De bouw online verbonden.
Deze bijdrage is geschreven in onze BouwProfs Linkedin groep door Gertjan Schaap. Gertjan heeft ruime ervaring in sales en management in de bouw. Met zijn kritische blik stelt Gertjan praktijksituaties uit de bouw aan de orde.
Vorige week werd ik door een vriend gevraagd in te vallen voor de bedrijfsgolf competitie. Hoewel mijn flightgenoot en ik geen slechte ronde liepen waren we net niet in de prijzen gevallen. Tijdens een biertje en later aan het diner werden de diverse holes nog eens besproken en daarnaast welke werkzaamheden eenieder uitvoerde. Het bleek dat er aan onze tafel een groot aantal mensen uit de bouwwereld aanwezig waren en onvermijdelijk is het dan om over de orderposities te praten en de wijze waarop iedereen aan zijn opdrachten komt.
Onder kostprijs aangeboden
Prijsstelling was vaak bepalend voor het verwerven van opdrachten en veel van de tafelgenoten erkende dat er vaak onder kostprijs werd aangeboden en alleen het indienen van meerwerk facturen het verlies op het project nog enigszins beperkte. De frequente bezoekers van deze groep kennen mijn aversie tegen dit soort werkwijzen omdat:
a. de opdrachtgever belazerd wordt (ook als het zijn eigen fout is).
b. de betrouwbaarheid van de bouwpartners hierdoor ter discussie staat.
c. het bedrijfs-economisch onverantwoord is.
d. het effect heeft op de samenwerking op de bouwplaats.
Op de vraag waarom men niet simpelweg NEE zei tegen dit soort opdrachten kon niemand een antwoord geven.
Kennis bij hoofdaannemer vaak onvoldoende
Het is waar bestekken, tekeningen en detailleringen zijn van een kwaliteit die onder acceptabel niveau liggen en daardoor openingen geven om meerwerken te declareren. Daarnaast is de kennis bij de hoofdaannemer op de diverse disciplines onvoldoende om te kunnen oordelen over de technische en commerciële inhoudelijkheid van de aanbiedingen door onderaannemers en toeleveranciers.
Gek genoeg zijn er heel veel onderaannemers bereid hun expertise van hun product te delen op het moment dat er een vergoeding tegenover staat die in verhouding staat tot hetgeen is aangeboden maar meteen weigeren zodra de vergoeding te laag is. Op dat moment is het “God voor ons allen maar ieder voor zich”. Ketensamenwerking, BIM, BREEAM etc etc ik geloof er nog steeds niet in.
Samenwerking is gebaseerd op wederzijds vertrouwen en respect en daar hoort ook een verdienmodel bij.
Misschien komt er ooit een dag dat alle partners in de bouwkolom het “licht” gaan zien en NEE zeggen tegen opdrachten die niet lonend voor hen kunnen zijn. Dan is er, misschien, nog hoop voor de bouwbranche.
Tags:
Een huis moet meer een kant klaar afhaal-product worden zou ik zeggen.
Dan raken we ook van dat eindeloos gezeur af.
Dan moet je met z'n allen NEE zeggen, en dat is nu net het probleem. Er is er altijd wel eentje die ja zegt. En dus hebben de NEE zeggers geen werk.
En @Jacques van het "gezeur" kom je als woning kopende leek het makkelijkste af d.m.v. een goede onafhankelijke adviseur. Die poetst het gezeur weg voor dat het gezeur wordt!
Dus geen kant en klaar afhaal-product, maar een kant en klaar plan samengesteld door adviseurs en de opdrachtgever. Waar aannemers en installateurs dan een prijs voor kunnen maken. Dan krijgt niet de goedkoopste opdracht maar de beste! ( en dat blijkt dan uiteindelijk de goedkoopste oplossing, en zonder gezeur)
En dus gaan bedrijven gewoon door met zichzelf "de nek om te draaien".
Het is op zich een complex gebeuren een complete markt anders te laten denken dan men al decennia doet maar het wordt wel noodzakelijk om de bouwbranche in "leven" te houden. Hier ligt ook een verantwoordelijkheid bij de opdrachtgevers en haar adviseurs.
Gert-Jan van Asperen zei:
Dan moet je met z'n allen NEE zeggen, en dat is nu net het probleem. Er is er altijd wel eentje die ja zegt. En dus hebben de NEE zeggers geen werk.
Dus de nee-zeggers hebben niks, de JA-zegger gaat kapot aan het verlies; dan blijft er niks over. Ongelukkiger wijze beginnen mensen elke keer weer nieuwe bouwbedrijfjes en zo houdt de sector de malaise in stand. Wie bedenkt er een behoorlijk toegevoegde waarde model voor de modale bouwer?
