BouwProfs

De bouw online verbonden.

Hoe verhouden traditionele materialen zoals beton zich ten opzichte van duurzaam bouwen?

 

(bron: bouwenwonen.net)

In België heeft de Universiteit van Louvain-la-Neuve onlangs de publicatie gepresenteerd genaamd Beton en Duurzaam Bouwen.

Een decennium geleden werd duurzaam bouwen nog beschouwd als een voorbij gaande modetrend. Inmiddels is het duurzaamheidsdenken behoorlijk verankerd in de bouw.
Het begrip duurzaamheid wordt echter nog veel te pas en te onpas gebruikt, zonder dat er veel stil wordt gestaan bij de daadwerkelijke betekenis van duurzaamheid.

In dat kader ben ik benieuwd welke rol traditionele materialen zoals beton kunnen spelen in het concept duurzaam bouwen. Is het überhaupt mogelijk om dergelijke materialen hiervoor in te zetten, of leven zij te veel op gespannen voet met het concept duurzaamheid?

Weergaven: 850

Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Grote goedheid!
Alsof Duurzaam Bouwen en Beton twee onverenigbare grootheden zijn.
Voordat de discussie hierover losbarst raad ik iedereen aan om even op deze link te kijken en de 118 treffers even door te lopen.
Duurzaamheid en beton is te verenigen maar de reacties uit de hoek van de cement gebonden cementenbeton.nl hoek moet met een grote korrel zout worden genomen.
Lanser moet inderedaad "Grote goedheid" zeggen want beton licht onder vuur meer dan zijn organisatie wil erkennen.
Hoor wat er leeft met betrekking tot hout dat CO2 opneemt (zie Financial Times 3-7-10 "Timber, but not as we know it".
Luister naar discussies tijdens de "Green Week" in Brussel etc. ect.

In principe is beton zeer duurzaam als je naar het pantheon kijkt in Rome van bijna 2000 jaar oud maar met huidige regel geving zou deze deze beton met een zeer milieu vriendelijk bindmiddel vandaag niet gebouwd mogen worden met certificaat!
De cement industrie remt het gebruik van milieu vriendelijke bindmiddelen door de beton fabrikant daar zij beton zien als verpakking van cement. Maar wat is cement? Zoek het niet op want het is het product wat door de cement industrie gemaakt wordt en ieder land heeft een andere interpretatie met achterlijke Water Bindmiddel factoren.

In principe kan beton zeer duurzaam gemaakt worden en zeer duurzaam toegepast worden, maar er moet nog veel gebeuren sinds de cement industrie duurzamere beton ontwikkeling tegen werkt.
So wake up Mr. Lanser. Misschien zeg je "Grote Goedheid" op een andere manier als je ziet dat hout, staal en zelfs kunststoffen beton vervangt zoals het nu te veel misbruikt wordt.
Ik stuur graag een recent artikel over dit onderwerp, dus laat het weten aan b.piscaer@univerde.nl.
@Boudewijn

Een mooi moment om wakker te worden, vrijdagmiddag om 13.37 uur -:)

Ik heb waarachtig niet gemist hoe de houtindustrie er in is geslaagd om door lobby bijna het alleenvertoningsrecht in de "Green Week" in Brussel te verkrijgen. Dat is echt heel knap..Ze hebben de sentimenten voortreffelijk weten te bespelen en hadden de wind en het tij mee. Als belangenbehartiger ga je dan bijna janken van jaloezie.

Wat is de werkelijkheid? Dat is in deze context moeilijk te zeggen.
De cement- en betonsector kan makkelijk het verwijt gemaakt worden dat ze geen maatschappelijke voelsprieten uit heeft staan. Misschien is dat zo. Sommige mensen vinden dat in elk geval.
Mensen die bij deze industrieën werken zijn anderzijds misschien wel weer overgevoelig voor kritiek op hun werk, waardoor het beeld veel donkerder lijkt dan het is.
We hebben het eens uitgebreid laten onderzoeken door een Duits wetenschappelijk bureau dat geen verstand heeft van beton. Daaruit bleek dat het (milieu)imago van beton gewoon grijs is. Een beetje wit, een beetje zwart. Niet goed, niet slecht. Naar mate het opleidingsniveau hoger was, was het beeld genuanceerder en ook iets positiever. Daarmee is onze opgave als branche dan ook bepaald: zorg dat mensen meer weten over beton, dan gaan ze ons 'vanzelf' beter waarderen.

