De bouw online verbonden.
Het duurt nog zeker 20 jaar voordat we gebouwen ontwikkelen die totaal niet milieu belastend zijn.
(bron: BN De Stem)
Zes jaar stond de Bussumse watertoren werkloos te wachten op een nieuwe bestemming.
Totdat in 1996 Michiel Haas, hoogleraar duurzaam bouwen aan de Technische Universiteit Delft en directeur van het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE), kans zag het pand via een openbare inschrijving te kopen. Vandaag wordt de 110 jaar oude toren na een grootscheepse renovatie heropend. Niet om water te zuiveren, maar als accountantskantoor. Met het predicaat duurzaamste kantoor van Nederland.
Het gebouw heeft geen aansluiting op het riool, maar het eigen rioolwater wordt gezuiverd en opnieuw gebruikt. De energie wordt opgewekt door zonnecellen en een windmolen. Daarnaast worden extra warmte en elektriciteit gehaald uit gebruikt frituurvet.
Helemaal zelfvoorzienend is de toren niet. "Daarvoor moet je in accu's investeren om energie op te slaan", zegt Haas. "En accu's zijn nou niet bepaald milieuvriendelijk."
Dat zelfvoorzienend zijn niet automatisch tot de duurzaamste oplossingen leidt, geeft al aan dat er een enorme verwarring en discussie is over het begrip duurzaamheid. "Duurzaamheid is een containerbegrip geworden", stelt hoogleraar Haas. "Ik vind het jammer dat het begrip aan het verwateren is, het is onduidelijk wat duurzaamheid precies inhoudt. Mijn definitie is dat een gebouw volledig duurzaam is als het op geen enkele wijze het milieu belast. Van mij mogen die eisen wel wat strenger worden geformuleerd." Een bekend voorbeeld van een gebouw dat ten onrechte het predicaat duurzaam draagt, is het stadskantoor in Rotterdam. De ambtenaren werken daar duurzaam, maar het gebouw is bij lange na niet milieuvriendelijk, zegt Haas.
Voor projectontwikkelaars is duurzaamheid bovenaan de agenda komen te staan, aldus programmaleider Claudia Bouwens van Neprom, de brancheorganisatie van projectontwikkelaars. "Voor ontwikkelaars is het heel belangrijk de beheerskosten van kantoren zo laag mogelijk te houden. Dat kan het beste door de energielasten laag te houden, dat is de grootste besparingsmogelijkheid."
Hoewel duurzaamheid voor projectontwikkelaars vooral een praktische overweging is, zijn er binnen de branche wel afspraken gemaakt over het gebruik van gecertificeerd hout, benadrukt Bouwens. Het gebruik van uitsluitend volledige gerecyclede materialen of een bouwwijze die op geen enkele wijze het milieu belast, is volgens de Neprom de eerste tientallen jaren nog niet voorhanden.
Haas zegt dat de ontwikkeling opschiet. "Over twintig jaar moet het mogelijk zijn om gebouwen te ontwikkelen die op geen enkele manier het milieu belasten. Zo lang hebben we nog wel nodig om de nieuwste technologie op zo'n grote schaal toepasbaar te maken."
Zes jaar stond de Bussumse watertoren werkloos te wachten op een nieuwe bestemming.
Het gebouw heeft geen aansluiting op het riool, maar het eigen rioolwater wordt gezuiverd en opnieuw gebruikt. De energie wordt opgewekt door zonnecellen en een windmolen. Daarnaast worden extra warmte en elektriciteit gehaald uit gebruikt frituurvet.
Helemaal zelfvoorzienend is de toren niet. "Daarvoor moet je in accu's investeren om energie op te slaan", zegt Haas. "En accu's zijn nou niet bepaald milieuvriendelijk."
Voor projectontwikkelaars is duurzaamheid bovenaan de agenda komen te staan, aldus programmaleider Claudia Bouwens van Neprom, de brancheorganisatie van projectontwikkelaars. "Voor ontwikkelaars is het heel belangrijk de beheerskosten van kantoren zo laag mogelijk te houden. Dat kan het beste door de energielasten laag te houden, dat is de grootste besparingsmogelijkheid."
