Remt imago de vooruitgang in de bouwsector?

Opmerking

Reactie van George K.I. Ang op 17 Februari 2012 op 12.30

Standpunten zoals die van de heer Brink kunnen m.i. het imago vd NL bouw fors opvijzelen. Gelukkig zijn er meer collega´s (met name opdrachtgevers, want die staan vooraan de “keten”) die er zo over denken en het in hun praktijk waarmaken en hopelijk groeit dat aantal door de initiatieven en inzet van het Bouwteam.

-          Door het oppakken van de reductie van faalkosten kunnen veel middelen worden vrijgemaakt om zonder subsidie in procesverbetering te investeren. Praktijkervaring uit Denemarken leert dat het verplichten van benchmarking en projectevaluaties, met de bestrijding van faalkosten als doel, in het Deense rijksbouwbeleid (“Erhvervs- og Byggestyrelse”)succesvol is. Het heeft op basis van “best practices” o.a. geleid tot een totaal aanpak van energie besparing, geavanceerde BIM aanpak, een systematische benchmarking en evaluatie van samenwerkingsvormen en  kentallen voor het concurreren op kwaliteit.  Een prima “kick” voor het Deense bouwimago.

-          Het vanaf de vroege fase samenwerken van architecten en specialisten wordt, als gevolg van het Noorse bouwbeleid sinds 2002, positief afgedwongen door te eisen dat voor de bouwvergunning van rijksprojecten een LCC berekening (volgens een Noorse standaard mehode incl. visie op energie) wordt ingediend. Deze kan namelijk uitsluitend tot stand komen als resultaat van samenwerking tussen architect en specialisten en is een eenvoudig stuurmiddel op integrale kwaliteit gebleken (Vb. Rigshospitalet, en Operagebouw in Oslo in de jaren 2004 e.v.), een leuke kick voor het imago van de bouw.

-          Dit soort voorbeelden kan ons op ideeen brengen die in NL passen en ook qua politiek en bouwbeleid uitvoerbaar zijn, zoals wellicht de vormen van co-makerships die Herman Brink noemt, en concrete perspectieven op imagoversterking ontstaan dan vanzelf.

-          Wat betreft de genoemde HSB woningen zijn dat zeker goede voorbeelden (mijn Zweedse houten huis in Fjällbacka verbruikt onder de 10.000 kWh per jaar bij wintertemperaturen van gemiddeld minus 10 over lange tijd en terwijl alles in huis op electriciteit draait....) , maar vind ik het de vraag of we het in NL als toekomstperspectief past. De Scandinavische landen en Canada hebben immers een natuurlijke bron van erg veel hoogkwalitatief hout, net zoals wij in NL bakstenen maken uit de natuurlijke bron van rivierklei. Wel kan de manier van denken in prefab, vertaald naar de NL situatie, succesvol zijn.

Reactie van Herman Brink op 17 Februari 2012 op 10.28

Douwe Miedema, Je ziet de financiering van de bouw als een zaak die de bouw aangaat. Ik zou daar graag aan voorbij gaan en kijken naar de zaken die de bouw wel aangaan. Wij laten met elkaar veel geld liggen in de faalkosten. Elke keer wordt het wiel opnieuw uitgevonden, maar dat wiel is echt rond. Laten we beginnen om de professionels de kans te geven om in het eerste begin al mee te draaien. Als de opdrachtgever een architect kiest, laten deze dan ook direct de specialisten in de bouw mee aanschuiven. Zo voorkom je dat er een prachtig ontwerp ontstaat dat niet gebouwd kan worden. De architect wil toch zijn ontwerp doorzetten en de opdrachtgever zal in eerste instantie zijn architect niet afvallen. De specialisten in de bouw moeten dan maar kijken hoe dat kan worden ingepast in de realiteit. Laten we daar mee stoppen, ga in een heel vroeg stadium met betrouwbare partners in gesprek en maak er een comakership van. Het gaat dan om een win win situatie, de bouwer heeft geen behoefte bij een werk waar hij vermoedelijk problemen mee krijgt, de architect krijgt zijn ontwerp gerealiseerd en de opdrachtgever heeft een product waar hij mee uit de voeten kan. Er zal echter steeds meer, zoals je dat al noemde, in de "hal" worden gebouwd en dat is ook de beste bouwwijze. Laten we als bouwkolom dan ook de handschoen oppakken en op de manier van H.S.B. gaan bouwen. Ik spreek uit eigen ervaring, want ik heb in 2005 eenn H.S.B. woning laten bouwen met toen een E.P.C. berekening van 0,67.

