e en een bestaand bouwwerk veel beter kan worden ingeschat.
De bouwproductie/jaar bedraagt nu nog geen procent van de voorraad. De gemiddelde woning moet onder deze omstandigheden zo'n 120 jaar mee. Een goede dus nog veel langer.
Als een bouwwerk de eerste 50 jaar goed heeft overleefd is de levensverwachting daarna erg groot. De kwaliteit is als het ware bewezen. Daarmee komt investeren over een veel langere exploitatieperiode in beeld. De grootste winst kan bij renovatie behaald worden als ook de renovatie zelf kan meegaan in een erg lange exploitatieperiode.
Passief renovatie verhoogt de isolatie van een woning zodanig dat de warmteproductie van de bewoners en het gebruik tijdens 10-11 maanden toereikend is voor de verwarming en geen koeling nodig is. Opnieuw renoveren na 25 of 40 jaar is om bouwfysische redenen niet meer nodig: beter isoleren heeft gewoon geen zin. Natuurlijk moet dan ook de technische levensduur zo lang mee kunnen; dat kan want goed uitgevoerde isolatie veroudert in principe niet.
Een Passiefrenovatie verdient zichzelf terug op drie manieren:
- grote directe besparing op de stookkosten tot 25% van nieuwbouwniveau.
- meer comfort en kwaliteit in het binnenklimaat.
- geen afschrijving op de renovatie, maar een grote waardevastheid of zelfs -stijging.
Op dit moment komt daar nog bij dat een duurzaam label heel goed verkoopt. Dat is echter een tijdelijke kwaliteit. Passief wordt de norm van de toekomst.
Naast de directe energiewinst zit er nog een groot milieuvoordeel aan een verlengde levensduur van zowel het casco als de schil. Vooralsnog hebben we een enorm tekort aan duurzaam opgewekte energie. Onder deze omstandigheden kun je niet volhouden dat recyclen – zelfs met cradle to cradle intentie – geen belasting voor het milieu zou zijn.
Op termijn is Passief renoveren voor zowel de investeerder, de eigenaar als de gebruiker het meest rendabel. Dat de winst op dit moment niet goed te becijferen en te verdelen valt is een probleem van het financieringsstelsel achter de bouw. Waarom dat niet sneller opgelost kan worden is een raadsel. Elke huiseigenaar weet dat onroerend goed een spaarpot is en doorgaans na 50 jaar een grote waarde vertegenwoordigt en niet afgeschreven is.
Naar mijn idee kunnen de passiefwoningen van nu de sociale voorraad van morgen zijn.
Er zijn ook voorbeeldprojecten in de woningbouw waaruit blijkt dat het kan:
- het passiefrenovatie project de Kroeven te Roosendaal, deelplan 505
- het passiefrenovatieproject Sleephelling in Rotterdam, recent genomineerd voor De Nederlandse Bouwprijs. Ondergetekende was bij dit project betrokken.
En de eerste passiefrenovaties van kantoor- en utiliteitsgebouwen in Nederland zijn in voorbereiding.
Op zich is Passief bouwen en renoveren niets revolutionairs; in onze buurlanden gebeurt het al decennia. Maar daar zijn particuliere bouwers ook veel belangrijker.
www.passiefbouwen.nl…
Op 11 Januari 2011 om 11.14 toegevoegd door andries laane
Ik doe nog een poging ;-).
Google eens op Brabant Woning (ik vond zo snel alleen maar http://www.brabant.nl/dossiers/dossiers-op-thema/bouwen-en-wonen/du...).
Dat is een passiefhuis met bouwdeelactivering (wandverwarming in kalkzandsteen, verwarmen met een WP-boiler. En met een zeer lage Qv-10 waarde (luchtdichtheid).
Groet,
David MeijerArjen de Vries zei:
Hoi David,
Volgens mij is Passiefhuis nog steeds een techniek en geen niveau van energieverbruik (is pas later ontstaan door de afgifte van een passiefhuiscertificaat).