Hoewel duurzaamheid voor projectontwikkelaars vooral een praktische overweging is, zijn er binnen de branche wel afspraken gemaakt over het gebruik van gecertificeerd hout, benadrukt Bouwens. Het gebruik van uitsluitend volledige gerecyclede materialen of een bouwwijze die op geen enkele wijze het milieu belast, is volgens de Neprom de eerste tientallen jaren nog niet voorhanden.
Haas zegt dat de ontwikkeling opschiet. "Over twintig jaar moet het mogelijk zijn om gebouwen te ontwikkelen die op geen enkele manier het milieu belasten. Zo lang hebben we nog wel nodig om de nieuwste technologie op zo'n grote schaal toepasbaar te maken."
Hoe denkt u over de mening van Michiel Haas dat we nog twintig jaar nodig hebben om uiteindelijk echt duurzaam te gaan bouwen en ontwikkelen?
Weergaven: 723
Berichten in deze discussie
-
Permalink Antwoord van Pieter Lanser op
-
Michiel heeft gelijk, het begrip 'duurzaamheid' is ernstig aan het verwateren. Het wordt te pas en te onpas overal opgeplakt. Dat vergt een groot en gewetensvol contra-gewicht.
Maar wat heb ik aan een gebouw dat in zichzelf milieuneutraal is, als de mensen die er in wonen niet conform leven? Het gaat niet alleen om technologische vooruitgang, ook om gedragsaanpassingen. Daar is veel winst te behalen. Laten we er op vertrouwen dat de rekenmeesters boven in de watertoren niet te snel met hun hoofd in de wolken gaan zitten.
-
-
Komisch aangezien we 2000 jaar geleden dat al prima konden. Wat zijn we toch veeleisend geworden! (geschreven vanaf wireless laptop in verwarmde ruimte met open deur)
-
-
Duurzaam zit hem ook in hergebruik van materiaal. Kijk ook eens naar het uitgangspunt van transitiontowns in Nederland. Voor je het weet wonen zelfs mensen uit lagere sociale milieus straks in zelfgebouwd permawoningen (Michael Reynolds) als de wetgeving wordt versoepeld.
Dat lijkt me een goed uitgangspunt, en inderdaad een andere denk en handelswijze.
-
Permalink Antwoord van Kees van Wageningen op
-
Dit gaat nooit gebeuren, omdat de overheid niet autonoom optreed. De industrie is in sterke mate verweven met de overheid. De energie slurpende productie van bakstenen, zal ondanks alle daarbovenop nog eens toegevoegde energie-kostende installaties voor warmte hergebruik (om een goed imago te kweken) de boventoon blijven voeren. Om over de milieubelasting van het impregneren van de bakstenen voor oplevering en vervolgens met een ongeveer 10 jarige herhalingscyclus maar niet te spreken.
-
-
@ Kees
Wat moeten we hier met jouw reactie?
Wat gaat er nooit gebeuren? Tell us.
Is er sprake van een onzichtbare kongsie van de overheid en het bedrijfsleven om het milieu om zeep te helpen? Waar zijn je argumenten?
Het is verleidelijk om (als betonman) mee te gaan in je stelling dat bakstenen energieverslinders zijn, maar we gebruiken ze al eeuwen en met goede redenen want onderhoudsvrij, kleurecht en sterk. Elke vrijgevestigde architect kan besluiten om een ander gevelmateriaal te kiezen. Dus wat nou overheid en bedrijfsleven?
Wie iets beweert die heeft wel iets te bewijzen.
-
Permalink Antwoord van Erik van Erne op
-
Tja, Michiel ken ik al lang en hij is een echte deskundige. Of de watertoren ook echt het duurzaamste kantoor van nederland is, betwijfel ik, maar het klinkt goed en er is zonder meer veel werk gemaakt van een echt duurzame verbouwing. Heb begrepen dat ook de inrichting behoorlijk duurzaam is.
Duurzaam wordt inderdaad te pas en te onpas overal opgeplakt. Veelal blijkt dat onjuist en in feite dus greenwashing. Het is een containerbegrip geworden, moet ik helaas mee eens zijn.