Douwe, je geeft aan dat de prijs van energie een probleem gaat worden. Ik ben dat met je eens, maar dat ligt niet alleen aan de productiekosten. Als er minder wordt verbruikt zal de prijs omhoog gaan en dat is inmiddels al wel bewezen.  Misschien is de juiste weg wel het zelf opwekken van energie, je loopt dan ook  de eneergiebelasting mis. Als je dat meeneemt in de ontwerpen die gemaakt kunnen worden, dan zal dit allemaal bijdragen tot een sector waar veel waarde wordt gehecht aan kwaliteit en mileu.

Reactie van Marjet Rutten op 17 Februari 2012 op 10.14

Heren hartelijk dank weer voor uw bijdrage.

Reactie van George K.I. Ang op 17 Februari 2012 op 10.00

Een in deze tijd van energieschaarste interessant en m.i. prima uitvoerbaar idee, heer Miedema, mede gelet op het mechanisme van gezamelijk gewin. Aangezien het goed functioneren van een dergelijk energiepakket tevens afhankelijk zal zijn van de kwalitatieve staat van onderhoud, zou deze wellicht in de vorm van middellange termijn onderhoudscontracten meegenomen kunnen worden bij het aanbesteden en gunnen.  Hierdoor kan sturen op exploitatiekwaliteit en-kosten op vanzelfsprekende wijze mogelijk worden. De bouwer verdient namelijk op zo laag mogelijke onderhoudskosten en streeft dus zelf een daarbij passende uitvoeringskwaliteit na. Het traditionele aanbesteden op uitsluitend laagste prijs verdwijnt dan vanzelf.

Reactie van Douwe Miedema op 17 Februari 2012 op 9.25

Anders financieren

Dit is een onderwerp dat de bouwsector niet alleen kan oplossen. De investering in een energiepakket moet buiten de woonquote gebracht worden, maar ook loskoppelen van de woninghypotheek. De investering in het energiepakket, om energie opwekkend te zijn (consumptief verbruik nul) koppel deze aan de woning en de energielast van € 185 / mnd voor de komende 30-50 jaar verkapitaliseren, en op basis van een disconteringsvoet terug rekenen naar een investering vooraf. Deze investering apart financieren met een vaste rente gedurende de exploitatieperiode van de woning, stel 30-50 jaar.  Geen stijgende energielasten meer. Bij verkoop van de woning wordt de woning verkocht, incl. de financiering van het energiepakket. Dit deel is dus overdraagbaar. Indien de investering zelf gefinancierd wordt, komt dat ten goede aan de waardeontwikkeling van de woning.

Deze manier van rekenen is voor een woningverhuurder/belegger ook gunstig. De huurder, maar ook de woningeigenaar betaald in plaats het energiebedrijf, de rente van het energiepakket. Verhuurder blij, huurder blij, woningeigenaar blij. De betaalbaarheid van het wonen wordt verbetert, en dat komt het besteedbaar inkomen weer ten goede, en dat is weer goed voor de economie. Een bijkomend voordeel is dat ook onze planeet er wel bij vaart.

 

Ik hoop hierbij een bijdrage geleverd te hebben aan deze discussie.

Met vriendelijke groet,

Douwe Miedema

Miedema Bouwadvies innovatief en duurzaam

www.miedemabouwadvies.nl

Reactie van Douwe Miedema op 17 Februari 2012 op 9.24

Eigenlijk vind ik het wel leuk om te reageren. Wie de bal kaatst…..zeggen ze dan. De tijd is er rijp voor, om het conservatieve en het oude los te laten, en over te stappen op een geheel andere manier van kijken, innovatief en duurzaam, en niet alleen voor ons zelf maar ook voor na ons komende generaties. Dat is goed voor de leefbaarheid op deze aarde, maar ook goed voor de portemonnee van de burger. De betaalbaarheid van het wonen, nu en in de toekomst moet betaalbaarder gemaakt worden. Dat kan de bouwsector niet alleen. Maar wie wijst, wijst nog altijd met 3 vingers naar zich zelf. Dus ik begin bij de sector zelf.

 

Innovatief en duurzaam

Het is de hoogste tijd dat de oude gebruiken worden los gelaten. Tijd voor innovatie, denken in kansen. Ja-maar doet nu even niet mee! Denk mee in onderstaande lijn van denken.