Wat cement is, is vrij goed bekend. In de EN 197 staat na 27 jaar discussie nauwkeurig omschreven wat het is.
Het staat eenieder vrij om andere hydraulische bindmiddelen te gebruiken, mits gelijke prestaties kunnen worden aangetoond.
Als je de Romeinse bouwheer Vitruvius er op naslaat zal je verrast zijn aan welke regels het bindmiddel dat in het Pantheon is gebruik moest voldoen. Ook de Romeinen hadden al een soort van BMC. Dat dit bindmiddel nu zo niet meer is toegestaan heeft alles te maken met ons door-ontwikkelde besef van constructieve veiligheid en de beschikbaarheid van industrieel vervaardigd cement.

Hout, beton, staal en kunststoffen staan natuurlijk met elkaar in concurrentie. Over en weer vindt vervanging plaats. Dat is normaal. Ik betwijfel of milieu daar een erg grote rol in speelt. De onderliggende LCA's kunnen de reden niet zijn.

Dat elk land een eigen invulling geeft aan de water-bindmiddel-factor heeft twee oorzaken: die landen hebben de vrijheid om dat te doen (nationally applied parameters) en de stand van de techniek kan in die landen verschillen waardoor bij gelijke expositie de technische levensduur van het beton toch uiteen kan lopen. En dat willen we niet.

Over de water-bindmiddel-factor vindt momenteel een diepgaande en constructieve discussie plaats in de CUR VC12. Ik heb daar het woord 'achterlijk'' nog niet horen vallen. Dat lijkt me geen constructieve bijdrage aan de discussie.
Pieter Lanser zei:
@Boudewijn

Een mooi moment om wakker te worden, vrijdagmiddag om 13.37 uur -:)

Ik heb waarachtig niet gemist hoe de houtindustrie er in is geslaagd om door lobby bijna het alleenvertoningsrecht in de "Green Week" in Brussel te verkrijgen. Dat is echt heel knap..Ze hebben de sentimenten voortreffelijk weten te bespelen en hadden de wind en het tij mee. Als belangenbehartiger ga je dan bijna janken van jaloezie.

Wat is de werkelijkheid? Dat is in deze context moeilijk te zeggen.
De cement- en betonsector kan makkelijk het verwijt gemaakt worden dat ze geen maatschappelijke voelsprieten uit heeft staan. Misschien is dat zo. Sommige mensen vinden dat in elk geval.
Mensen die bij deze industrieën werken zijn anderzijds misschien wel weer overgevoelig voor kritiek op hun werk, waardoor het beeld veel donkerder lijkt dan het is.
We hebben het eens uitgebreid laten onderzoeken door een Duits wetenschappelijk bureau dat geen verstand heeft van beton. Daaruit bleek dat het (milieu)imago van beton gewoon grijs is. Een beetje wit, een beetje zwart. Niet goed, niet slecht. Naar mate het opleidingsniveau hoger was, was het beeld genuanceerder en ook iets positiever. Daarmee is onze opgave als branche dan ook bepaald: zorg dat mensen meer weten over beton, dan gaan ze ons 'vanzelf' beter waarderen.

Wat cement is, is vrij goed bekend. In de EN 197 staat na 27 jaar discussie nauwkeurig omschreven wat het is.
Het staat eenieder vrij om andere hydraulische bindmiddelen te gebruiken, mits gelijke prestaties kunnen worden aangetoond.
Als je de Romeinse bouwheer Vitruvius er op naslaat zal je verrast zijn aan welke regels het bindmiddel dat in het Pantheon is gebruik moest voldoen. Ook de Romeinen hadden al een soort van BMC. Dat dit bindmiddel nu zo niet meer is toegestaan heeft alles te maken met ons door-ontwikkelde besef van constructieve veiligheid en de beschikbaarheid van industrieel vervaardigd cement.

