleert en vast legt.

Tijdens de uitvoering dient de aannemer conform het werkplan het werk uit te voeren en de gemeente uit te nodigen om het werk op tijd te inspecteren.


Maar de grote vraag is of dit wel het grootste probleem is. Ik zie opdrachtgevers die zelf verbouwen en door brandscheidingen gaan en deze niet afdicht. Gebruikers die vluchtwegen blokkeren of wiggen onder branddeuren plaatsen.
Ik durf mijn hand in het vuur te stekken dat de gebouwen die ik heb opgeleverd brandveilig zijn op de dag van oplevering. Maar wat gebeurd er daarna?

Wie is er dan verantwoordelijk en wie gaat er dan de gevangenis in?
Brandveilig bouwen lijkt kostbaar en daarom proberen aannemers dit zo veel als mogelijk te omzeilen. Echter in de praktijk valt dit mee. Gespecialiseerde groothandels leggen hun assortiment hier steeds meer op toe en kunnen aannemers voorzien van een gedegen en goed advies. Mastermate organiseert speciaal voor aannemers, architecten en opdrachtgevers de brandveiligheiddagen. Op deze dagen tonen fabrikanten hun producten en krijgen de bezoekers een goed advies hoe men gemakkelijk en eenvoudig brandveilig kan bouwen. voor meer informatie kijk op www.mastermate.nl
Reactie via Linkedin van Wiel Rutten, eigenaar van Bouwtechnisch tekenbureau W. Rutten:



"Ik vind dat Michel van Rijswijck een aantal punten goed aanstipt. Feitelijk zou de opdrachtgever als gebruiker eindverantwoordelijke moeten zijn, ook al horen de ontwerpende en uitvoerende partijen allen voldoende deskundig te zijn. Opdrachtgever zou daarom zelf het toezicht moeten (laten) doen, al is het alleen maar uit eigenbelang. Toezicht gedurende het hele proces van ontwerp tot en met uitvoering, om er zelf zeker van te zijn dat het gebouw 'an sich' absoluut brandveilig is bij oplevering."

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+