De bouw online verbonden.
Lars van de Waeren heeft via Twitter de volgende vraag voorgelegd aan BouwProfs.
Wat is de commerciële meerwaarde van duurzaam vastgoed?
Daar heeft u als bouwprof uiteraard een gefundeerde mening over. We lezen graag uw reactie.
Tags:
Dit wordt allereerst bepaald door de eindgebruiker. Is die bereid meer huur te betalen voor een aantoonbaar gezonder gebouw, betere bereikbaarheid, duurzaam materiaalgebruik etc. Verder zijn er kostenbesparingen door o.a. lager energiegebruik,watergebruik, robuust ontwerpen, onderhoudsgemak, langere levensduur materialen etc. waardoor de kale huur omhoog kan terwijl de huur inclusief servicekosten gelijk blijft. Onderzoek van JLL en CBRE liet zien dat kantoorgebruikers een stijging van 6% van de huur acceptabel vinden. (terwijl er een dalende lijn is voor niet duurzaam vastgoed). Steeds meer uitgebruikers gaan rapporteren vanuit hun CSR beleid over de duurzaamheid van hun vastgoed. Dit gaat tot een stijgende vraag naar duurzaam vastgoed en de verduurzaming van het bestaande vastgoed leiden. Verder is er een groot effect door duurzaam inkopen van de overheid (alleen C label en beter).
Vervolgens is de vraag of de eigenaar een hoger rendement en exit yield heeft voor de duurzame panden. Dit wordt o.a bepaald door de huurinkomsten en de lengte van het huurcontract. Hebben duurzame panden een betere bezetting? Daarnaast is het belangrijk dat de investeerders en financiers achter de eigenaar belang hechten aan duurzaamheid. Pensioenfondsen hebben dit belang al benadrukt waardoor er een split in de markt kan ontstaan. De duurzame panden stijgen in waarde (die zijn schaars en hebben een lager risico profiel) en niet duurzaam vastgoed daalt.
Alle trends wijzen in de goede richting. Duurzaamheid zit nog niet verwerkt in de spreadsheets van beleggers en taxateurs. Hier zien wij veel beweging dus over een aantal jaar moet het hard zichtbaar worden in de transactiecijfers. In de VS en de UK is dit al het geval.
Voor de bestaande bouw zijn hier al een aantal onderzoeken voor uitgevoerd.
Bronnen bijvoorbeeld:
- Artikel "Doing Well by Doing Good? Green Office Buildings". 694 "duurzame" gebouwen zijn hier onderzocht en vergeleken met 7489 "standaard" gebouwen.
- Onderzoek Troostwijk (250 gebouwen op basis van energielabel).
- Onderzoek door DTZ Zadelhoff.
Alle onderzoeken blijken positief uit te pakken variërend tussen de 6% en circa 16%. Maar een eenduidig antwoord op deze vraag zou wel fijn zijn.
De commerciële meerwaarde van duurzaam vastgoed komt voort uit een aantal harde aspecten:
Daarnaast is er de minder tastbare meerwaarde van duurzame huisvesting in de verbetering van het imago van zowel de huurder als de belegger.
Daardoor zien we dat duurzaam vastgoed langzaamaan een steeds hogere financiële waarde krijgt.
Uit onderzoek in de VS is gebleken dat de verkoopwaarde van duurzaam vastgoed gemiddeld 17% hoger ligt dan van vergelijkbaar niet-duurzaam vastgoed. Uit andere buitenlandse studies blijkt dat de verhuurprijs gemiddeld 3 procent hoger ligt per vierkante meter.
Kortom de meerwaarde van duurzaam vastgoed vertaalt zich steeds meer naar financiële waarde.
Het struikelblok voor grotere verduurzaming in de vastgoed is de omvang van de initiële investering. Door vroeg in het bouw- of renovatieproces de betrokken partijen goed te laten samenwerken, kan worden voorkomen dat dit een onoverkoombaar struikelblok vormt. Op de site van Energiesprong (http://bit.ly/mhG8d8) staat een aantal voorbeelden hoe goede commercieel aantrekkelijke duurzame projecten tot stand komen door een tijdige samenwerking.
Deze tekst is opgesteld door Jasper van den Munckhof, programmaregiseur van Energiesprong SEV
Een goede vergelijking is eens gemaakt door Piet Frints; voormalig directeur Stork en veel ervaring met DBFMO projecten:
'verhouding 20 / 200 / 2000 '
een installatie in een (kantoor) gebouw kost Euro 200,- per m2
energieverbruik bedraagt Euro 20,- per m2
loonkosten werknemer Euro 2000 per m2
Door comfortverbetering en een beter binnenklimaat is aantoonbaar 15 % hogere output van werknemers gemeten !
Het voordeel van een goed gebouw met een beter binnenklimaat is evident voor het bedrijfsresultaat van een onderneming
meer info: ? (zanden@slimlinebuildings.com)
Welkom bij
BouwProfs
© 2024 Gemaakt door Michel Eek. Verzorgd door