De bouw online verbonden.

Zijn er betonsoorten waar mos goed op groeit?

Marcel Eekhout is landschapsarchitect bij Parklaan landschapsarchitecten. In de BouwProfs groep op Linkedin stelt hij de volgende vraag:

Ik vind oud beton mooi vanwege de mosgroei. Wie weet of er betonsoorten zijn waar mos goed op groeit? Zonder ingewikkelde technische watersystemen...

Geef je reactie aan Marcel door via deze discussie.

▶ Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Permalink Antwoord van Wim Jacobs op 18 Juni 2013 op 13.49

Dag Marcel,

yoghurt is een uitstekende voedingsbodem voor mos.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Wibo Teerlink op 18 Juni 2013 op 14.03

Precies,..gewoon yoghurt er op smeren, lekker laten intrekken ,..geduld,..mos komt vanzelf! (liefst biologisch yoghurt van de lokale boerderij!)

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Kees Snepvangers op 18 Juni 2013 op 14.04

Om je vraag te kunnen beantwoorden, wil ik de vraagstelling eerst theoretisch benaderen.

Mos kan groeien daar voldoende water aanwezig is en blijft zonder dat het bij wijze van spreken een vijver is. Bovendien moeten er voldoende voedingsstoffen aanwezig zijn.

Beton bevat als het aan de regen is blootgesteld in principe meer dan voldoende water voor het mos in zijn poriën. Of het mos hier gebruik van kan maken, hangt af van de afmetingen van de porie. Bij nauwe poriën is de hechting van de watermoleculen aan het oppervlak van de porie te groot om door het mos overwonnen te worden. Dat zijn ook de poriën waar de capillaire krachten het grootst zijn.

Op de wijze waarop tegenwoordig het betonmengsel wordt samengesteld, is het gehalte aan wat grovere poriën in het uitgeharde beton laag tot zeer laag. Bij niet ideale betonmengsels, zoals vroeger vaker het geval was, is het gehalte aan grovere poriën veel hoger en heeft het mos meer kans om te groeien.

Als het oppervlak van het beton meer grove poriën bevat is ook de kans dat zich daarin voedingstoffen gaan verzamelen groter.

Dus als je mos wilt "kweken" op beton dan zul je op zoek moeten gaan naar niet-ideaal samengesteld beton.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van F.W.M. Liebregts op 18 Juni 2013 op 14.07

Op alle beton gaat op een bepaald moment mos groeien. Dit hangt ondermeer af van de alkaliteit op het oppervlakte. Er zijn meerdere factoren die bepalen in welke mate er afname van alkaliteit is.

Bij beton wat al een groot aantal jaren staat, bijvoorbeeld beton uit de zeventiger jaren, in het werk gestort, slecht verdicht en daarbij leidde dit tot carbonatatie. Beton wat dus van slechte kwaliteit is heeft de meest mosaangroei. Meestal wanneer de PH waarde ergens rond de 7 komt te zitten vind er mosaangroei plaats. Op schaduwkanten vaak meer dan op zonkanten. Door de zon droogt het mos vaak weg en komt weer terug als het langere tijd nat is.

Hoe beter verdicht beton je hebt hoe moeilijker het voor mos is om te groeien.

Dus maak je kwaliteit van je beton met grove poriën, verdicht het slecht dan heb je het snelst mos.

Het kan ook helpen het beton te behandelen met zuur want hierdoor gaat de alkaliteit snel omlaag. Daarna spoelen met water en je hebt ideale ondergond voor mos.

Ik denk overigens dat het meeste beton gebaat is om juist geen mosaangroei te kennen.

Maar indien je de dekking op het betonijzer een paar cm ruimer houd zijn er best mogelijkheden.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Dennis Hauer op 18 Juni 2013 op 14.11

Kijk eens naar Growcrete

http://www.veluwebeton.nl/444_projecten-groene_beton.html?projectId...

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Roy Habets op 18 Juni 2013 op 14.20

Beste Marcel,

In Barcelona werken ze aan een biologisch beton:

http://www.upc.edu/saladepremsa/al-dia/mes-noticies/researchers-at-...

Van Nederlandse bodem is er Growcrete:

http://www.veluwebeton.nl/444_projecten-groene_beton.html?projectId...

Verder moest ik denken aan het districtkantoor van Rijkswaterstaat (2011) in Assen langs de A28 van 24H architecture:

http://www.betoniek.nl/mos-op-gevel-van-beton.199327.lynkx

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Birgitte van os op 18 Juni 2013 op 14.29

Hoi,

Volgens mij groeit mos overal wel op. Je kunt een mix maken met yoghurt of bier en dit erop smeren. Google maar eens op mosgrafitti. Erg leuk. Ik heb zelf wel eens zitten denken om hiermee de stad een beetje te pimpen. Maar het is er nog niet van gekomen....

Als je inspiratie nodig hebt voor de vorm dan houd ik mij aanbevolen.

groet,

Birgitte

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van philip sanders op 18 Juni 2013 op 15.22

De meesten zijn erg blij als het beton schoon blijft, in elk geval tot ná de oplevering... ;-)

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Richard Muller op 18 Juni 2013 op 16.08

Hallo Marcel, hopelijk gaat het niet om constructief beton, maar om elementen / ornamenten die mogen verweren / vergaan in de loop der jaren. Volgens mij moet je er eerst voor zorgen dat de leefomgeving voor het mos goed is. Dus niet op het zuiden in de brandende zon, maar op een schaduwrijke, vochtige omgeving. Daarnaast moet het mos een goede ondergrond (substraat) hebben. Zoals hier al terecht wordt opgemerkt voldoet ons moderne beton hier niet aan. Wat je misschien kan doen is het beton te laten zandstralen waardoor het oppervlak ruw en poreus wordt. Volgens mij komen de mossen en algen dan vanzelf en hoef je niet met yoghurt te gaan smeren (kan je beter zelf opeten, zeker die biologische). Misschien moet je eerst wat proefstukjes maken. Ik heb een keer foto's gezien van iemand die troggen maakte door gasbetonblokken uit te hollen. Deze gingen door een poreuze structuur snel verweren / begroeien in de buitenlucht.