De bouw online verbonden.
Mark Maas is bouwkundig ontwerper en Revit tekenaar bij bouwkundig tekenbureau MARKING. In de BouwProfs groep op Linkedin heeft hij een artikel geplaatst, die we op BouwProfs als blogbijdrage weergeven.
Tot 2008 ging het allemaal prima. Je had goede en slechte aannemers en als bouwkundige wist je wel welke partijen je wel of niet moest uitnodigen voor een bepaalde klus. Elke aannemer had zijn eigen vaste lijst met onderaannemers. Deze lijst bevatten vaak partijen waarmee het goed werken was. Als je als adviseur/architect dan een aanbesteding organiseerde en je nodigde 5 a 6 bouwers uit dan kreeg je van 2 of 3 daadwerkelijk een prijs.
Op zich was dat een prima systeem. Het was als adviseur de kunst om de markt goed te kennen zodat je wist welke partijen “honger” hadden. Als een aannemer net een paar grote opdrachten had binnen gehaald dan wist je dat het geen zin had op die aannemer nu ook nog eens te gaan vragen voor jouw klus. Je kreeg of geen prijs of eentje die nergens over ging.
Hoe anders is het nu. Ik heb het idee dat op dit moment de aanbestedingen leiden tot een selectie van de meest slechte partijen die er in de markt te vinden zijn. Je komt bij de aannemer terecht die de grootste cowboys heeft ingehuurd die bereid zijn om enorm diep te gaan. Dat kan niet anders dan dat het ten koste gaat van de kwaliteit.
Ik zie dat dan ook terug als ik op de bouw rondloop. Het enige wat nu nog telt is of iemand kan werken binnen de gestelde uren. Of iemand dan ook nog in staat is om een bepaalde kwaliteit af te leveren komt echt op een tweede plaats. Het is de prijs die we betalen voor het huidige aanbestedingssysteem.
We vragen hier als opdrachtgever natuurlijk zelf om. We dwingen, met een aanbesteding, de aannemers om zijn vaste betrouwbare lijsten van onderaannemers los te laten en in zee te gaan met partijen die zijn in 2008 bij, wijze van spreken, nog op hun zwarte lijst hadden staan. Ga je niet in zee met partijen die ver onder de prijs willen werken dan haal je die opdracht gewoon niet binnen. Zo komt de uiteindelijke kwaliteit onder druk te staan. De druk is nu zo hoog dat je jezelf kunt afvragen of de mate waarin je moet inboeten op de kwaliteit nog wel in verhouding staat met het prijsvoordeel die we behalen middels zo’n aanbesteding.
Komende week ga ik het maar eens anders doen. We hebben een luxe vrijstaande woning aanbestedingsgereed maar we denken er nu over om voor onszelf gewoon een reeël bedrag vast te stellen waarmee we tevreden zouden zijn. Dan drie aannemers vragen of ze het hier voor kunnen doen en of ze nog alternatieven zien om e.a. te verbeteren dan wel te bezuinigen. Met de partij die ons het meest aannemelijke voorstel doet vormen we dan een bouwteam. Dit gebeurt wel vaker en is helemaal niet nieuw. Eerder was ik hier niet zo’n voorstander van. Maar gezien de huidige marktsituatie vind ik het wel een mooie tussenvorm. Je kunt wel prijsafspraken maken op basis van eenheidsprijzen en opslagen maar je laat de aannemer ook nog meedenken in het hele verhaal.
Je geeft de aannemer de kans om ook nog een stukje kwaliteit te leveren. Je hebt veel meer inspraak over de onderaannemers die er op de bouw gaan verschijnen. En ik hoop dat het dan ook niet meer zo’n kat en muisspel wordt. Dat als de veter van de uitvoerder knapt of er wat meer toiletpapier doorheen gaat in de bouwkeet dan was begroot dit dan in rekening wordt gebracht als “meerwerk”. Ik ben benieuwd hoe dit gaat bevallen en wat jullie hiervan vinden.
Opmerking
Hallo Mark,
Je budget van tevoren onderbouwd af geven, vraagt moed en vertrouwen. Maar als je van de aannemers vertrouwen vraagt (of zoals jij het uitdrukt "met de billen bloot"), zul je het hen ook moeten geven.
Een goede selectie van aannemers is dan ook een eerste vereiste. Ik denk dat Maarten de Jong hiervoor al de belangrijkste ingrediënten aangedragen heeft. Als je hiervoor voldoende tijd en energie (ook in de vorm van een aantal gesprekken) uit trekt, merk je al snel genoeg wat voor vlees je in de kuip hebt en of een aannemer alleen maar geinteresseerd is in wanneer de tekeningen klaar zijn of dat hij meer voor je wil doen.
Ik denk dat het in dit kader ook goed is om op voorhand duidelijk te maken wat je van de aannemer in het traject tot start bouw verwacht. Je zou er bijvoorbeeld aan kunnen denken dat je hem verantwoordelijk maakt voor de definitieve contractstukken waarin zijn ideëen verwerkt zijn.
Een ander punt zou kunnen zijn dat de aannemer niet alleen kijkt naat wat het kost om het te maken, maar voor diverse varianten de gebruiks- en onderhoudskosten doorrekent.
