Wijzigingen Woningwet hebben verstrekkende gevolgen voor corporaties en gebouweigenaren die met asbest geconfronteerd worden.

Op 4 juni jl. kondigde de regering een aantal ingrijpende wijzigingen aan van de Woningwet die van grote invloed kunnen zijn voor corporaties en andere gebouweigenaren als deze met asbest van doen krijgen.
De wetswijziging ziet toe op het versterken van het handhavingsinstrumenten van gemeenten richting corporaties en zal binnenkort in werking treden. Dit kan verstrekkende juridische en financiële gevolgen hebben voor woningcorporaties en andere gebouweigenaren die te maken krijgen met asbest.

De belangrijkste wijzigingen voor woningcorporaties en gebouweigenaren zijn:

1. Verduidelijking van de in artikel 1a Woningwet vervatte zorgplicht.

Artikel 1a Woningwet bevat een algemene zorgplicht om ervoor zorg te dragen dat geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid ontstaat dan wel voortduurt als gevolg van de staat van vastgoed.

Omdat het artikel de zorgplicht van corporaties en andere gebouweigenaren in algemene termen beschrijft, is de reikwijdte niet altijd op voorhand duidelijk. De rechter moet in dat geval achteraf uitsluitsel geven. Om meer duidelijkheid te verschaffen over de reikwijdte van de zorgplicht, heeft de regering een derde lid aan artikel 1a van de Woningwet toegevoegd die gebouweigenaren zoals corporaties kan dwingen tot het (laten) onderzoeken van de staat van het bouwwerk. Later zal de minister een aantal categorieën bouwwerken aanwijzen waarvoor deze onderzoeksplicht gaat gelden. Tevens worden daarbij enkele voorschriften gegeven waaraan een onderzoek moet voldoen.

Snel zal duidelijk worden welke categorie gebouwen aan dergelijk onderzoek moeten worden onderworpen. Uit de memorie van toelichting blijkt dat het in ieder geval zal gaan om gebouwen waarbij is gebleken dat evidente veiligheids- of gezondheidsrisico’s aanwezig zijn. Wij verwachten dat de minister daarbij ook een asbestinventarisatie voor deze gebouwen verplicht zal stellen, dus ongeacht de vraag of sloopwerkzaamheden zullen plaatsvinden.

2. Een bestuurlijke boete bij herhaalde overtreding van artikel 1b Woningwet.

Op grond van artikel 1b van de Woningwet is het onder dreiging van een last onder dwangsom of bestuursdwang verboden om (kort gezegd) bij of krachtens een Algemene Maatregel van Bestuur – zoals het Bouwbesluit 2012 - bepaalde technische voorschriften te overtreden. Deze bepaling is thans bij asbest gerelateerde overtredingen wat in onbruik geraakt, omdat handhaving vaak rechtstreeks op grond van het Bouwbesluit 2012 plaatsvindt.

Door de invoering van een bestuurlijke boete wordt artikel 1b van de Woningwet nieuw leven ingeblazen. Bij een herhaalde overtreding van artikel 1b Woningwet kan het College van B&W binnenkort ook boetes opleggen. Omdat bij asbestovertredingen vaak gezondheidsrisico’s aanwezig zijn, kan die boete wel oplopen tot een bedrag van maar liefst € 19.500,00. Verwacht wordt dat gemeenten ook bij de handhaving van asbest gerelateerde voorschriften vaker gebruik zullen maken van artikel 1b van de Woningwet.

Waar voorheen het College van B&W alleen herstelmaatregelen kon opleggen, zal zij binnenkort ook bestraffend kunnen optreden richting corporaties wanneer een gebouw niet voldoet aan bouwvoorschriften. Tijdens de cursus Asbest & Woningcorporatie die ik dit najaar samen met mr. dr. Yvonne Waterman geef zal ik dieper ingaan op de vraag hoe u als corporatie professional op de juiste wijze met deze nieuwe wijzigingen omgaat.

Deze expertblog is geschreven door mr. Tim Segers. Tim is als partner / advocaat verbonden aan Legal experience Advocaten. Tim heeft grote ervaring op het gebied van het bouwrecht, het huurrecht en het overheids-aansprakelijkheidrecht. Verder heeft Tim bijzondere kennis van het 'asbestrecht; zowel privaatrechtelijk als bestuursrechtelijk. 

Tim geeft samen met mr. dr. Yvonne Waterman dit najaar de cursus Asbest & Woningcorporatie. Doel van de cursus is om corporatie professionals die met asbest te maken krijgen in één dag volledig op de hoogte te brengen van de relevante wet- en regelgeving en actuele rechtspraak op het gebied van asbest.