Gertjan Schaap zei:
En dus gaan bedrijven gewoon door met zichzelf "de nek om te draaien".
Het is op zich een complex gebeuren een complete markt anders te laten denken dan men al decennia doet maar het wordt wel noodzakelijk om de bouwbranche in "leven" te houden. Hier ligt ook een verantwoordelijkheid bij de opdrachtgevers en haar adviseurs.
Gert-Jan van Asperen zei:Dan moet je met z'n allen NEE zeggen, en dat is nu net het probleem. Er is er altijd wel eentje die ja zegt. En dus hebben de NEE zeggers geen werk.
@Mark De verantwoordelijkheid ligt bij de sector in zijn geheel. Bouwkostendeskundigen, architect, bestekschrijver, hoofdaannemer en onderaannemer/toeleverancier.
We moeten af van de "goeiekoopste" en weer terug naar waar voor je geld Dit houdt in een duidelijke opdracht van de opdrachtgever, goede tekeningen en detaillering van architect en constructeur, een bestek dat niet voor meerdere uitleg vatbaar is (flikker de UAV in een allesbrander), een hoofdaannemer die wil en kan bouwen samen met toeleveranciers en onderaannemers. Versterk elkaar in: wat voeg jij toe aan het bouwproces, in plaats van wat kan ik aan jouw verdienen. In een discussie op LinkedIn noemde ik dat het vice-versa principe, iets waar ik in geloof en van denk dat het voor opdrachtgever en alle partijen op het project revenuen oplevert.
Mark Ligthart zei:
Dus de nee-zeggers hebben niks, de JA-zegger gaat kapot aan het verlies; dan blijft er niks over. Ongelukkiger wijze beginnen mensen elke keer weer nieuwe bouwbedrijfjes en zo houdt de sector de malaise in stand. Wie bedenkt er een behoorlijk toegevoegde waarde model voor de modale bouwer?
@Gertjan. Als er geen waar voor het geld wordt geboden, zou dat betekenen dat er slechte bouwsels worden afgeleverd met hoge exploitatiekosten, zodat de eigenaar ervan een goedkope duurkoop blijkt te hebben. Dat gebeurd kennelijk niet (te weinig). Werkt de 'markt' dan niet? Waarom zou een opdrachtgever-investeerder veel geld stoppen in goede bestekken en dergelijke, met 'hoge' aanneemsommen tot gevolg als het rendement op zijn investering daar niet significant door toeneemt?
Gertjan Schaap zei:
@Mark De verantwoordelijkheid ligt bij de sector in zijn geheel. Bouwkostendeskundigen, architect, bestekschrijver, hoofdaannemer en onderaannemer/toeleverancier.
We moeten af van de "goeiekoopste" en weer terug naar waar voor je geld Dit houdt in een duidelijke opdracht van de opdrachtgever, goede tekeningen en detaillering van architect en constructeur, een bestek dat niet voor meerdere uitleg vatbaar is (flikker de UAV in een allesbrander), een hoofdaannemer die wil en kan bouwen samen met toeleveranciers en onderaannemers. Versterk elkaar in: wat voeg jij toe aan het bouwproces, in plaats van wat kan ik aan jouw verdienen. In een discussie op LinkedIn noemde ik dat het vice-versa principe, iets waar ik in geloof en van denk dat het voor opdrachtgever en alle partijen op het project revenuen oplevert.Mark Ligthart zei:
Dus de nee-zeggers hebben niks, de JA-zegger gaat kapot aan het verlies; dan blijft er niks over. Ongelukkiger wijze beginnen mensen elke keer weer nieuwe bouwbedrijfjes en zo houdt de sector de malaise in stand. Wie bedenkt er een behoorlijk toegevoegde waarde model voor de modale bouwer?
@Mark, Ik wil absoluut niet zeggen slechte bouwsels maar heeft de opdrachtgever wel dat gekregen wat hij voor ogen had of had kunnen krijgen voor zijn investering? Een wand die 2 cm meer naar links of rechts staat valt niemand op, een wand die geen 90 graden op de vloer of andere wand staat maar 87 of 95 graden Een ander stuc of verf een andere leiding een ander merk ramen dan het bestek voorschrijft en ga zo maar door. Had een beter bestek en of advisering en samenwerking van alle partijen wellicht een beter eindproduct opgeleverd ? Het zou zo maar kunnen.
Daarnaast de aanneemsom klinkt aantrekkelijk maar alle meer en minderwerken bij elkaar vaak 10 tot 15% maken een project duurder dan gedacht. De aannemer en al zijn partijen zitten nog met faalkosten en andere bouwverliezen kortom het is *eigenlijk* geen feest in de bouwbranche.
