De bouw online verbonden.
BIM en maatvoering: in 7 fases naar een Building Information Model.
De laatste jaren wordt in grote bouwprojecten steeds vaker gebruik gemaakt van een Building Information Model (BIM). Dit BIM beschrijft de geometrie, relatie en eigenschappen van de verschillende onderdelen van het object dat gebouwd wordt. Verder dient het BIM als communicatiemiddel en hulpmiddel voor alle betrokken organisaties. Wat mij opvalt in de geodesie en maatvoeringsbrache is dat branchegenoten het woord BIM vaak aangrijpen voor 3D modellen, GIS e.d. Het proces om tot een BIM te komen en de rol van maatvoering in dit proces krijgen echter weinig aandacht. Dit artikel beschrijft hoe maatvoering zowel een onderdeel als een belangrijke bron kan zijn voor het gehele BIM proces.
Het BIM proces wordt in de literatuur vaak verdeeld in verschillende fases. Er is echter nauwelijks eensgezindheid over het aantal en de precieze inhoud van deze fases. In dit artikel, het eerste in een reeks van drie artikels over BIM en maatvoering, beschrijf ik de relatie tussen BIM en maatvoering en hoe je in 7 stappen tot een Building Information Model komt.
Wat is BIM en wat is de relatie tussen BIM en maatvoering?
Building Information Modelling (BIM) is het proces waarmee bouw- en infrabedrijven informatie over materialen, energie, tekeningen, kosten… van een bouwproject op een centrale plek vastleggen en actueel houden. Het resultaat is een Building Information Model (ook afgekort als BIM) dat de geometrie, relatie en eigenschappen van de verschillende onderdelen van een bouwobject omschrijft.
Deze eenduidige omschrijving en opslag van gegevens vergemakkelijkt de communicatie tussen alle deelnemers van een bouwproject. Dit verlaagt de operationele kosten van het project en het verkleint de kansen op onduidelijkheidheden en fouten. Maatvoerders kunnen gebruik maken van het Building Information Model, maar maatvoering kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan het tot stand komen van het model. Een Building Information Model kan in 7 fases opgebouwd worden.
De 7 fases van een BIM proces in de bouw
In het BIM proces kunnen we 7 fases onderscheiden:
Initiatieffase:
In deze fase bepalen de opdrachtgever en de maatvoerderspartij welke doelen het Building Information Model heeft. Hierbij kan o.m. gedacht worden aan het realiseren van kostenbesparingen, het uitvoeren van informatieanalyses of het aanleveren van illustraties.
Definitiefase: In de tweede fase bepalen de opdrachtgever en de maatvoerderspartij welke gegevens er nodig zijn om tot een functioneel Buliding Information Model te komen dat de vooropgestelde doelen dient.
Definitiefase:
In de tweede fase bepalen de opdrachtgever en de maatvoerderspartij welke gegevens er nodig zijn om tot een functioneel Building Information Model te komen dat de vooropgestelde doelen dient.
Ontwerpfase:
Op basis van de beslissingen en de gegevens uit de eerste twee fases ontwerpt de bouwaannemer of de architect het Building Information Model.
Voorbereidingsfase: Vanuit de ontwerpfase gaan de opdrachtgever en andere onderaannemers aan de slag met de voorbereiding. De maatvoerderspartij wint data in om tot implementatie over te gaan.
Voorbereidingsfase:
Vanuit de ontwerpfase gaan de opdrachtgever en andere onderaannemers aan de slag met de voorbereiding. De maatvoerderspartij wint data in om tot implementatie over te gaan.
Implementatiefase:
De opdrachtgever richt het Bulding Information Model in met de data en feiten die ingewonnen werden in de voorbereidingsfase.
Realisatiefase:
Het Building Information Model wordt gebruikt als algemene opslag van gegevens tijdens het project waarvoor het ontworpen is. De opdrachtgever houdt vorderingen en mutaties in het BIM bij. Omdat het BIM steeds bijgewerkt wordt functioneert het als hulp- en communicatiemodel voor alle partijen die bij de realisatie van het project betrokken zijn.
Nazorgfase:
Tijdens en na het project controleert de opdrachtgever voortdurend de volledigheid en accuraatheid van het BIM. De opdrachtgever vult het BIM indien nodig aan met gegevens van andere partijen die betrokken zijn bij de realisatie van het project.
In mijn beleving kun je de opbouw van een BIM model opdelen in de hiervoor genoemde fases. In mijn volgende twee blog posts ga ik dieper in op de inhoud van deze 7 fases. Desondanks hoor ik nu al graag van u hoe u tegen deze fases aankijkt. Bent u het eens met deze indeling?
Deze blogbijdrage is geschreven door Richard Hendriks, projectleider bij GeoCensus.
Weergaven: 4733
Opmerking
-
Reactie van Eric Hogenbirk op 16 Januari 2012 op 9.10
-
Richard,
Mijn tweede vraag komt voort uit een gesprek dat ik heb gehad bij ACS. Zij beginnen pas te modelleren in de DO-fase. Dit omdat veranderingen in de SO en VO fase nog veelvuldig worden doorgevoerd. Om deze wijzigingen in het BIM model door te voeren gaat veel tijd en dus geld verloren.
-
Reactie van Richard Hendriks op 15 Januari 2012 op 16.36
-
Beste Hanno Schrauwen,
Ik ben niet bekend met de BIM omschrijving van het ICB dus ik kan daar ook niks over zeggen. Misschien dat je mij inzicht kan geven in jullie BIM omschrijving?