 

Energieprijzen

Als we terug kijken en constateren dat de energieprijzen de afgelopen 15 jaar met meer dan 10% per jaar zijn gestegen, en de verwachting is dat dit ook de komende jaren het geval zal zijn, dan wordt het wonen voor heel veel mensen al op korte termijn onbetaalbaar! Uitgaande van een verbruik van 1800 m3 gas en 3500 kWh aan elektra betaal je nu al € 185/mnd. Als de trend zich doorzet, is dat over 10 jaar al opgelopen naar meer dan € 485/mnd! Ik wil het niet betalen! In Zweden bijv. wordt 44% van de energieconsumptie duurzaam opgewekt. In Nederland is dat maar 3%, en dat komt denk ik, mede door het fijnmazige energienet, en dat zorgt ervoor dat gemak dient te mens, dus wij blijven wel betalen, ondanks de alsmaar stijgende energieprijzen.

 

Afschaffen traditioneel aanbesteden?

Het traditionele aanbesteden op prijs heeft niet de toekomst. Afschaffen deze manier van prijsvormen en gunnen. Door consortia te vormen, ketensamenwerking aan te gaan zijn er grote synergie voordelen te behalen. Faalkosten kunnen terug gebracht worden tot nihil. Partijen zijn meer betrokken om een goed resultaat te leveren. Een bijkomend voordeel is werkgarantie. Ook dat werkt prijsverlagend. Passie voor het werk, en samen nieuwe concepten bedenken werkt inspirerend en komt het innovatievermogen ten goede. Uit mijn netwerk hoor ik al dat een kostenreductie van 20-50% realistisch is.  Dat biedt weer kansen om nieuwe innovaties te implementeren, bijv. de sensortechnologie. Laat de auto-industrie hierin ons grote voorbeeld zijn. Verder zal de toekomst zijn dat er meer gebouwd gaat worden onder geconditioneerde omstandigheden. Theorie en praktijk moeten dezelfde uitkomsten gaan geven. Er zal een verplaatsing gaan optreden van werken op de bouwplaats naar werken in een hal.

 

Duurzaam en demontabel bouwen

Ontwerpen vanuit de Trias-Energetica. Maar ook bouwsystemen die veel gemakkelijker kunnen inspelen op de veranderende volkshuisvestelijke vraagstukken. Een corporatie rekent met een exploitatieperiode van 50 jaar op basis van een netto contante waarde berekening. Het woning waarderingssysteem heeft laten zien ook beperkend te zijn, en staat innovatie in de weg. Om in te spelen op de vergrijzing, ontgroening en krimp is het nodig om demontabel te gaan bouwen, om zo te kunnen inspelen op de veranderende marktvraag. Op locatie A woningen bouwen, die bijv. 15 jaar blijven staan, om vervolgens verplaatst te worden naar locatie B. Hiervoor zijn zeker business modellen te bedenken die dit financieel haalbaar maken. Dit biedt ook kansen voor onderhoud en beheer mee te nemen in het concept. Ontzorgen van de opdrachtgever, en klant is koning. Er zijn al partijen ver gevorderd op het gebied van demontabel bouwen. Bij mijn vorige werkgever hebben we energie- opwekkende sociale huur in Borger mogen realiseren. Een landelijke primeur! Het kan dus,  waar een wil is, is een weg. De woningen voor 1-2 p.p.h.h. en kleine gezinnen wekken 3200 en 3500 kWh aan elektra op per jaar. Alleen huur betalen, geen energiefactuur meer. Vrij van de als maar stijgende energielasten

Reactie van Marjet Rutten op 16 Februari 2012 op 17.29

Goed idee Douwe, maar hoe? Wat is daarvoor nodig? Gewoon doen natuurlijk. Maar wat kunnen wij daar als Bouwteam aan bijdragen?