Hout, beton, staal en kunststoffen staan natuurlijk met elkaar in concurrentie. Over en weer vindt vervanging plaats. Dat is normaal. Ik betwijfel of milieu daar een erg grote rol in speelt. De onderliggende LCA's kunnen de reden niet zijn.

Dat elk land een eigen invulling geeft aan de water-bindmiddel-factor heeft twee oorzaken: die landen hebben de vrijheid om dat te doen (nationally applied parameters) en de stand van de techniek kan in die landen verschillen waardoor bij gelijke expositie de technische levensduur van het beton toch uiteen kan lopen. En dat willen we niet.

Over de water-bindmiddel-factor vindt momenteel een diepgaande en constructieve discussie plaats in de CUR VC12. Ik heb daar het woord 'achterlijk'' nog niet horen vallen. Dat lijkt me geen constructieve bijdrage aan de discussie.
Pieter Lanser zei:
@Boudewijn

Een mooi moment om wakker te worden, vrijdagmiddag om 13.37 uur -:)

Ik heb waarachtig niet gemist hoe de houtindustrie er in is geslaagd om door lobby bijna het alleenvertoningsrecht in de "Green Week" in Brussel te verkrijgen. Dat is echt heel knap..Ze hebben de sentimenten voortreffelijk weten te bespelen en hadden de wind en het tij mee. Als belangenbehartiger ga je dan bijna janken van jaloezie.

Wat is de werkelijkheid? Dat is in deze context moeilijk te zeggen.
De cement- en betonsector kan makkelijk het verwijt gemaakt worden dat ze geen maatschappelijke voelsprieten uit heeft staan. Misschien is dat zo. Sommige mensen vinden dat in elk geval.
Mensen die bij deze industrieën werken zijn anderzijds misschien wel weer overgevoelig voor kritiek op hun werk, waardoor het beeld veel donkerder lijkt dan het is.
We hebben het eens uitgebreid laten onderzoeken door een Duits wetenschappelijk bureau dat geen verstand heeft van beton. Daaruit bleek dat het (milieu)imago van beton gewoon grijs is. Een beetje wit, een beetje zwart. Niet goed, niet slecht. Naar mate het opleidingsniveau hoger was, was het beeld genuanceerder en ook iets positiever. Daarmee is onze opgave als branche dan ook bepaald: zorg dat mensen meer weten over beton, dan gaan ze ons 'vanzelf' beter waarderen.

Wat cement is, is vrij goed bekend. In de EN 197 staat na 27 jaar discussie nauwkeurig omschreven wat het is.
Het staat eenieder vrij om andere hydraulische bindmiddelen te gebruiken, mits gelijke prestaties kunnen worden aangetoond.
Als je de Romeinse bouwheer Vitruvius er op naslaat zal je verrast zijn aan welke regels het bindmiddel dat in het Pantheon is gebruik moest voldoen. Ook de Romeinen hadden al een soort van BMC. Dat dit bindmiddel nu zo niet meer is toegestaan heeft alles te maken met ons door-ontwikkelde besef van constructieve veiligheid en de beschikbaarheid van industrieel vervaardigd cement.

Hout, beton, staal en kunststoffen staan natuurlijk met elkaar in concurrentie. Over en weer vindt vervanging plaats. Dat is normaal. Ik betwijfel of milieu daar een erg grote rol in speelt. De onderliggende LCA's kunnen de reden niet zijn.

Dat elk land een eigen invulling geeft aan de water-bindmiddel-factor heeft twee oorzaken: die landen hebben de vrijheid om dat te doen (nationally applied parameters) en de stand van de techniek kan in die landen verschillen waardoor bij gelijke expositie de technische levensduur van het beton toch uiteen kan lopen. En dat willen we niet.