Daarnaast is de BIPS methodiek niet bekend bij mij. Ik heb dit vanuit de IDOVIN methode aangepakt aangezien BIM mijn inziens een projectmatige aanpak benodigd heeft. Tevens wil je de processen op een dusdanige manier organiseren dat je kostenbeheersing goed kan toepassen. Daarom leek mij dit een nuttige aanpak.
-
-
Beste Fred Janssen,
Ik neem je opmerkingen graag mee in mijn volgende blog posts. Hier alvast een kort antwoord op je vragen:
1) Iedere opdrachtgever heeft specialisten nodig voor bepaalde zaken. Maatvoering hoort daar ook bij. Vandaar ook mijn artikel omtrent maatvoering en BIM.
2) Mijn mening is dat in de eerste fasen maatvoerderspartijen juist benodigd zijn. Zeker ook andere specialisten maar zoals ik in de eerste reactie aangaf heb ik gekeken naar BIM en maatvoering.
3) In mijn artikel geef ik aan dat je in de initiatieffase juist al moet nadenken over kostenbesparingen e.d. Ik zeg niet dat je direct kosten bespaard in de 1e fase maar na mijn inziens zou dit zeker kunnen. Als je juiste doelen bepaald in de initatief fase kan dit zeker naderhand kosten besparen.
4) Helemaal mee eens. BIM is een gezamenlijk proces en moet voor iedere betrokkenen duidelijk zijn.
5) Zou de opdrachtgever geen BIM manager kunnen zijn?
-
-
Beste Eric Hogenbirk,
Een maatvoerderspartij is verantwoordelijk voor de (gehele) uitzettingen van alle belangrijke punten voor de bouw van het object/project. In mijn artikel beschrijf ik hoe maatvoering zowel een onderdeel als een belangrijke bron kan zijn voor het gehele BIM proces.
Je tweede vraag in je reactie begrijp ik niet helemaal. Kun je wat specifieker zijn?
-
-
@allemaal,
Bedankt voor jullie reacties. Ik hoop deze week iedere individuele reactie te beantwoorden.
Richard Hendriks
-
-
Wie of wat wordt bedoeld met maatvoerderspartij?
Bij deze verdeling begin je in de ontwerpfase met het daadwerkelijk invoeren van gegevens in BIM. Het modelleren zeg maar. Maar in welk stadium van het ontwerp doe je dit?
SO, VO of DO?
-
Reactie van Fred Janssen op 9 Januari 2012 op 14.53
-
Beste Richard,
Interessante kijk op de materie. Ik heb wel enkele opmerkingen c.q. gespreksitems voor latere versies van je blog.
1) er worden veel vaardigheden toebedeeld aan de opdrachtgever. Hiervoor huurt hij vaak juist specialisten in.
2) in de eerste fasen is er nog geen sprake van maatvoerderspartijen. Benodigd zijn partijen die voldoende input kunnen leveren t.a.v. geld, organisatie, tijd, kwaliteit en informatie. M.i. dus finaciële experts, bouwende partijen, project-/ procesmanagers, ontwerpers en adviseurs t.a.v. constructies, installaties, regelgeving, veiligheid e.d.
3) hoe kan er in de eerste fasen al sprake zijn van kostenbesparingen als er nog niets is? wat bespaar je dan?
4) De kracht van BIM is juist dat je samen ontwerpt en niet alleen de architect of opdrachtgever.
5) Voor de 'maatvoerderspartij" dient m.i. gelezen te worden de BIM-manager. Hij/zij is de aangewezen persoon om het team bij elkaar te brengen en de opdrachtgever te ondersteunen in die eerste fasen van het proces.
6) de fasering is o.k Komt overeen met de indeling volgens het IPDP. De cirkel van Deming slut hier mooi op aan.
De rol van maatvoerderspartij verdient m.i. meer toelichting. Wie is zij en welke vaardigheden bezit zij? Vooralsnog zie ik geen rol voor hen weggelegd. Zeker niet in de opstart van een bouwproces. Dan zijn er andere partijen nodig.
-
Reactie van Hanno Schrauwen op 9 Januari 2012 op 13.00
-
Beste Richard,
Dit sluit wel heel erg aan bij de BIM-omschrijving die wij binnen ICB gebruiken. Heb jij dit gebasseerd op de bips-methodiek uit Denemarken?
grt, Hanno Schrauwen
-
Reactie van M.G.H. Zeillemaker op 9 Januari 2012 op 12.38
-
Dag Richard,
Een prima start voor de discussie. Een logische opbouw die twee vragen het bij mij oproepen; 1e / hoe zie je deze stappen verdeeld in de contractuele fasen zoals benoemd in de DNR2011. Belangrijk voor de honorarium discussie met je opdrachtgever, hoeveel in welke fase kan worden gedeclareerd. 2e / hoe zie je de verantwoordelijkheden in deze benoemde 7 fasen?
Nu je aan een volgende blog werkt heb je misschien hierover al een mening.
Vriendelijke groet,
Guus Zeillemaker
Welkom bij
BouwProfs
© 2024 Gemaakt door Michel Eek.
Verzorgd door
Je moet lid zijn van BouwProfs om reacties te kunnen toevoegen!
Wordt lid van BouwProfs