Toen het passiefhuisconcept vanuit Duitsland zijn intrede deed (begin jaren 2000) in Nederland konden we niet zo veel met de benaming 2 of 3 literwoning (gebaseerd op 2 of 3 liter stookolie/m2/jaar om je woning te verwarmen. Ook was het niet eenvoudig om er een EPC-waarde aan te koppelen (zo rond de 0,3 als ik het mij goed herinner). Passiefhuis heeft als doel de energiebehoefte zo minimaal mogelijk te houden. Dit wordt gedaan door maximaal te isoleren, de energieverliezen door tocht te minimaliseren (Q10 waarde of zoiets) en het maximaliseren van de energiewinsten (vnl zonnewinsten = orientatie).
Misschien moeten we allemaal weer een beetje purist worden en terug naar de basis. Wat heeft het voor zin om in een woning de tafels en stoelen ook te verwarmen wanneer het alleen om persoonlijk comfort gaat. Volgens mij gaat het thermopak werkend op groene stroom in de toekomst nog een hele vlucht maken.
Dus een beetje verwarmen om de boel vorstvrij te houden in de winter en lekker comfortabel in je eigen thermopak op je eigen ingestelde temperatuur.
Groet,
Arjen
David Meijer zei:
Beste Arjen,
Op het gevaar af voor een purist te worden versleten: BKA is een methode voor verwarmen en koelen, Passiefhuis (of -kantoor) zegt iets over het niveau van energieverbruik. Het een sluit het ander zeker niet uit maar als je een RC van 8 in de gevel wilt halen dan is houtskeletbouw (=lichte bouw) een serieuze keuze. Maar kijk eens naar de nieuwe - nu nog peperdure - isolatiematerialen als isodun (9x de prijs van steenwol) of Aerogel/Bluedeck (10x duurder). De principiele ontwikkeling van isolatiematerialen zou er voor kunnen zorgen dat we toch 'ouderwets' (lekker metselen) kunnen bouwen.
groet
David MeijerArjen de Vries zei:
Beste forumleden,
Allereerst hartelijk dank voor de vele reacties.
Mooi om te zien hoe een oproep via Linkedin resulteert in een aanzienlijke hoeveelheid reacties en deskundige informatie. Om in de toekomst energieneutraal te kunnen bouwen staan we wat mij betreft voor een keuze, of richting Passiefhuis, of richting betonkernactivering. Dus of heel licht bouwen in combi met kierdichting en een aanzienlijk isolatiepakket ondersteund door minimale installatietechniek (aangevuld met zonlichtsystemen of windenergie) of gebruik maken van de thermische massa van de draagconstructie, echter met aanzienlijk meer installatietechniek waaronder een WKO installatie met warmtepomp aangevuld met zonlichtsystemen en windenergie.
Om hier een goede keuze in te kunnen maken ben ik de discussie gestart om meer info te krijgen vanuit het werkveld en de gebruikers van BKA. Voorheen was ik trekker van de werkgroep Passiefhuis voor Natuur en Milieu in Flevoland. Dus met Passiefhuis ben ik wel bekend maar betonkernactivering staat nog in de kinderschoenen.
…
Op 18 Februari 2012 om 18.23 toegevoegd door Arjen de Vries
e winter (<-10C) kan de temeperatuur op de kinder kamers wel eens onder de 18C zakken. Om te slapen is dat natuurlijk prima, maar als ze stil zitten aan hun bureau tijdens huiswerk is dat net niet comfortabel. Daarom hebben ze allebei een infrarood paneel boven hu bureau hangen.
Met betrekking tot de ballotagecommissie en estiek van een infrarood paneel. Mijn kinderen hebben allebei zelf hun paneel uitgekozen op het internet. De een had een print van een oosterse tempel en de ander een print van een bos. Ze zien er uit als een schilderij met een snoertje er aan. Beide panelen hebben een vermogen van slechts 450W, zijn instelbaar via de smartphone met een app. of met google home, siri, alexa, homy, IFTTT, etc.
