De bouw online verbonden.
Op 4 en 5 mei aanstaande wordt de beurs Passive House in Brussel gehouden. Het is niet toevallig dat gekozen is voor Brussel als locatie voor dit toonaangevend evenement. In een eerder artikel berichtten we op BouwProfs dat alle nieuwbouw en renovatie in Brussel vanaf 1 januari 2015 Passief dient te zijn. Het besluit is van toepassing op zowel de woningbouw als ook voor kantorenbouw en scholen. Een prachtig voorbeeld van het hoge ambitieniveau dat het Brusselse gewest aan de dag legt inzake duurzaamheid. Wie gaat bouwen in Brussel zal vanaf 2015 de passiefstandaard volgen.
Een belangrijk sleutel voor het Brusselse succes ligt in het overleg dat de overheid heeft gevoerd met de betrokken partijen. Zo was het passiefhuisplatform VZW onderhandelingspartner voor de bouw en nam Minister Evelyne Huytebroeck alle tijd om de weerstanden vanuit de markt in overweging te nemen.
Dankzij deze adequate aanpak is Brussel koploper in de Europese passiefbouw. Wat vind jij, moeten we in Nederland deze aanpak ook gaan volgen en moeten we Passief bouw per wet gaan regelen?
Tags:
Zeg 15 kWh/m2j en je definieert een niveau als passief. Héél eenvoudig. Zeg rentevrij en je definieert een totaal nieuwe economie, die zomaar duurzaam kan zijn omdat de groeidwang eruit is. Duurzaam bouwen zonder duurzaam financieren blijft toch een beetje het paard achter de wagen spannen. fair4all.nl?
Niet doen, het zou veel beter zijn om het pad van nul-energiegebouwen te volgen. Het vacuum-sealen van een gebouw zoals bij passief bouwen bijna gebeurt leidt niet tot gezonde woningen, kantoorgebouwen etc. Het binnenmilieu van de gemiddelde woning met ikea-meubels, pvc-spullen, gelijmde vloerbedekking etc. is niet gezond. De nadruk moet niet zozeer liggen op het besparen van energie maar op het gezonder maken van de omgeving.
weer een misvatting over passief bouwen: je sluit de woning luchtdicht af, maar niet per definitie dampdicht. als je een [overigens begrijpelijke] aversie tegen folies en plakband hebt kun je ook met dampopen systemen werken. Passief Bouwen gaat uit van een beheersbare luchtverversing, en dat gaat in tegen de gebruikelijke bouwkwaliteit waarin een zeer groot deel van de energie verloren gaat via lekverliezen. Om tot energiebesparing te komen pas je waar mogelijk laag-technologische voorzieningen toe: goede luchtdichtheid, hoge isolatiewaarden etc.
Voor luchtverversing pas je gebalanceerde ventilatie toe: dat heeft een slechte naam sinds Vathorst: maar bedenk wel dat daar gigantische ontwerp- en bouwfouten zijn gemaakt. De eisen uit het bouwbesluit moet je als uiterste ondergrens zien: wenselijk is een niveau dat minstens twee keer zo hoog ligt: een kwestie van de juiste eisen stellen dus. De luchtkwaliteit is zo op een veel hoger niveau te brengen dan door het toepassen van gewone gevelroosters, die toch door de bewoners worden dichtgezet.
Het zou inderdaad veel beter zijn om de huidige EPC overboord te gooien en in het vervolg uit te gaan van de PHPP-berekening.
Misvatting? Een gebouw dient inherent gezond te zijn. Als bewoners filters moeten vervangen, installaties moeten inregelen heeft dat uiteindelijk hetzelfde effect als die dichtgezette roosters: slechte luchtkwaliteit. Een auto heeft een APK, de meeste woningen niet. Dat is natuurlijk een kwestie van gedrag, maar dat is heel moeilijk te veranderen.
En helaas is het zo dat in heel veel gevallen het minimumniveau van het bouwbesluit voor ontwikkelaars het maximumniveau is. Maak die eisen dan ook gewoon zo streng als nodig is. Dan voorkom je die onzin van de frisse scholen: we willen A, maar krijgen niet eens geld voor C. Dus voldoet men ook in scholenbouw (waar onze toekomst ligt!) precies aan het bouwbesluit. Alleen als het schoolbestuur de voordelen ziet - hogere resultaten, minder ziekteverzuim (ook bij docenten), en als zij budget kunnen vrijmaken (en niet uit de onderwijsbegroting, dus uit 'eigen zak') kan een hoger niveau worden nagestreefd.