Over de water-bindmiddel-factor vindt momenteel een diepgaande en constructieve discussie plaats in de CUR VC12. Ik heb daar het woord 'achterlijk'' nog niet horen vallen. Dat lijkt me geen constructieve bijdrage aan de discussie.
De discussie over duurzaamheid dient niet uitsluitend te gaan over 'materiaal keuzes'. Staal, beton, hout, baksteen hebben bewezen dat er goede gebouwen die een lange levensduur hebben. Gebouwen kunnen lang voldoen aan de wens van de gebruiker indien dat gebouw door efficiente opbouw en 'slim' materiaalgebruik kan inspelen op nieuwe wensen. De uitspraak " aan elke wens van een mens , hangt een pijp" vindt zijn oorzaak in het gegeven dat 'water' , comfort en o.a. gebruikersgemak gebonden is aan installaties. De visie van Slimbouwen (zie www.slimbouwen.nl) gaat uit van het ontkoppelen van installatietechniek en de bouwdelen. Dus instorten van installaties in beton en alle beton via 'natte knopen' is beslist niet duurzaam omdat doorgaans nieuwe gebruikerswensen dan niet gehonoreerd kunnen worden.
Een ander probleem is dat er 'te zwaar gebouwd wordt'. Het 'sprookje' dat massa goed is voor een goede geluidisolatie en een goed comfort (Betonkernactivering) is allang achterhaald. Max. 80 mm beton is ruim voldoende om thermisch te activeren. 800 kg/m2 massa om 175 kg te dragen is niet echt duurzaam en niet nodig . (zie www.slimlinebuildings.com).
Ook in het kader van 'hergebruik' is demontabel bouwen cruciaal; wat gaan we doen met alle bouw- en sloopafval van de leegstaande gebouwen ? Er komt een tijd dat er geen wegen meer aan te leggen zijn waar het als vulmateriaal kan dienen.
Down-cycling is ook minder duurzaam dan hergebruik van het bouwdeel of recycling tot nieuw materiaal wat met staal goed mogelijk is. Het casco met een 'omni-functioneel' gebruik met een minimaal materiaalgebruik (steen, hout, beton of staal) met gebruik van thermisch actieve 'tweeschalige' constructies hebben aangetoond echt duurzaam te zijn en ook economisch voor alle partijen lucratief .
@ Ger

Je stelt dat discussies over duurzaamheid dient niet uitsluitend te gaan over materiaalkeuzes. Ik ben het daar van harte mee eens. De titel van dit discussie topic is echter smaller en in eerste instantie wilde ik me daartoe maar even beperken.

Niemand zal er voor pleiten om tè zwaar te bouwen. Omgerekend representeert 800 kg/m2 beton een dikte van 30 cm massief. Dat is zeker niet slim, zelfs niet als je het thermisch activeert..
Maar het Bouwbesluit stelt wel harde massa-eisen aan woningscheidende wanden en vloeren. Dat is geen sprookje maar een feit.
Dat down-cycling altijd minder duurzaam zou zijn dan re-cycling of upcycling behoort wel tot het hoofdstuk mythen en fabels. Dat hangt maar van de aard van het materiaal af, van de beschikbaarheid, van de logistiek, van de verontreinigingsgraad. Wat een waarheid is voor staal, hoeft geen waarheid te zijn voor baksteen of beton. Zo eenvoudig is de wereld niet -:)
Pieter Lanser zei:
@ Ger

Je stelt dat discussies over duurzaamheid dient niet uitsluitend te gaan over materiaalkeuzes. Ik ben het daar van harte mee eens. De titel van dit discussie topic is echter smaller en in eerste instantie wilde ik me daartoe maar even beperken.

Niemand zal er voor pleiten om tè zwaar te bouwen. Omgerekend representeert 800 kg/m2 beton een dikte van 30 cm massief. Dat is zeker niet slim, zelfs niet als je het thermisch activeert..
Maar het Bouwbesluit stelt wel harde massa-eisen aan woningscheidende wanden en vloeren. Dat is geen sprookje maar een feit.
Dat down-cycling altijd minder duurzaam zou zijn dan re-cycling of upcycling behoort wel tot het hoofdstuk mythen en fabels. Dat hangt maar van de aard van het materiaal af, van de beschikbaarheid, van de logistiek, van de verontreinigingsgraad. Wat een waarheid is voor staal, hoeft geen waarheid te zijn voor baksteen of beton. Zo eenvoudig is de wereld niet -:)
Ger van der Zanden zei:
Pieter Lanser zei:
@ Ger

Je stelt dat discussies over duurzaamheid dient niet uitsluitend te gaan over materiaalkeuzes. Ik ben het daar van harte mee eens. De titel van dit discussie topic is echter smaller en in eerste instantie wilde ik me daartoe maar even beperken.