Reactie van Douwe Miedema op 16 Februari 2012 op 15.58

Volgens mij weet Van Oosten prima dat de bouw geen goed imago heeft. Dat is een open deur om de discussie los te krijgen. Maar het klopt mijns inziens wel. Er is al veel over gezegd en geschreven, maar de bouw is te duur en in de beeldvorming niet betrouwbaar. De bouwfraude is hier voor een heel groot deel debet aan. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard zeggen we dan. Er is veel kennis-innovatie aanwezig bij leveranciers, maar helaas komt dit onvoldoende aan het oppervlak omdat de aannemende partijen onvoldoende kennis bezitten om dit te durven toepassen, of er wordt een dermate hoge opslag aan toegerekend dat het aanbod niet meer concurrerend is.  Er wordt nog altijd vanuit prijs gerekend. Daarom wil ik ervoor pleiten veel meer vanuit woonlast/ of huisvestingslast te gaan redeneren. Houdt rekening met de als maar stijgende energieprijzen. Laten we in 1x de sprong maken naar energie-opwekkend, duurzaam en demontabel bouwend, goedkoper en transparanter! Klant is Koning. Winstmaximalistie is verleden tijd. Ketensamenwerking of ketenintegratie zal veel meer de toekomst hebben.  Hiermee anticiperen we als sector op het leefbaar houden van onze planeet, en op de vergrijzende bevolking en de volkshuisvestelijke vraagstukken van de (nabije) toekomst.

 

Reactie van Theo Bouwman op 16 Februari 2012 op 9.20

Oneens met de stelling!

Voor mij ook duidelijk de wijze waarop de branch naar haar eigen problemen kijkt. De branche kan zelf het heft in handen nemen. Dit is neem ik aan ook de bedoeling van het Bouwteam zoals dit vanuit de regering in het leven is geroepen. Als sector moeten we dan ook de handschoen oppakken. Op dit mement is een duidelijk buzz-woord "ketensamenwerking". Een van de grondleggers in onze branche is Marcel Boordhuis (Deloitte) die al ruim 8 jaar binnen de bouw partijen op een andere manier laat samenwerken. Dit lukt volgens zijn zeggen maar mondjes maat. Op dit moment hebben partijen vanuit de crisis en "laatste stroohal" gedachte weer meer aandacht, maar het gaat nog langzaam. Daarnaast is de gehele branche reeds jaren (20 tot 30 jaar) steeds meer aan de slag vanuit wantrouwen en koker-denken. Neem alleen al de wijze van aanbesteden en bestekbeschrijvingen; er is geen ruimte om integrale aanpak en multidisciplinaire oplossingen aan te dragen. Ook partijen die vanuit bouwteams werken, doen dit ook traditioneel. Aan het einde van het project wordt toch weer crt-alt-del gedaan. Suboptimalisaties door de bouwteamleden weer op een traditionele manier aan te besteden. Partners die niet zeggen dat werkzaamheden van andere partners niet noodzakelijk is of zelfs niet nodig, omdat ze bang zijn een volgend werk weer te verliezen.

Kortom: cultuur en kwaliteit probleem. Dit is ook niet eenvoudig.

Voorbeeld 1:

Als voorbeeld noem ik het vervangen van een verwarmingsinstallatie, bij een renovatie van een woning naar passiefhuis niveau. Theoretisch zou de verwarming van HTV (hoog temp.) naar LTV (laag temp.) veranderd dienen te worden, juist door de enorme isolatie waarde zou praktisch de bestaande installatie geschikt zijn. Dit komt gedurende de voorbereiding niet naar vormen.

Voorbeeld 2:

Door industrieel een schilrenovatie toe te passen, is de traditionele vorm van projectuitvoering juist belemmerd, in plaats van bevorderend. Er geen orgnisatie met Project Manager, Projectleider, uitvoerder(s) nodig. Laat de industriele partijen alles hoog-industrieel prefabriceren, hoog uit een stukje controle op de bouw door één man. Geen bouwkeet met een hele kerstboom aan organisatie.

Hier kom ik op een volgend punt: Naast keten-integratie dienen de onderwerpen als product innovatie, integrale -en multidisciplinaire benadering ingevuld worden.

Laat industriële partijen, industrieel aan de slag gaan!

Op dit moment ontstaan hier ook weer initiatieven, helaas is VBI hier van wege markt belang van overige producten?) van afgestapt.

Geef deze nieuwe initatieven dan ook de ruimte op voorbeeld projecten te doen!

Ik ben er voor in

ir TC Bouwman

theobouwman@live.nl

Reactie van Eric Hogenbirk op 15 Februari 2012 op 22.51

Geachte heer Ang, dank voor uw uiteenzetting. Duidelijk! Ook in samenhang met de ervaring van Pascal van Droogenbroeck. Ik las pas over een PPS project in Eindhoven. Ze zijn aan het uitzoeken of het een geslaagd traject is. Ze vinden de advieskosten van 4 mio. voor een project van 150mio erg veel. Ik begrijp uit de reacties dat het ambitie document waarin het vastleggen van uitgangspunten en resultaten het belangrijkste is.

  

• ‹ Vorige
• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• Volgende ›
• Pagina