De doelstellingen van Passief (waaronder laag fossiel energiegebruik) zijn prima, maar schrijf als overheid de middelen niet voor, dat houdt innovatie alleen maar tegen. Alsof je bij wet regelt dat elektriciteit alleen in efficiënte gasgestookte centrales mag worden opgewekt. Waar blijven dan de molens, de panelen, en dat wat nog uitgevonden moet worden?
En stimuleer de markt. Waarom wel verschillende bijtellingen bij auto's, en niet verschillende BTW-tarieven bij vastgoed: nul-energie: 0% BTW, slechter dan label A? 21% BTW. Dan raak je opdrachtgevers waar je ze gevoelig zijn: hun portemonnee.
philip sanders zei:
weer een misvatting over passief bouwen: je sluit de woning luchtdicht af, maar niet per definitie dampdicht. als je een [overigens begrijpelijke] aversie tegen folies en plakband hebt kun je ook met dampopen systemen werken. Passief Bouwen gaat uit van een beheersbare luchtverversing, en dat gaat in tegen de gebruikelijke bouwkwaliteit waarin een zeer groot deel van de energie verloren gaat via lekverliezen. Om tot energiebesparing te komen pas je waar mogelijk laag-technologische voorzieningen toe: goede luchtdichtheid, hoge isolatiewaarden etc.
Voor luchtverversing pas je gebalanceerde ventilatie toe: dat heeft een slechte naam sinds Vathorst: maar bedenk wel dat daar gigantische ontwerp- en bouwfouten zijn gemaakt. De eisen uit het bouwbesluit moet je als uiterste ondergrens zien: wenselijk is een niveau dat minstens twee keer zo hoog ligt: een kwestie van de juiste eisen stellen dus. De luchtkwaliteit is zo op een veel hoger niveau te brengen dan door het toepassen van gewone gevelroosters, die toch door de bewoners worden dichtgezet.
Het zou inderdaad veel beter zijn om de huidige EPC overboord te gooien en in het vervolg uit te gaan van de PHPP-berekening.
@ Michaël,
Dat is helder, inderdaad. Wel precies bepalen wat er in die 15 kWh/m2j zit, en klaar ben je. Schrijf geen methodes, producten of middelen voor. Alleen het doel en hoe te bepalen.
Dan ben ik helemaal voor.
Michaël de Vos zei:
Zeg 15 kWh/m2j en je definieert een niveau als passief. Héél eenvoudig. Zeg rentevrij en je definieert een totaal nieuwe economie, die zomaar duurzaam kan zijn omdat de groeidwang eruit is. Duurzaam bouwen zonder duurzaam financieren blijft toch een beetje het paard achter de wagen spannen. fair4all.nl?
@ Martijn: Juist.
Maar mannen, dat protocol bestaat al lang: Passiefhuis keur. Aantonen dat je volgens PhPP-berekening minder dan 15 kWh/jaarne vierkantemeter aan verwarmings/koelingsvraag kwijt bent. Gebruiksgerelateerde zaken als douchen en koken zijn natuurlijk minder makkelijk echt praktisch te vangen, dat zou je forfaitair kunnen oplossen. Kijk bijvoorbeeld hier maar even: http://bit.ly/Xur72J
akkoord: maar dan moet de gemeente dat keur wel accepteren, anders mag je alsnog een EP-berekening maken en allerlei kunstgrepen uithalen om die te laten kloppen...