Mark Ligthart zei:
@Gertjan. Als er geen waar voor het geld wordt geboden, zou dat betekenen dat er slechte bouwsels worden afgeleverd met hoge exploitatiekosten, zodat de eigenaar ervan een goedkope duurkoop blijkt te hebben. Dat gebeurd kennelijk niet (te weinig). Werkt de 'markt' dan niet? Waarom zou een opdrachtgever-investeerder veel geld stoppen in goede bestekken en dergelijke, met 'hoge' aanneemsommen tot gevolg als het rendement op zijn investering daar niet significant door toeneemt?
@Mark ik denk juist wel dat als er goed overlegt wordt dat je de 15% meerwerk kan voorkomen tegen 8% advies werk, das dus 7% winst.... plus de voordelen van een betere energiezuinige installatie...
Mark Ligthart zei:
@Gertjan. Als er geen waar voor het geld wordt geboden, zou dat betekenen dat er slechte bouwsels worden afgeleverd met hoge exploitatiekosten, zodat de eigenaar ervan een goedkope duurkoop blijkt te hebben. Dat gebeurd kennelijk niet (te weinig). Werkt de 'markt' dan niet? Waarom zou een opdrachtgever-investeerder veel geld stoppen in goede bestekken en dergelijke, met 'hoge' aanneemsommen tot gevolg als het rendement op zijn investering daar niet significant door toeneemt?
Gertjan Schaap zei:@Mark De verantwoordelijkheid ligt bij de sector in zijn geheel. Bouwkostendeskundigen, architect, bestekschrijver, hoofdaannemer en onderaannemer/toeleverancier.
We moeten af van de "goeiekoopste" en weer terug naar waar voor je geld Dit houdt in een duidelijke opdracht van de opdrachtgever, goede tekeningen en detaillering van architect en constructeur, een bestek dat niet voor meerdere uitleg vatbaar is (flikker de UAV in een allesbrander), een hoofdaannemer die wil en kan bouwen samen met toeleveranciers en onderaannemers. Versterk elkaar in: wat voeg jij toe aan het bouwproces, in plaats van wat kan ik aan jouw verdienen. In een discussie op LinkedIn noemde ik dat het vice-versa principe, iets waar ik in geloof en van denk dat het voor opdrachtgever en alle partijen op het project revenuen oplevert.Mark Ligthart zei:
Dus de nee-zeggers hebben niks, de JA-zegger gaat kapot aan het verlies; dan blijft er niks over. Ongelukkiger wijze beginnen mensen elke keer weer nieuwe bouwbedrijfjes en zo houdt de sector de malaise in stand. Wie bedenkt er een behoorlijk toegevoegde waarde model voor de modale bouwer?
Het probleem begint al een stap eerder; net als de bouwers staan ook de adviseurs onder financiele druk. In plaats van een volledig product verkopen ook zij noodgedwongen een uitgeklede dienst. Dit uit zich in geval van architecten in een knip-en-plak-bestek waar inderdaad gaten in ontstaan en regelmatig producten omschreven staan die al jaren niet meer verkrijgbaar zijn. Daarnaast verkopen ze een coordinerende rol om 'de aannemer onder controle te houden' terwijl alle discussies eigenlijk vanuit zijn eigen halve werk komen. Dit is overigens niet altijd het geval, maar wel eerder regel dan uitzondering. Bij constructeurs komt dit naar voren in het vragen van categorie 5 berekeningen waarbij een leverancier van product 1 de stabiliteit van een gebouw moet aantonen; will never happen. Gevolg; de aannemer moet een derde constructeur aanstellen of de hoofdconstructeur een aanvullende opdracht geven. Zie je het circeltje al ontstaan?
Als het project dan aanbesteed wordt, vaak op zogenaamd DO niveau (dus eigenlijk bestek-met-gaten) wordt de aannemer gevraagd vanuit een bouwteamrol zijn kennis toe te voegen. Op zich een goede stap, als de adviseurs hier tenminste ook een budget voor hebben; meestal horen wij (ik werk bij een ontwikkelende bouwer inderdaad) echter van de adviseurs dat zij 'klaar zijn' wat betekend dat hun budget op is en zij eigenlijk niets willen aanpassen. Nou zeg dan je bouwteam maar gedag.
eenmaal bij de bouwer worden de ommissies zichtbaar en ontstaat het 'gevecht' (of niet); wij geloven in een vertrouwensrelatie en een eerlijk product, maar met die insteek missen we alle bestedingswerken (een op een werken gaan wel goed, en zonder meerwerken zolang de klant zelf geen planwijzigingen doorvoert). Bij bestedingen moet je dus langs het mes aanbieden en dat betekent rekenen wat gevraagd wordt tenzij dit overduidelijk niet zo bedoeld moet zijn (mekdingsplicht). vanuit onze partners (ketenintegratie) horen we overigens ook wel hoe sommige concollega's het verlies goedmaken... erg jammer. 20% van je prijs af moeten doen is natuurlijk geen reele vraag, maar het gebeurd blijkbaar.
