BouwProfs

De bouw online verbonden.

Wat is de commerciële meerwaarde van duurzaam vastgoed?

Lars van de Waeren heeft via Twitter de volgende vraag voorgelegd aan BouwProfs.

Wat is de commerciële meerwaarde van duurzaam vastgoed?

Daar heeft u als bouwprof uiteraard een gefundeerde mening over. We lezen graag uw reactie.

Weergaven: 741

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

ALs je dit met de juiste intenties doet dan is volgens mij de werkelijke commerciële meerwaarde dat je laat zien dat je verantwoordelijkheid durft te nemen binnen de maatschappij. Dit komt ten goede van ons allen en het milieu, onze omgeving en het klimaat etc maar het komt ook ten goede van je reputatie en dat kan dan weer nieuwe klanten opleveren.
Op dit moment is onze ervaring dat partijen er op beginnen te letten vanuit een commerciele gedachte. Naar de toekomst kijkend zal het een steeds belangrijker rol gaan spelen. Op dit moment kijkt men vooral naar de huurprijs, maar recent ben ik een onverhuurbaar pand tegengekomen waar de servicekosten incl. stookkosten net zo hoog waren als de huur. Een extreem voorbeeld wat ons te wachten staat. Met de steigende energie prijzen vallen straks steeds meer kantoren in deze klasse. Men begint wat betreft de kosten te kijken naar het totaal plaatje en niet alleen de huur. En met de discussie op de achtergrond over het nieuwe werken en verkleinen van kantoren, komt ook een ander commercieel gebruik van een kantoor om de hoek kijken. Het wordt een boegbeeld en een meeting place, een verzamelplek die de uitstraling van een bedrijf bepaald. Uitstraling en duurzaam gaan samen en commercieel gezien is weinig betalen voor energie en onderhoud ook een positief element. Als je vastgoed koopt of ontwikkeld voor de lange termijn is het een puzzel waar de markt naar toe gaat. Maar duurzaam bouwen en gebruiken zal in de toekomst absoluut een van de belangrijkste puzzelstukjes zijn.

Dit wordt allereerst bepaald door de eindgebruiker. Is die bereid meer huur te betalen voor een aantoonbaar gezonder gebouw, betere bereikbaarheid, duurzaam materiaalgebruik etc. Verder zijn er kostenbesparingen door o.a. lager energiegebruik,watergebruik, robuust ontwerpen, onderhoudsgemak, langere levensduur materialen etc. waardoor de kale huur omhoog kan terwijl de huur inclusief servicekosten gelijk blijft. Onderzoek van JLL en CBRE liet zien dat kantoorgebruikers een stijging van 6% van de huur acceptabel vinden. (terwijl er een dalende lijn is voor niet duurzaam vastgoed). Steeds meer uitgebruikers gaan rapporteren vanuit hun CSR beleid over de duurzaamheid van hun vastgoed. Dit gaat tot een stijgende vraag naar duurzaam vastgoed en de verduurzaming van het bestaande vastgoed leiden. Verder is er een groot effect door duurzaam inkopen van de overheid (alleen C label en beter).

 

Vervolgens is de vraag of de eigenaar een hoger rendement en exit yield heeft voor de duurzame panden. Dit wordt o.a bepaald door de huurinkomsten en de lengte van het huurcontract. Hebben duurzame panden een betere bezetting? Daarnaast is het belangrijk dat de investeerders en financiers achter de eigenaar belang hechten aan duurzaamheid. Pensioenfondsen hebben dit belang al benadrukt waardoor er een split in de markt kan ontstaan. De duurzame panden stijgen in waarde (die zijn schaars en hebben een lager risico profiel) en niet duurzaam vastgoed daalt.

 

Alle trends wijzen in de goede richting. Duurzaamheid zit nog niet verwerkt in de spreadsheets van beleggers en taxateurs. Hier zien wij veel beweging dus over een aantal jaar moet het hard zichtbaar worden in de transactiecijfers. In de VS en de UK is dit al het geval.

 

 

Dat hangt er van af wat je allemaal mee neemt in je berekening. Anders kun je geen vergeijking maken. Als we een gebouw lichter bouwen met minder grondstoffen van duurzame aard zit de meerwaarde in besparing van grondstoffen. Als we modulair bouwen waardoor tijdens de levensduur van het gebouw functies en gebruik kunnen wijzigen zonder al te grote ingrepen, zit de winst in verlenging van de economische levensduur. Als we slimme gebundelde instalatietechniek toepassen zit de winst in tijd en flexabiliteit. Als het gebouw ook nog passief of zelfs actief energie kan genereren zit de winst in lagere gebruikskosten tijdens de levensduur. Als we slim gebruik maken van het bescikbare daglicht in combinatie met zelfdenkende ledverlichting heeft dat effect op het welbevinden en het bioritme van de gebruikers. Daarnaast is er nog de niet meetbare gevoelskwaliteit op energetisch materiaalniveau. Natuurlijke materialen geven een positieve trilling waardoor mensen zich prettig voelen, gelukkiger zijn, wat leid tot minder ziekteverzuim. Na sloop zijn de grondstoffen te scheiden en leveren geld en milieuwinst op. De centrale vraag blijft wat wil je meten, wat laat je zwaarder wegen. Financieel moet het natuurlijk aantrekkelijk zijn en rendament opleveren, maar laten we bouwen voor onze kinderen of zelfs kleinkinderen als toekomstige gebruikers. Stel dat je eigenaar blijft van het gebouw en het in een leasconstructie aanbied, blijf je ook eindverantwoordelijk tijdens de levensduur. Dus ook voor sloop en afvoer. Welke invloed zou deze gesloten keten hebben op het bouw en onderhoudsproces.?
Ik verheug me op het resultaat.
Steven Krol Zinniger Duurzame Vormgeving

Voor de bestaande bouw zijn hier al een aantal onderzoeken voor uitgevoerd.