Michaël de Vos zei:
Maar mannen, dat protocol bestaat al lang: Passiefhuis keur. Aantonen dat je volgens PhPP-berekening minder dan 15 kWh/jaarne vierkantemeter aan verwarmings/koelingsvraag kwijt bent. Gebruiksgerelateerde zaken als douchen en koken zijn natuurlijk minder makkelijk echt praktisch te vangen, dat zou je forfaitair kunnen oplossen. Kijk bijvoorbeeld hier maar even: http://bit.ly/Xur72J
EPC maakt ook deel uit van het protocol. Ik ben er overigens principieel tegen dat een overheid zich bemoeit met je stookgedrag en de energie-invulling die je aan je huis geeft, vooral omdat we steeds meer op weg zijn naar een politiestaat. De overheid vangt energiebelasting over je gas en elektra, net zoals ze accijns over je tabak en je alcohol vangt. Als je een reden zoekt waarom we zo traag bewegen in Nederlang qua energie: daar heb je hem.
Een aanvulling uit de praktijk.
Ik ben er een groot voorstander van om de prestaties van een passiefhuis wettelijk te eisen bij een bouwvergunning. Ik hoor angst dat passief een methode is, maar het is gewoon een doel: zorgen dat je gebouw weinig energie gebruikt en een gezond binnenklimaat heeft.
Dus niet een gebouw dat warmteverlies compenseert door meer (duurzame) energie op te wekken: doodzonde van die duurzame energie waarvan we de komende decennia nog een schreeuwend tekort hebben.
En ook niet een gebouw dat kiert en tocht en waarin je voor de hemel stookt.
Dat kan ook met dampopen bouwsystemen en ook met biobased materialen.
Een paar aanvullingen op wat ik in de discussie tegen kwam:
1. Een gebouw dat van zichzelf al doortocht wordt daardoor vaak ook goed geventileerd. Maar het kost per definitie veel energie om het ongecontroleerde warmteverlies te compenseren. Als je weinig of geen warmte verliest door kieren en spleten moet je goed gecontroleerd ventileren. Dat kan met balansventilatie met wtw. Balansventilatie sluit niet uit dat alle ramen ook open of op een kierstand gezet kunnen worden. Wij hebben als motto: zonder dierbaarheid geen duurzaamheid. In onze passief gerenoveerde monumenten kunnen alle ramen gewoon open! Want dat wil je als bewoner.
2. Onze ervaring is dat juist traditioneel met roosters/bovenlichten geventileerde woningen vaak een buitengewoon ongezond binnenklimaat hebben. Met name in de sociale woningbouw worden die roosters afgeplakt vanwege de koude tocht en de aanslag op de portemonnee. Juist mensen die het zich financieel niet kunnen permitteren zitten daardoor in de ongezonde binnenlucht. Dat noemen wij asociale woningbouw.
3. Nieuwbouw volgens het bouwbesluit presteert gemiddeld 20-25% lager dan berekend. Dat komt door onnauwkeurigheden in de berekening (EPC) en door slechte uitvoering. Daarom wordt een voor PassiefBouwen Keur ook de uitvoering gecontroleerd. Werkt de ventilatie? (meting van het debiet) Is het gebouw inderdaad tochtvrij? (met een blowerdoortest) en zitten er geen koudebruggen en spleten tussen de isolatie? (met een infraroodopnames). Hoe je de gevraagde prestaties haalt mag iedereen zelf weten. De bouwer moet wel aantonen dat het product de kwaliteit levert die gevraagd wordt. Zodra controle werkelijk gevraagd wordt en de uitvoerder aan prestaties gehouden kan worden wordt schiet de kwaliteit van de uitvoering "vanzelf" omhoog.
4. Ook wij hebben een broertje dood aan normen en keuren die binnen de korste keren kunnen verworden tot een marktmonopolie. Of precies de passiefhuisnormen gehaald moeten worden of iets daar in de buurt kan onderwerp van discussie zijn. Of de PHPP berekening de beste berekening is ook. Onze ervaring is dat op dit moment Passief met PHPP met afstand de beste norm en keuring zijn. In de praktijk ervaar ik ze niet als knellend keurslijf, maar als redelijke eisen die alleen eisen wat essentieel is zonder ongewenste neveneffecten. De Nederlandse norm eist zeer terrecht niet dat elk product ook een keur heeft (dat leidt tot marktmonopolie) en niet dat elk onderdeel op een minimaal niveau is. Je kunt minder presterende onderdelen compenseren met betere prestaties elders in het gebouw. Dan kun je optimaliseren waarmee het best of het goedkoopst de gevraagde prestatie geleverd kan worden. Zeer innovatie bevorderend dus.