Je kunt de termostaat begrenzen tot een maximale temperatuur (mijn zoon had zijn kamer een keer tot 26C gestookt, waarna ik hem heb begrenst op max. 20C). Estetisch is er heel veel mogelijk. Er zijn infrarood panelen met heel veel verschillende opdrukken en lijsten, maar je kunt ook je eigen opdruk er op laten zetten en zelf een lijst kiezen, zodat het helemaal op een schilderij lijkt. Daarnaast kun je het nog verzinken in de muur en het zo wegwerken dat je er praktisch niets van ziet. TonZon folie erachter heeft bij de moderne versies volgens mij niet veel nut, want die zijn uit de fabriek al zo gemaakt dat de straling die naar achter weglekt bijna nihil is.Voor korte zeer plaatselijke warmte kan een infrarood paneel dus een oplossing zijn om het met lage kosten toch op crusiale momenten, plaatselijk toch lekker warm te hebben. Als hoofdverwarming is het echter, zeker in een minder goed geïsoleerd huis geen oplossing om de kosten te drukken.De aanschaf kosten van een infrarood paneel zijn heel laag. Een warmte pomp is erg duur in de aanschaf en werkt alleen met vloerverwarming (lucht-water) of met ventilatie (lucht-lucht). De lucht-lucht installatie valt in aanschaf op zich nog mee, maar de COP is over het algemeen lager dan van een lucht-water warmte pomp en het werkt met confectie warmte. D.w.z. dat het pas warm wordt als de gehele ruimte is verwarmt. Daarnaast is het nog steeds niet zo geschikt bij een ruimte die slecht geïsoleerd is. Bij starlingswarmte is het zo dat de verarming heel plaatselijk is, binnen de staringsbundel van het paneel. De rest van de ruimte hoeft dus niet te worden verwarmt om het toch warm te hebben. De mate waarin een ruimte is geïsoleerd is dan dus minder belangrijk. Op lange termijn is altijd de beste oplossing om zo goed mogelijk te isoleren, hiervoor zijn ook aardig wat subsidie mogelijkheden. Ton Willemsen zei:
Dag Leo,Ik nodig je uit om het toch voor te leggen aan de ballotagecommissie. Ik kan me moeilijk voorstellen dat er mensen zijn die nog kritischer zijn op de esthetica van de inrichting dan mijn echtgenote. Daarom heb het 'ding' er gewoon voor proef neer gehangen en aangeboden dat ik het ieder moment kan verwijderen. Ze hoeft het maar aan te geven. Dat ze dat tot nu toe niet heeft gedaan brengt mij tot de conclusie dat vrouwen weliswaar veel waarde hechten aan mooi, maar dit wel degelijk afwegen aan de functionele tegenwaarde. In een onverwarmde slaapkamer wil je in de winter toch weleens graag supersnel en kortstondig comfortabele warmte tegen extreem lage kosten. Ga voor je zelf eens na hoeveel minuten je nu in de winter het ding aan zou doen en wat de stroomkosten dan zijn van zo'n 700 Watt paneel. Vermenigvuldig dit gerust met anderhalf omdat deze beschikbaarheid in de winter romantische activiteiten zal stimuleren. Dan nog kom je absurd laag uit.Een inverter airco is niet instaat in de winter zo snel en zo gericht warmte te leveren. Daar komt bij dat de aanschaf veel hoger is, hij elk jaaronderhoud nodig heeft. zijn levensduur beperkt is en de gassen die weglekken een sterk broeikasgaseffect hebben en/of uiteenvallen waarbij PFAS op de grond en in het water terecht komt. Ik daag je uit; Wanneer je een onverwarmde slaapkamer hebt, krijg je van mij een 700 Watt paneel gratis op proef deze winter.Ik ben benieuwd welke afweging jouw ballotagecommissie dan maakt. Leo Kranenburg zei:
Ha Ton, als ik dit op m'n eigen situatie zou willen toepassen, weet ik zeker dat de ballotagecommissie een veto zou uitspreken - esthetisch houdt het namelijk niet over.
Tot nu toe zie ik vooral de lucht/lucht warmtepomp oftewel de airco als een goede, structurele oplossing voor bijverwarming - en soms zelfs hoofdverwarming. De COP van andere tijdelijke oplossingen komt voor zover ik kan zien, niet boven de 1 uit. Daar kun je jezelf in tijden van nood misschien mee opwarmen, maar verder zouden we die zo min mogelijk moeten gebruiken.