Het circeltje sluit zich. door het aanbieden van projecten onder kostprijs ontstaat een marktprijs die niet reeel is maar wel de werkelijkheid is. Deze getallen zijn uiteindelijk de bibliotheek van adviseurs dus de volgende projecten kennen directieramingen die te laag zijn (want 'daar gaat het voor weg') en hierdoor blijf je in discussie over projecten met onrealistische budgetten, te lage advieskosten en een vijandelijke situatie waarin partijen zich tot het minimum beperken qua levering (€), vechten voor hun eigen 'gelijk' in plaats van het richten op een gezamenlijk doel: een project met hoge kwaliteit voor een eerlijke prijs.
En waarom geen nee zeggen? Dan weet je zeker dat je je mensen op de bank kunt zetten omdat het inderdaad zo is dat er altijd wel iemand ja zegt en dan de markt afzoekt naar die ene partij die nog net niet failliet is en alles doet om hun mensen aan het werk te houden, met alle risico's voor het project vandien. Al miet ik zeggen dat wij toch regelmatig een project niet oppakken om diverse (externe) redenen.
@Jeroen, dank je wel voor de bevestiging van mijn starttopic.
Jouw verhaal bevestigt dat de branche ziek is
Als ik niet mee doe, dan doet een ander het wel is simpel gezegd eigenlijk een virale dodelijke besmetting en leidt tot de ondergang van de branche. En natuurlijk snap ik dat je niet NEE tegen ieder project kan zeggen omdat werk noodzakelijk is voor de voortgang van een bedrijf. Dat ervaringscijfers de kengetallen voor de toekomstige bouwprojecten worden is helemaal belachelijk en maakt de inschakeling van bouwkostenadviseurs overbodig. Immers projectprijzen kan je via diverse databanken opvragen en dan simpel zoek een vergelijkbaar project pak aanneemsom / aantal m3 = dan al een redelijke bouwkosten richting voor eigen project. Vergeten wordt dan wel dat de eindprijs in werkelijkheid 10 tot 15 % hoger komt te liggen door de meerwerkbonnetjes als gevolg van fouten in bestek,tekeningen, detailleringen foutieve berekeningen etc etc.
Als de branche niet wakker wordt en het roer radicaal omgooit zal het virus meer slachtoffers maken dan het al gedaan heeft en ons lief is.
Jeroen Post zei:
zie relaas van Jeroen
Voor
Gert-Jan van Asperen
En @Jacques van het "gezeur" kom je als woning kopende leek het makkelijkste af d.m.v. een goede onafhankelijke adviseur. Die poetst het gezeur weg voor dat het gezeur wordt!
Ik kan wel een adviseur gebruiken!
Misschien wordt ik daar wat vrolijker van.
http://www.managementsite.nl/45312/verandermanagement/stop-nepdialo...
Nog meer advies 'geweld' gaat niet helpen als een aannemer op laagste prijs wordt geselecteerd. Want dat laatste is precies het probleem - en daar wordt niets aan gedaan.
Als je toch bereidt bent X te betalen voor een project waarom maak je dat dan ook niet bekend aan de geselecteerde bouwer(s), laat die maar concurreren op kwaliteit. Dat betekent automatisch dat je aanbesteed op basis van zeg maar een VO. Laat de bouwende partij de zaak maar uitwerken en zorg met een controleteam er ook voor dat er ontworpen en gemaakt gaat worden wat bedoeld is.
Even een omslag voor de architect want na het VO is er alleen nog een controlerende rol. Voor de bouwende partij even wennen aan de ontwerprol (maar daar huur je dan een kundige architect (en anderen) voor in).
Dit is EMVI zoals het moet zijn, niet zoals 'ie grotendeels/hedendaags wordt toegepast.
Overigens vraagt het ook de nodige kennis aan opdrachtgevende zijde want alle adviseurs ten spijt wordt er nog wel eens geklungeld bij het opstellen van de vraagspecificatie - wie bij een aannemer wel eens heeft meegedaan bij een dergelijke tender zal dat beamen.
Het gebruik van TCO als EMVI criterium ligt zeer voor de hand. En met een duurzame toekomst in het verschiet ook wel zo verstandig.
Welkom bij
BouwProfs
© 2024 Gemaakt door Michel Eek. Verzorgd door