Dan gaan we ineens naar milieuvriendelijk. Dat is een nog groter containerbegrip -tegenwoordig vervangen door duurzaam- Accu's zijn nog niet milieuvriendelijk, maar wat is dat wel. Denk niet dat het nodig is om 20 jaar te wachten om energie op te slaan. Er zijn al mogelijkheden in zout. Bovendien wordt er hard gewerkt aan accu's op basis van plantaardig materiaal. De nieuwste generatie accu's zijn steeds minder milieubelastend. De productie van zonnecellen,windmolens en in feite alle materialen is milieubelastend. Cradle to Cradle materialen zijn in de productie ook nog milieubelastend, maar hebben het voordeel dat ze na gedane arbeid weer kunnen worden gebruikt als grondstof voor nieuw product (wieg tot wieg)
Inderdaad is het nog wat vroeg om te roepen dat een gebouw 100% duurzaam is of dat materialen 100% duurzaam zijn. Claudia Bouwens merkt terecht op dat de grooteste besparing vooralsnog zit in een pand dat GEEN energie verbruikt of zelfs meer energie oplevert dan er wordt verbruikt.
Mooi voobeeld: de milieubelasting om een nieuwe keuken te maken vergeleken met de milieubelasting van die keuken, inclusief apparatuur tijdens het gebruik 1:20 to 1:25 Voor een gebouw weet ik dat niet, maar dat zal ongetwijfeld vergelijkbaar zijn.
Gelijk maar even reageren op Pieter: inderdaad het gaat vooral om gedragsaanpassing, daar is absoluut de meeste winst te halen.
Diederik: klopt, niet nieuws onder de zon. Toen riep niemand: ik heb het duurzaamste kantoor van Nederland.
Hans; Ja, helemaal mee eens. Wat hergebrukt kan worden hoeft niet nieuw te worden geproduceerd. Enorme milieuwinst.
Kees; doemdenkers blijven er altijd. Wel mee eens dat de gevestigde industrie enorme invloed heeft op overheidsbeleid en daarmee nieuwe ontwikkeling proberen tegen te houden. Kansloos: de nieuwe duurzame bedrijven breken door, inclusief nieuwe duurzamer producten. Of dat voor bakstenen ook zo is, is mij niet bekend.
Pieter; oei, ik beweer ook nog wel eens iets en voel mij lang niet altijd geroepen om met bewijzen te komen. Sommige zaken zijn ook lastig te bewijzen.Ben ooit behoorlijk geschrokken van hoe het er in de cement industrie aan toe gaat, toen er uitgeberid werd verteld hoe een nieuwe ontwikkeling werd tegengewerkt. Tot en met ernstige bedreigingen.
Zo, dat was mijn bijdrage weer even voor vandaag. Groet Erik
-
-
Je bent 'ooit' geschrokken toen je hoorde hoe in de cementindustrie 'een nieuwe ontwikkeling werd tegengewerkt'.
Wanneer was dat?
Wie liet je schrikken?
En waar ging het over?
Aan voetzoekers hebben we niet zo veel in dit forum. Misschien kan ik opheldering verschaffen.
Erik van Erne, Milieunet zei:Tja, Michiel ken ik al lang en hij is een echte deskundige. Of de watertoren ook echt het duurzaamste kantoor van nederland is, betwijfel ik, maar het klinkt goed en er is zonder meer veel werk gemaakt van een echt duurzame verbouwing. Heb begrepen dat ook de inrichting behoorlijk duurzaam is.
Duurzaam wordt inderdaad te pas en te onpas overal opgeplakt. Veelal blijkt dat onjuist en in feite dus greenwashing. Het is een containerbegrip geworden, moet ik helaas mee eens zijn.
Dan gaan we ineens naar milieuvriendelijk. Dat is een nog groter containerbegrip -tegenwoordig vervangen door duurzaam- Accu's zijn nog niet milieuvriendelijk, maar wat is dat wel. Denk niet dat het nodig is om 20 jaar te wachten om energie op te slaan. Er zijn al mogelijkheden in zout. Bovendien wordt er hard gewerkt aan accu's op basis van plantaardig materiaal. De nieuwste generatie accu's zijn steeds minder milieubelastend. De productie van zonnecellen,windmolens en in feite alle materialen is milieubelastend. Cradle to Cradle materialen zijn in de productie ook nog milieubelastend, maar hebben het voordeel dat ze na gedane arbeid weer kunnen worden gebruikt als grondstof voor nieuw product (wieg tot wieg)
Inderdaad is het nog wat vroeg om te roepen dat een gebouw 100% duurzaam is of dat materialen 100% duurzaam zijn. Claudia Bouwens merkt terecht op dat de grooteste besparing vooralsnog zit in een pand dat GEEN energie verbruikt of zelfs meer energie oplevert dan er wordt verbruikt.