Ook zou je aan kunnen geven voor welke, voor jullie cruciale, onderdelen er op voorhand overeenstemming moet zijn over de onderaannemer of leverancier. Hiermee kun je al op voorhand prijs en kwaliteit aan elkaar koppelen.
Daarbij kun je natuurlijk ook gewoon vragen wat hij voor je kan betekenen en welke verantwoordelijkheden hij over wil nemen.
Je focusen op staartkosten lijkt mij nu weer niet zo handig. Dan zul je allereerst tot in detail vast moeten leggen wat hieronder valt om te voorkomen dat je appels met peren vergelijkt. Anderzijds zitten hier ook kosten in die met voorbereiding en begeleiding van de bouw te maken hebben. Ga je de aannemer dwingen hierop te concurreren, dan bestaat de kans dat de aannemer hierop gaat bezuinigen. De gevolgen kun je dan wel invullen.
Daarbij, juist omdat je gebruik wilt maken v
Hoi Mark,
Slim werken betekent niet altijd dat je iets nieuws moet proberen. Iets bestaands oppakken, zoals jij nu doet, kan zelfs nog slimmer zijn. Het leuke aan dit traject is dat de aannemer vanaf het begin bij het project betrokken is (ketenintegratie/bouwteam) en zich weer kan onderscheiden op iets anders dan prijs. Het vakmanschap komt weer centraal te staan.
Misschien heb je ook al nagedacht over duurzaamheid (onderhoud, energiezuinigheid, enz) in je cirteria. Een passende hierin zou kunnen zijn; een intervieuw met de mogelijke onderaannmers, jij namens (of met) de opdrachtgever, samen met de aannemer. Zo kun je samen de kwaliteit vooraf vaststellen en omschrijven. Ook je gevoel en de klik is hierin belangrijk. Het blijven mensen die met mensen werken.
Hallo Mark, zo zie je maar dat een "crisis" geen slechte ideeën naar boven brengt ! Ik zou toch kiezen voor een tussenvorm. Namelijk zelf die begroting maken, maar niet tonen. Valt men onder de prijs, wees dan op je hoede, ga in overleg met de laagste aanbieder.
Andere vorm is wel de begroting tonen met hoeveelheden, maar een geselecteerd aantal hoofdaannemers daarvoor laten betalen....en er zijn nog meer vormen.
Wij als BBAN, landelijk dekkend, met 10 bouwbegeleiders plukken daar "dagelijks" de vruchten van.
Succes !
Dit gaat zonder meer werken en niet alleen in deze "recessie"periode. Een bouwwerk is altijd complex en vereist een goede afstemming tussen partijen en die krijg je niet met lage "prijscowboy's".
Bovendien kan de vele energie die anders gestoken wordt in zg waterdichte papieren rompslomp gestoken worden in de kwaliteit van het werk. Daarnaast kan de opdrachtgever (als leek) in het bouwproces op meerdere tijdstippen zijn inbreng geven en niet vooraf op papier.
De ervaring van de aannemer en zijn bouwpartners kan ten volle benut worden en verhoogt het eindresulaat
Ik denk dat je plan wat verfijning nodig heeft. Een begroting heeft twee delen. De calculatie van materialen en manuren en vervolgens de staart. In principe zal over het eerste deel nauwelijks discussie hoeven zijn omdat het vrije gangbare gegevens zijn, die voor iedere aannemer gelden. Het verschil in dit deel van de begroting zit hem dan alleen nog in de voordelen die een aannemer kan hebben door de afnamekortingen die hij bij bepaalde leveranciers heeft.
Het lijkt me voldoende om aannemers wat betreft prijs te selecteren op hun staartkosten, daar zitten namelijk de grotere verchillen.
Hallo Mark,
Ik ken de problemen met aanbesteden.
Ben nu met project bezig van Jan des Bouvrie in Overgooi fase twee en heb het op de zelfde wijze gedaan als jij omschrijft (Bouwteam).
Ik moet zeggen dat het prima bevalt de aannemer zit ook veel lekkerder in zijn vel omdat hij niet het vel over de neus gehaald word.
Ik denk dat een bouwrteam keuze in deze tijd een goede oplossing is om met ze allen een goed product neer te zetten.
Wij als Buro Bouw Management zijn hierbij ook bij gebaad.
Mark ik wens je een goed traject met deze bouw van een vrij staande woning.
Met vriendelijke groet,
Buro Bouw Management
Jan Kuijer.
Hallo Mark,
Je idee is niet nieuw, maar evengoed verstandig. Je kunt nog een stapje verder gaan en op basis van EMVI-criteria aanbesteden. Dat wil zeggen dat je vooraf aangeeft dat je niet alleen op prijs aanbesteed, maar ook andere criteria mee laat wegen. Je moet dan wel zo objectief mogelijke criteria kiezen. Kijk bijvoorbeeld eens bij ROGES (www.roges.nl), Balance & Result (www.balance-result.nl) of publicaties van Vernieuwing Bouw (o.a.a 'Gunnen op Waarde').
Welkom bij
BouwProfs
© 2024 Gemaakt door Michel Eek. Verzorgd door
Je moet lid zijn van BouwProfs om reacties te kunnen toevoegen!
Wordt lid van BouwProfs