Niemand zal er voor pleiten om tè zwaar te bouwen. Omgerekend representeert 800 kg/m2 beton een dikte van 30 cm massief. Dat is zeker niet slim, zelfs niet als je het thermisch activeert..
Maar het Bouwbesluit stelt wel harde massa-eisen aan woningscheidende wanden en vloeren. Dat is geen sprookje maar een feit.
Dat down-cycling altijd minder duurzaam zou zijn dan re-cycling of upcycling behoort wel tot het hoofdstuk mythen en fabels. Dat hangt maar van de aard van het materiaal af, van de beschikbaarheid, van de logistiek, van de verontreinigingsgraad. Wat een waarheid is voor staal, hoeft geen waarheid te zijn voor baksteen of beton. Zo eenvoudig is de wereld niet -:)
Nog wel een beetje oefenen met de techniek, Ger -:)
Heb gelukkig meer kennis van gebouwen dan van pc's etc.
Het is inderdaad een sprookje dat er een massa-eis in het bouwbesluit staat ! Er staat dat woningscheidende constructies moeten voldoen aan min. 0 dB voor luchtgeluid en + 5 dB voor contactgeluid. Hoe dat wordt opgelost zegt de wetgever niet. Metalstud wanden met een gewicht van bv. 50 kg/m2 voldoen ruimschoots aan die minimum eis. Vloeren - mits akoestisch ontkoppeld met een gewicht van 250-350 kg/m2 voldoen zelfs aan de hogere eisen van > + 5 dB (lucht) en >+10 dB voor contactgeluid. Het huidige Bouwbesluit is een minimum eis ! Als we weer een aanscherping krijgen naar bv. de verhoogde norm hebben we dan een massa van 1200 kg nodig ?
De wereld is eenvoudig als er keuzes te maken zijn; als je gebouwen slim en 'demontabel' ontwerpt is er minder te slopen en heb je minder problemen met logistiek en vervuilingsgraad.
Dus als we effficient omgaan met materiaal en ruimte kunnen we goede gebouwen maken. Misschien is er wel iets minder cement nodig en hoeven er minder vrachtauto's te rijden en dat is weer goed om CO2 te reduceren.
Dat is zeker duurzaam.
Je bedoelt dat het onterecht is dat er een massa-eis in het Bouwbesluit staat? Dat is iets anders dan een sprookje, want het staat er wel in en niet zonder reden.

Slim en demontabel bouwen staat al minstens veertig jaar op de onderzoeksagenda, net als scheiding drager-inbouw. Een grote doorbraak is er nog altijd niet. Wat mij betreft overstijgt dit het materiaalniveau en kunnen alle materiaalproducenten hier probleemloos achter staan.

De discussie over demontabel bouwen is een heel interessante, maar op deze plaats denkelijk een 'off topic'.

Wij zijn de eerste die roepen, gebruikt u - waar dat kan - vooral minder cement. Wij zullen met u meedenken, zoals Shell nadenkt over brandstofbesparing. Wist u trouwens dat driekwart van het cement dat in NL wordt verkocht niet over de weg wordt getransporteerd, maar over water. Dat scheelt een behoorlijke slok kooldioxide.

De titel van dit forum is bij nader inzien wel een vreemde; hoe verhouden traditionele materialen zich ... etc.
De titel had beter kunnen zijn: hoe verhouden nieuwerwetse bouwmaterialen zich tot .... etc.
Of: hoe verhouden kalk, leem, stro en klei zich tot Duurzaam Bouwen? Dat zijn pas echt traditionele materialen.
Beton is een beetje 'in between'. Maar nauwelijks 150 jaar oud. In de bouwtraditie dus een novice. Jong en springlevend dus!

Antwoorden op discussie

RSS

Wie zijn lid van BouwProfs?

© 2024   Gemaakt door Michel Eek.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden

Google+