Wat me in m'n kleine zoektocht wel opvalt, is dat er veel innovaties zijn, die vervolgens ook weer aan alle kanten in twijfel getrokken worden. En dat er vanuit de markt ook veel tegenstrijdige adviezen zijn. Is er ergens een écht onafhankelijke partij die licht in die duisternis schept?
…
scussies over de vraag of een minimale isolatiewaarde die dan zou worden uitgedrukt als Rc 5 een ramp is voor de Nederlandse bouw. Zowel bij een deel van de achterban van Bouwend Nederland als bij de Neprom zijn er tegen die achtergrond nogal wat onheilsprofeten te signaleren.
Ik maak me over deze zwartkijkerij ernstige zorgen. We weten toch allemaal dat woningen voor de toekomst worden gebouwd en dat onze voorgangers helaas niet over de kennis en/of de materialen beschikten om goed geïsoleerde woningen te bouwen. Daarom is er aan die bestaande voorraad nog zoveel te doen. Maar als we nu nieuw bouwen op een (veel) slechter niveau dan mogelijk is kunnen we ons in elk geval niet beroepen op iets als “goed rentmeesterschap”.
Korte termijn rekensommenWe zouden toch allemaal moeten hebben geleerd van de goed bedoelde maar totaal verkeerde “rendabele isolatiedikte” die ooit door een grote ontwikkelaar werd geïntroduceerd en gehanteerd. Door korte termijn rekensommetjes zijn op basis hiervan tienduizenden woningen gebouwd die een slechter casco hadden met veel lagere isolatiewaarden dan toen al mogelijk zou zijn geweest.
Hoezo rentmeesterschap?Het is zelfs voorgekomen dat terreinleidingen voor wijkverwarming ongeïsoleerd in de grond werden gelegd omdat een zelfde soort rekensommetje leerde dat de meest rendabele isolatiedikte betekende dat er in het geheel niet werd geïsoleerd. De toenmalige energieprijzen gaven, afgezet tegen de kosten van isolatie, aan dat het voordeliger was het energieverlies te nemen dan te isoleren.Onnodig te zeggen dat geen van die installaties nog in bedrijf is en dat de ongebruikte leidingen liggen weg te rotten. Hoezo rendabel, hoezo toekomstvisie, hoezo rentmeesterschap?
RC 5 aan de lage kantEn met de protesten tegen Rc 5 dreigen we weer dezelfde kant op te gaan. Terwijl Rc 5 zelfs aan de lage kant is. In 1982 bouwde Kristinsson al woning met een hogere isolatiewaarde. Dankzij de toepassing van zonpassieve principes hadden die woningen minder dan 300 m3 gas per jaar nodig om warm te blijven. Inmiddels is er veel meer ervaring met passief bouwen en ligt de norm op 150 m3 per jaar voor nieuwbouwwoningen. De isolatiewaarden voor deze woningen zijn doorgaans aanzienlijk beter dan een Rc 5.
Bij de Stichting PassiefBouwen.nl zijn meerdere bedrijven betrokken die dit soort passieve woningen zelfs zonder meerkosten aanbieden, mits ze vanaf het eerste begin bij het ontwerp betrokken worden. Wie voor deze ontwikkelingen de ogen sluit en kommer en kwel voorspelt zal keihard tegen de muur lopen. Wie beseft dat het goed is om zich op de hoogte te stellen van de mogelijkheden heeft binnenkort die kans. Op het Passief Bouwen Event dat van 9 – 11 oktober in ‘s Hertogenbosch plaats vindt worden hierover tientallen workshops gehouden en is een hele hal gevuld met bij passief bouwen betrokken bedrijven.
Sluit uw ogen niet. Loop niet klakkeloos aan achter het Rc 5 protest. Stel u in plaats daarvan op de hoogte van de feiten. Al blijft het natuurlijk uw nadrukkelijke recht om weloverwogen te kiezen voor achterstand. Ik zou het wel ernstig betreuren als u daarvoor koos.…
Op 8 Oktober 2012 om 9.10 toegevoegd door Michel Eek