 

Bronnen bijvoorbeeld:

- Artikel "Doing Well by Doing Good? Green Office Buildings". 694 "duurzame" gebouwen zijn hier onderzocht en vergeleken met 7489 "standaard" gebouwen.

- Onderzoek Troostwijk (250 gebouwen op basis van energielabel).

- Onderzoek door DTZ Zadelhoff.

 

Alle onderzoeken blijken positief uit te pakken variërend tussen de 6% en circa 16%. Maar een eenduidig antwoord op deze vraag zou wel fijn zijn.

"Greenoffice 2015"  heeft dit berekend !

Zie www.greenoffice2015.nl  o.a. bij FAQ's

 

De commerciële meerwaarde van duurzaam vastgoed komt voort uit een aantal harde aspecten:

  • lagere exploitatiekosten door minder energieverbruik;
  • een hoger comfort voor de huurder door een beter binnenklimaat;
  • Een hogere verkoopwaarde door een toenemende vraag naar duurzaam vastgoed door zowel institutionele beleggers als eigenaren met duurzame inkoopcriteria;
  • Hogere huuropbrengsten voor de belegger;
  • Snellere verhuur en zodoende minder lange leegstand op het einde van het contract.

 

Daarnaast is er de minder tastbare meerwaarde van duurzame huisvesting in de verbetering van het imago van zowel de huurder als de belegger.

Daardoor zien we dat duurzaam vastgoed langzaamaan een steeds hogere financiële waarde krijgt. 
Uit onderzoek in de VS is gebleken dat de verkoopwaarde van duurzaam vastgoed gemiddeld 17% hoger ligt dan van vergelijkbaar niet-duurzaam vastgoed. Uit andere buitenlandse studies blijkt dat de verhuurprijs gemiddeld 3 procent hoger ligt per vierkante meter.

Kortom de meerwaarde van duurzaam vastgoed vertaalt zich steeds meer naar financiële waarde.

Het struikelblok voor grotere verduurzaming in de vastgoed is de omvang van de initiële investering. Door vroeg in het bouw- of renovatieproces de betrokken partijen goed te laten samenwerken, kan worden voorkomen dat dit een onoverkoombaar struikelblok vormt.  Op de site van Energiesprong (http://bit.ly/mhG8d8) staat een aantal voorbeelden hoe goede commercieel aantrekkelijke duurzame projecten tot stand komen door een tijdige samenwerking.

 

Deze tekst is opgesteld door Jasper van den Munckhof, programmaregiseur van Energiesprong SEV

Naast alle zinvolle financiele bespiegelingen wil ik het volgende toevoegen: over een aantal jaren wil geen enkel zichzelf respecterend bedrijf gehuisvest zijn in een niet duurzaam gebouw. Dit betekent dat de duurzame gebouwen gewild zijn en dus minder leeg staan. Ofwel: deze renderen goed. Voor de niet duurzame gebouwen geldt het tegenover gestelde. Ik heb rendementsberekeningen gemaakt voor duurzame en niet duurzame gebouwen. Wat blijkt: de duurzame gebouwen renderen iha wat minder in de eerste jaren maar over 30 a 40 jaar is het rendement hoger dan niet duurzame gebouwen. Uiteraard kun je vraagtekens zetten bij de 'hardheid' van alle aannames. Niettemin geloof ik heilig in de redenering.
De argumenten hieronder kloppen, ik ga deze niet meer herhalen. Maar wat vooral wordt vergeten is de productiviteit en het ziekteverzuim. We moeten eens naar gebouwen gaan kijken en ons af gaan vragen wat ze ons (financieel maar ook maatschappelijk) gaan opbregen, i.p.v. alleen maar te kijken naar de kosten. Voor mensen die productiviteit gemeten willen hebben d.m.v. een enquete, neem gerust eens contact op!

Een goede vergelijking is eens gemaakt door Piet Frints; voormalig directeur Stork en veel ervaring met DBFMO projecten:

 

'verhouding    20    /    200     /   2000  '

 

 

een installatie in een (kantoor) gebouw kost Euro 200,- per m2

energieverbruik bedraagt  Euro 20,-  per m2

loonkosten werknemer Euro 2000 per m2

 

Door comfortverbetering en een beter binnenklimaat is aantoonbaar 15 % hogere output van werknemers gemeten !

 

Het voordeel van een goed gebouw met een beter binnenklimaat is evident voor het bedrijfsresultaat van een onderneming

 

meer info: ? (zanden@slimlinebuildings.com)

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+