Mooi voobeeld: de milieubelasting om een nieuwe keuken te maken vergeleken met de milieubelasting van die keuken, inclusief apparatuur tijdens het gebruik 1:20 to 1:25 Voor een gebouw weet ik dat niet, maar dat zal ongetwijfeld vergelijkbaar zijn.
Gelijk maar even reageren op Pieter: inderdaad het gaat vooral om gedragsaanpassing, daar is absoluut de meeste winst te halen.
Diederik: klopt, niet nieuws onder de zon. Toen riep niemand: ik heb het duurzaamste kantoor van Nederland.
Hans; Ja, helemaal mee eens. Wat hergebrukt kan worden hoeft niet nieuw te worden geproduceerd. Enorme milieuwinst.
Kees; doemdenkers blijven er altijd. Wel mee eens dat de gevestigde industrie enorme invloed heeft op overheidsbeleid en daarmee nieuwe ontwikkeling proberen tegen te houden. Kansloos: de nieuwe duurzame bedrijven breken door, inclusief nieuwe duurzamer producten. Of dat voor bakstenen ook zo is, is mij niet bekend.
Pieter; oei, ik beweer ook nog wel eens iets en voel mij lang niet altijd geroepen om met bewijzen te komen. Sommige zaken zijn ook lastig te bewijzen.Ben ooit behoorlijk geschrokken van hoe het er in de cement industrie aan toe gaat, toen er uitgeberid werd verteld hoe een nieuwe ontwikkeling werd tegengewerkt. Tot en met ernstige bedreigingen.
Zo, dat was mijn bijdrage weer even voor vandaag. Groet Erik
-
-
Nederland is een overlegeconomie. De Social Ecomische Raad (SER) brengt maandelijks zijn adviezen uit naar de regering. De samenstelling van de deelraden/commissies als ook de aandachtsgebieden die binnen de SER zijn gegroepeerd, maken het zeer twijfelachtig of dat de milieu-belangen ooit boven de sociaal-economische belangen van een of meerdere industrietakken zullen prevaleren.
Ik nodig iedereen uit om eens op de website van de SER te kijken hoe dat deze organisatie werkt en welke bestuurlijke achtergronden de verschillende leden hebben.
Pieter Lanser zei:@ Kees
Wat moeten we hier met jouw reactie?
Wat gaat er nooit gebeuren? Tell us.
Is er sprake van een onzichtbare kongsie van de overheid en het bedrijfsleven om het milieu om zeep te helpen? Waar zijn je argumenten?
Het is verleidelijk om (als betonman) mee te gaan in je stelling dat bakstenen energieverslinders zijn, maar we gebruiken ze al eeuwen en met goede redenen want onderhoudsvrij, kleurecht en sterk. Elke vrijgevestigde architect kan besluiten om een ander gevelmateriaal te kiezen. Dus wat nou overheid en bedrijfsleven?
Wie iets beweert die heeft wel iets te bewijzen.
-
-
Helaas Kees, ik snap het nog steeds niet.
Natuurlijk, de SER staat voor Sociaal-Economische Raad. En die gaat over sociale zaken en economie, over werkgelegenheid en pensioenen. Daar is ze voor in het leven geroepen.
Maar er bestaat ook een VROM-Raad. Die gaat dan weer over huisvesting en milieu. Niet over zaken waar de SER mee bezig is. Er is een Gezondheidsraad en een Energieraad. Raad eens waar die het met elkaar over hebben?
Verder vind ik het een raar beeld dat de industrie als derde partij, als tegenstander door jou wordt weggezet. Alsof dat geen deel van Nederland is. De industrie maakt dingen waar afnemers blijkbaar om vragen. De industrie zorgt voor arbeidsplaatsen waar mensen blijkbaar willen werken. De industrie betaalt belastingen waar andere delen van de maatschappij profijt van hebben. Bij mijn beste weten zitten er (ook) respectabele industrievertegenwoordigers in de SER. En als het anders is, dan hoor ik het wel. Dan heeft de selectie 'blijkbaar' gefaald -:)
-
-
Hoi Pieter
Jij bent echt de ondervrager alhier.