Al met al zijn mijn stellingen:
- zonder norm en controle daarvan levert de markt minder dan gewenst.
- als een energie-eis strijdig is met lekker en gezond wonen kan dat nooit duurzaam zijn.
Passief zit ons daarbij niet in de weg maar stimuleert om echt goed na te denken over wat je wilt bouwen. Als we de norm als knellend gaan ervaren moeten we hem direct weer aanpassen. Maar uit angst daarvoor de norm niet stellen is het paard achter de wagen spannen.
Andries Laane, Villanova architecten
Helemaal mee eens! Stel het doel centraal niet de manier waarop je dat haalt.
Maar laat 1 van de doelen ook zijn dat het een gezonde omgeving is! Inderdaad net als bij scholen.
Martijn de Gier zei:
Misvatting? Een gebouw dient inherent gezond te zijn. Als bewoners filters moeten vervangen, installaties moeten inregelen heeft dat uiteindelijk hetzelfde effect als die dichtgezette roosters: slechte luchtkwaliteit. Een auto heeft een APK, de meeste woningen niet. Dat is natuurlijk een kwestie van gedrag, maar dat is heel moeilijk te veranderen.
En helaas is het zo dat in heel veel gevallen het minimumniveau van het bouwbesluit voor ontwikkelaars het maximumniveau is. Maak die eisen dan ook gewoon zo streng als nodig is. Dan voorkom je die onzin van de frisse scholen: we willen A, maar krijgen niet eens geld voor C. Dus voldoet men ook in scholenbouw (waar onze toekomst ligt!) precies aan het bouwbesluit. Alleen als het schoolbestuur de voordelen ziet - hogere resultaten, minder ziekteverzuim (ook bij docenten), en als zij budget kunnen vrijmaken (en niet uit de onderwijsbegroting, dus uit 'eigen zak') kan een hoger niveau worden nagestreefd.
De doelstellingen van Passief (waaronder laag fossiel energiegebruik) zijn prima, maar schrijf als overheid de middelen niet voor, dat houdt innovatie alleen maar tegen. Alsof je bij wet regelt dat elektriciteit alleen in efficiënte gasgestookte centrales mag worden opgewekt. Waar blijven dan de molens, de panelen, en dat wat nog uitgevonden moet worden?
En stimuleer de markt. Waarom wel verschillende bijtellingen bij auto's, en niet verschillende BTW-tarieven bij vastgoed: nul-energie: 0% BTW, slechter dan label A? 21% BTW. Dan raak je opdrachtgevers waar je ze gevoelig zijn: hun portemonnee.
philip sanders zei:weer een misvatting over passief bouwen: je sluit de woning luchtdicht af, maar niet per definitie dampdicht. als je een [overigens begrijpelijke] aversie tegen folies en plakband hebt kun je ook met dampopen systemen werken. Passief Bouwen gaat uit van een beheersbare luchtverversing, en dat gaat in tegen de gebruikelijke bouwkwaliteit waarin een zeer groot deel van de energie verloren gaat via lekverliezen. Om tot energiebesparing te komen pas je waar mogelijk laag-technologische voorzieningen toe: goede luchtdichtheid, hoge isolatiewaarden etc.
Voor luchtverversing pas je gebalanceerde ventilatie toe: dat heeft een slechte naam sinds Vathorst: maar bedenk wel dat daar gigantische ontwerp- en bouwfouten zijn gemaakt. De eisen uit het bouwbesluit moet je als uiterste ondergrens zien: wenselijk is een niveau dat minstens twee keer zo hoog ligt: een kwestie van de juiste eisen stellen dus. De luchtkwaliteit is zo op een veel hoger niveau te brengen dan door het toepassen van gewone gevelroosters, die toch door de bewoners worden dichtgezet.
Het zou inderdaad veel beter zijn om de huidige EPC overboord te gooien en in het vervolg uit te gaan van de PHPP-berekening.
Passief bouwen is een methode, een middel om een doel te bereiken.
Het doel moet verplicht zijn, de methode niet. Dus niet verplichten!
Welkom bij
BouwProfs
© 2024 Gemaakt door Michel Eek. Verzorgd door