Dat was in het Factor 4 overleg met Jacquline Cramer als voorzitter. Ging om een product dat als vervanger van cement kon dienen -ben even de naam kwijt- maar weet nog wel dat het in feite geen nieuw product is. Werd vroeger gebruikt in de bouw en is gebruikt bij zo'n beetje alle kerken en ander gebouwen. Gemaakt van kokkels.
Zie: Ook kunnen schelpen worden gebrand tot schelpkalk, dat als bouwmateriaal in het verleden vaak gebruikt werd in plaats van cement http://wapedia.mobi/nl/Schelp
Zijn geen voetzoekers. Overigens vind ik jouw wijze van reageren verre van respectvol. Jij schiet hier op alles en iedereen. Geen idee wat jouw functie alhier is, maar wie bepaalt waar we wel of niets aan hebben? Jij?
Krijg de indruk dat als ik hier iets zeg het even voor rechter Pieter moet verantwoorden. Ben reuze benieuwd hoe jij opheldering kunt verschaffen? Kan mij niet herinneren dat jij bij die bespreking aanwezig was, een stuk of 30 mensen wel, ook die waren verbaasd over de ernst van de bedreigingingen vanuit de cement industrie in Limburg. Vul het verder zelf maar in. Jij bent de expert. Mijn vak is communicatie. Groet, Erik
Pieter Lanser zei:Je bent 'ooit' geschrokken toen je hoorde hoe in de cementindustrie 'een nieuwe ontwikkeling werd tegengewerkt'.
Wanneer was dat?
Wie liet je schrikken?
En waar ging het over?
Aan voetzoekers hebben we niet zo veel in dit forum. Misschien kan ik opheldering verschaffen.
Erik van Erne, Milieunet zei:Tja, Michiel ken ik al lang en hij is een echte deskundige. Of de watertoren ook echt het duurzaamste kantoor van nederland is, betwijfel ik, maar het klinkt goed en er is zonder meer veel werk gemaakt van een echt duurzame verbouwing. Heb begrepen dat ook de inrichting behoorlijk duurzaam is.
Duurzaam wordt inderdaad te pas en te onpas overal opgeplakt. Veelal blijkt dat onjuist en in feite dus greenwashing. Het is een containerbegrip geworden, moet ik helaas mee eens zijn.
Dan gaan we ineens naar milieuvriendelijk. Dat is een nog groter containerbegrip -tegenwoordig vervangen door duurzaam- Accu's zijn nog niet milieuvriendelijk, maar wat is dat wel. Denk niet dat het nodig is om 20 jaar te wachten om energie op te slaan. Er zijn al mogelijkheden in zout. Bovendien wordt er hard gewerkt aan accu's op basis van plantaardig materiaal. De nieuwste generatie accu's zijn steeds minder milieubelastend. De productie van zonnecellen,windmolens en in feite alle materialen is milieubelastend. Cradle to Cradle materialen zijn in de productie ook nog milieubelastend, maar hebben het voordeel dat ze na gedane arbeid weer kunnen worden gebruikt als grondstof voor nieuw product (wieg tot wieg)
Inderdaad is het nog wat vroeg om te roepen dat een gebouw 100% duurzaam is of dat materialen 100% duurzaam zijn. Claudia Bouwens merkt terecht op dat de grooteste besparing vooralsnog zit in een pand dat GEEN energie verbruikt of zelfs meer energie oplevert dan er wordt verbruikt.
Mooi voobeeld: de milieubelasting om een nieuwe keuken te maken vergeleken met de milieubelasting van die keuken, inclusief apparatuur tijdens het gebruik 1:20 to 1:25 Voor een gebouw weet ik dat niet, maar dat zal ongetwijfeld vergelijkbaar zijn.
Gelijk maar even reageren op Pieter: inderdaad het gaat vooral om gedragsaanpassing, daar is absoluut de meeste winst te halen.
Diederik: klopt, niet nieuws onder de zon. Toen riep niemand: ik heb het duurzaamste kantoor van Nederland.
Hans; Ja, helemaal mee eens. Wat hergebrukt kan worden hoeft niet nieuw te worden geproduceerd. Enorme milieuwinst.
Kees; doemdenkers blijven er altijd. Wel mee eens dat de gevestigde industrie enorme invloed heeft op overheidsbeleid en daarmee nieuwe ontwikkeling proberen tegen te houden. Kansloos: de nieuwe duurzame bedrijven breken door, inclusief nieuwe duurzamer producten. Of dat voor bakstenen ook zo is, is mij niet bekend.
Pieter; oei, ik beweer ook nog wel eens iets en voel mij lang niet altijd geroepen om met bewijzen te komen. Sommige zaken zijn ook lastig te bewijzen.Ben ooit behoorlijk geschrokken van hoe het er in de cement industrie aan toe gaat, toen er uitgeberid werd verteld hoe een nieuwe ontwikkeling werd tegengewerkt. Tot en met ernstige bedreigingen.
Zo, dat was mijn bijdrage weer even voor vandaag. Groet Erik
-
-
Gebrande schelpkalk wordt hier en daar nog steeds gebruikt bij de restauratie van oude gebouwen. Dat is goed en daar zal 'de cementindustrie in Limburg' heus geen moeite mee hebben. Kwantitatief en kwalitatief voor haar geen enkele bedreiging. Nu niet en in de toekomst niet.
De stelling dat schelpkalk cement kan vervangen is in principe juist, maar alleen in die toepassing, die ongeveer 0,1 % van de totale markt omvat. Ik zou maar niet proberen om betonwegen of voorgespannen brugliggers te maken met dit produkt, laat staat dat je de hele Chinese cementproductie kunt vervangen.
Waar de cementindustrie wel moeite mee had (meer dan tien jaar geleden) is dat de betreffende fabrikant luid van de daken begon te schreeuwen dat je met zijn miraculeuze produkt zo ongeveer de wereld van de ondergang kon redden. Elke sommatie om ook maar met een begin van bewijs daarvoor te komen werd resoluut van de hand gewezen door de hoogbejaarde directeur-eigenaar. Zelfs een interventie van het ministerie van Economische Zaken mocht niet baten. Er is geen enkele reden om de cementindustrie te vrezen, maar het maatschappelijk verkeer kent wel spelregels, voor haar en ook voor haar concurrenten.
-
-
@Pieter
Zolang we in een overlegeconomie leven en de regering niet onafhankelijk (autonoom) zijn wetgeving ontwikkelt, trek ik sterk in twijfel of dat de milieu-aspecten ooit als zwaarste zullen wegen. Zo zwaar zelfs zullen gaan wegen dat het binnen 20 jaar zal leiden tot het wegsaneren van milieu-technisch zeer vervuilende bedrijfstakken met een lange historie, omdat alle gebouwen als niet milieu belastend ontwikkeld worden. Dit mede gezien ook het aantal instanties (waarvan er door jou ook een aantal aangehaald worden) die ook invloed hebben op de ontwikkeling van wetgeving.
Pieter Lanser zei:Helaas Kees, ik snap het nog steeds niet.
Natuurlijk, de SER staat voor Sociaal-Economische Raad. En die gaat over sociale zaken en economie, over werkgelegenheid en pensioenen. Daar is ze voor in het leven geroepen.
Maar er bestaat ook een VROM-Raad. Die gaat dan weer over huisvesting en milieu. Niet over zaken waar de SER mee bezig is. Er is een Gezondheidsraad en een Energieraad. Raad eens waar die het met elkaar over hebben?
Verder vind ik het een raar beeld dat de industrie als derde partij, als tegenstander door jou wordt weggezet. Alsof dat geen deel van Nederland is. De industrie maakt dingen waar afnemers blijkbaar om vragen. De industrie zorgt voor arbeidsplaatsen waar mensen blijkbaar willen werken. De industrie betaalt belastingen waar andere delen van de maatschappij profijt van hebben. Bij mijn beste weten zitten er (ook) respectabele industrievertegenwoordigers in de SER. En als het anders is, dan hoor ik het wel. Dan heeft de selectie 'blijkbaar' gefaald -:)
- ‹ Vorige
- 1
- 2
- 3
- Volgende ›
Welkom bij
BouwProfs
© 2024 Gemaakt door Michel Eek.
Verzorgd door
